PlusAchtergrond
VS houdt Afghaanse regering overeind met luchtsteun, maar voor hoelang nog?
De Verenigde Staten proberen ook na hun vertrek uit Afghanistan, de regering in Kabul met luchtaanvallen en geld overeind te houden. De opmars van de Taliban keren zal het echter niet.
De meeste Amerikaanse militairen zijn inmiddels vertrokken uit Afghanistan, maar toch zijn ze nog aanwezig: in de lucht en via hun dollars. De Amerikanen voeren sinds vorige week weer luchtaanvallen uit op de Taliban ‘ter ondersteuning’ van het Afghaanse leger.
De Amerikaanse generaal Kenneth McKenzie zei dit weekend dat de luchtaanvallen zullen worden opgevoerd als de Taliban doorgaan met hun offensief tegen de Afghaanse regering. De VS wil dat de Taliban met de Afghaanse regering onderhandelen, maar de noodzaak daartoe is met het vertrek van de Amerikanen weggevallen. De Taliban lieten vorige week weten dat wat hun betreft wapenstilstand niet mogelijk is totdat president Ashraf Ghani is vertrokken.
Zware opgave
“De Afghaanse regering staat voor een zware opgave de komende dagen,” zei McKenzie. De generaal zei dat de Taliban het beeld willen creëren dat de val van de Afghaanse regering ‘onvermijdelijk’ is.
De Amerikaanse voorzitter van de gezamenlijke stafchefs, Mark Milley, zei vorige week dat de Taliban ‘strategisch momentum’ hebben opgebouwd, en dat de volledige overname van Afghanistan door de Taliban een realistisch scenario is.
De Taliban hebben ongeveer de helft van de 419 districten van Afghanistan in handen en rukken nu op naar de steden. De helft van de 34 provinciehoofdsteden wordt door de Taliban bedreigd, maar de beweging heeft er nog geen in handen. Volgens de Taliban is dat een bewuste beslissing, maar kunnen zij daartoe op ieder moment overgaan als zij dat willen.
Speciale eenheden
De Afghaanse strijdkrachten weten soms de Taliban te verdrijven, maar de kosten van zulke operaties zijn hoog en op de lange termijn niet vol te houden. Bovendien zijn het meestal de speciale eenheden, en niet het reguliere leger, die de Taliban van zich af weten te slaan, maar de commando’s zijn klein in aantal en kunnen dus maar beperkt worden ingezet.
De VS en de Navo hebben afgesproken dat zij jaarlijks 3,4 miljard euro zullen pompen in de Afghaanse strijdkrachten om zo de opmars van de Taliban tegen te houden tot in ieder geval 2024. Maar de vraag is of geld en militaire goederen de Afghaanse regering op de been houden en of de regering er dan nog is.
Als de VS helemaal uit Afghanistan is vertrokken, is er ook geen zicht meer op wat er met het geld en de spullen gebeurt. De vrees is dat veel hulp zal verdwijnen in de zakken van corrupte regeringsfunctionarissen of mogelijk zelfs terecht komt bij de Taliban.
De Amerikaanse luchtaanvallen zullen niet het verschil maken in de uitkomst van de strijd. De Amerikanen en de Taliban hadden daarnaast in februari 2020 afgesproken dat zij zouden werken aan ‘betere relaties’, dus de VS zal niet snel overgaan tot bombardementen die de Taliban echt pijn zullen doen.
Ook weg uit Irak
Na Afghanistan, vertrekken ook trekken alle Amerikaanse gevechtstroepen zich binnenkort terug uit Irak. De Amerikaanse president Joe Biden kondigde maandag aan dat voor het einde van het jaar in Irak alleen nog Amerikaanse militairen achterblijven voor advies en voor training.
Mocht IS zich weer gaan roeren dan zullen Amerikaanse Special Forces bijspringen. In alle andere gevallen moet het Iraakse veiligheidsapparaat na achttien jaar van Amerikaanse militaire inmenging op eigen benen gaan staan.
De terugtrekking valt niet alleen goed bij de Amerikanen zelf. Zij hebben al jaren genoeg van de ‘eeuwige’ oorlogen in Irak en Afghanistan, waar de laatste gevechtstroepen binnenkort huiswaarts keren. Ook de Irakezen zien de troepenmacht van de Verenigde Staten het liefst vandaag nog vertrekken, omdat daarmee een einde komt aan ‘een buitenlandse bezetting’. Vooral door Iran gesteunde politici en milities maken zich hard voor het Amerikaanse vertrek.
De Amerikaanse terugtrekking roept voor Irak twee grote vragen op. Wordt daarmee de weg vrijgemaakt voor een wederopstanding van Islamitische Staat, van wie een onbekend aantal leden nu een ondergronds bestaan leidt? En: wordt de invloed van Iran op de Iraakse politiek nog groter?
Voor Joe Biden geldt dat hij met het vertrek uit Afghanistan en Irak de handen vrij krijgt voor twee gevaren die in zijn ogen grotere prioriteit verdienen: China en cyberoorlog. De agressieve politiek van de Chinese leider Xi Jinping en de toenemende cyberaanvallen op Amerikaanse doelen bezorgen Joe Biden momenteel de meeste kopzorgen.
Hans van Zon
