Trump niet welkom in rouwend El Paso

De president komt om zijn medeleven te tonen en de nabestaanden te troosten. Vooral in El Paso, waar een grote Mexicaanse gemeenschap woont (83 procent van de bewoners is Spaanstalig) en waar ook altijd veel Mexicanen van de andere kant van de grens komen winkelen, zal het niet meevallen de juiste woorden te vinden. Heel wat inwoners zijn teleurgesteld in Trump of boos en zien een verband tussen de haatverklaring van de schutter ten opzichte van Mexicanen en de agressieve teksten die Donald Trump, zowel de presidentskandidaat Trump als president Trump, over Mexicaanse migranten heeft uitgesproken.

De burgemeester van El Paso, Dee Margo, reageerde in zeer ongebruikelijk en formele termen op het bezoek van de president. Hoewel Trump de schietpartijen en ook de ideologie van de schutter in El Paso heeft veroordeeld, vinden velen dat niet geloofwaardig. Ook dat de president de duidelijk door anderen geschreven tekst van medeleven heel schools voorlas en niet spontaan woorden van troost kon vinden, is veel becommentarieerd in de Amerikaanse media.

Medewerkers van het Witte Huis ontkennen dat de commentaren of tweets van de president over migranten en Mexicanen in het bijzonder op de een of andere manier nationalistisch gedachtegoed zouden kunnen hebben aangemoedigd of misschien ‘instabiele’ mensen tot geweld zouden kunnen hebben aangezet. “Dit is een zeer, zeer, ernstig moment in de geschiedenis van ons land. Deze president erkent de ernst van de situatie,” aldus woordvoerder Hogan Gidley.

Fox News vermoedde een gerichte campagne tegen Donald Trump. Onder president Obama waren er ook schietpartijen geweest maar daarvoor was Obama nooit (deels) aansprakelijk gesteld, vond Fox News. De verwachting is dat Trump zich in El Paso zal houden aan de verbindende teksten van zijn medewerkers en dat hij zich zal onthouden van de 'losse opmerkingen’ die regelmatig voor ophef zorgen.

Of dat lukt is nog maar zeer de vraag aangezien de president het niet kon laten vlak voor zijn vertrek nog een twitterklap uit te delen aan Beto O’Rourke, voormalig afgevaardigde van El Paso en nu een van de Democratische presidentskandidaten. O'Rourke had Trump eerder verweten dat “22 mensen in mijn stad dood zijn door een terreurdaad die is geïnspireerd door uw racisme. El Paso zal niet zwijgen en ik ook niet.” Trump stelde op zijn manier dat ‘Beto’ die hij eerder had verslagen en die het slecht deed in de peilingen de slachtoffers moest respecteren en maar beter kon zwijgen.

Formele plicht

Burgemeester Dee Margo zei dat de president kon gaan waar hij wilde en dat het zijn ‘formele plicht was’ hem te ontvangen. Echter was duidelijk dat hij dat liever niet had gedaan onder de huidige omstandigheden. Zeker is namelijk dat de komst van Trump reacties zal losmaken en die zijn mogelijk heftig. De veiligheid van de president heeft extra zorg in deze omstandigheden.

Stemmingmakerij

Veronica Escobar, de Democratische afgevaardigde voor het 16th district in Texas waaronder El Paso valt is bepaald uitgesproken over de vraag of Trumps polemieken op Twitter en opruiende taal tijdens meetings mogelijk hebben bijgedragen aan stemmingmakerij tegen Mexicanen. Volgens Escobar is Trump alleen geloofwaardig als hij zijn aandeel daarin erkend en publiekelijk spijt betuigt. Anders hoeft hij niet te komen.

Escobar heeft een uitnodiging van het Witte Huis om Trump te begeleiden afgeslagen. Ze wilde dat wel doen als ze de president eerst telefonisch mocht spreken. Het Witte Huis liet weten dat voor zo’n gesprek geen tijd was. Escobar heeft nu om 12.30 uur plaatselijke tijd een ontmoeting met vrouwen- en mensenrechtenorganisaties, vlakbij het University Medical Center waar Trump naar verwachting een ontmoeting zal hebben met overlevenden van de schietpartij.

Ondertussen hebben artsen en verplegers en ander medisch personeel een petitie getekend waarin ze zich distantiëren van het bezoek van de president. Volgens een van de ondertekenaars, arts Lisa Moore, zou president Trump ‘een sfeer van angst hebben geschapen’ voor haar hispanic collega's. “Natuurlijk heeft de president van Amerika hem geen wapen in zijn hand gestopt of hem hierheen gereden, maar ik geloof dat de president de toon zet die mensen de vrijheid geeft dingen te doen die ze eerder niet zouden hebben gedaan,” aldus Moore in een toelichting.

Dat alles zorgt voor spanning bij de ontvangst van de president die ook naar Dayton in de staat Ohio gaat waar negen mensen werden doorgeschoten door een man met psychische problemen.

Uitstellen

Het is overigens niet de eerste keer dat Donald Trump, een goede vriend van de Amerikaanse wapenlobby, niet echt welkom is na een schietpartij. In 2018 vroeg de burgemeester van Pittsburg de president zijn bezoek uit te stellen na de antisemitische slachting in de plaatselijke synagoge waarbij 11 doden vielen.

Tegenstanders van Trump wijzen erop dat schietpartijen van alle tijden zijn maar dat getroffen gemeenschappen de aangeboden troost van de president, zowel Barack Obama als George W. Bush, nooit in twijfel hebben getrokken zoals dat nu wel het geval is. George W. Bush wist de natie te verenigen in een oprechte rouw tijdens zijn bezoek aan de universiteit in Virginia waar in 2007 32 mensen werden doodgeschoten.

Vanaf 2014 zijn er bij schietpartijen in de Verenigde Staten al 1727 dodelijke slachtoffers gevallen. Zoals de stand van zaken nu is, zou 2019 zomaar een van de dodelijkste jaren ooit kunnen worden.