PlusExclusief
Vogelgriep steekt voor het eerst de oceaan over naar Noord-Amerika
Voor het eerst is de dodelijke variant van de vogelgriep de Atlantische Oceaan overgestoken. In december stierven ruim driehonderd vogels, vooral kippen en kalkoenen, op een publieksboerderij in St. John’s op het Canadese eiland Newfoundland.
Inmiddels is ook een tweede boerderij met vrij rondlopende kippen op het eiland besmet. Het virus heeft Canada waarschijnlijk bereikt via trekvogels uit Europa. Dat schrijft een internationale groep van virologen en trekvogelonderzoekers deze week in een voorpublicatie op de site van de online wetenschappelijke database Bio Archives.
Sinds een dodelijke variant van de vogelgriep meer dan 25 jaar terug ontsnapte uit een pluimveebedrijf in China, is dit virus van het type H5N1 op verschillende plaatsen in Azië, Europa en Afrika opgedoken. Nu het virus Newfoundland heeft bereikt, dreigt ook de rest van Noord-Amerika met deze dierziekte te maken te krijgen. In South Carolina is afgelopen week ook al een smient met vogelgriep gevonden.
Behalve in de dode kippen en kalkoenen op de boerderij in St. John’s, werd het virus ook in een dode meeuw gevonden. Genetische analyse heeft laten zien dat het van dezelfde virusstam afkomstig is als de vogelgriep die op dit moment de grootste uitbraak tot nu toe in West-Europa veroorzaakt onder pluimvee en wilde vogels.
Trekroutes
De route die het virus heeft afgelegd is goed te verklaren aan de hand van trekroutes van vogels, schrijven de onderzoekers. Verschillende water- en kustvogels trekken van West-Europa naar IJsland. In totaal zou dat zelfs om twee miljoen individuele eenden, ganzen en steltlopers kunnen gaan. Uit onderzoek met geringde vogels blijkt dat onder andere rietganzen, brandganzen en kanoetstrandlopers ook van West-Europa naar het noorden van Canada trekken. Onder deze soorten vallen nu in West-Europa ook veel slachtoffers door de vogelgriep.
“Er is lang gedacht dat trekvogels het virus niet over grote afstanden zouden kunnen meenemen,” zegt professor Thijs Kuiken, viroloog aan de Rotterdamse Erasmus Universiteit en één van de auteurs van het artikel. “Zieke vogels vliegen niet, was de gedachte. Inmiddels is duidelijk dat vogels niet altijd ziek worden, zelfs niet van de hoog-pathogene, dodelijke virusvariant. Met deze vondst in Newfoundland lijkt de dodelijke vogelgriep dus definitief overgestoken naar Noord-Amerika,” aldus Kuiken.
Hoewel de ziekte nu dus door wilde trekvogels wordt verspreid, benadrukt Kuiken dat de wilde vogels niet alleen ‘dader’, maar zeker ook slachtoffer zijn. “Dit virus is ooit in de intensieve pluimveehouderij ontstaan. Sterker: zonder intensieve veeteelt, hadden we nooit hoog-pathogene vogelgriep gehad,” aldus Kuiken. Van nature dragen wilde vogels alleen een milde variant bij zich, de zogeheten laag-pathogene aviaire influenza.
