Strijd om het vrije internet in Hongkong
Grote sociale mediabedrijven staan in Hongkong voor een keuze: meewerken met verregaande privacywetgeving of afstand doen van een van de grootste advertentiemarkten van Azië.
Opperbevelhebber Carrie Lam zei het maandag nog zo: die nieuwe nationale veiligheidswet brengt heus niet alleen maar hel en verdoemenis. Als mensen zich er gewoon aan houden, is er niets aan de hand. Het is maar hoe je het bekijkt.
De politie van Hongkong kreeg maandag namelijk de jurisdictie om posts op internet te laten verwijderen, onbeperkt data op te vragen en bedrijven die medewerking weigeren te straffen. Een model als in China dus, waar Twitter, Facebook en Google al verboden zijn. Het mandaat gaat zo ver dat personeel dat niet meewerkt, mag worden opgepakt en kan worden veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf. In ‘uitzonderlijke gevallen’ mag de politie zónder huiszoekingsbevel binnenvallen bij een individu of bedrijf – een van de vele rekkelijke begrippen in de Nationale Veiligheidswet die Peking Hongkong vorige week opdrong. Het baart multinationals in de stad zorgen.
TikTok en Telegram trekken zich terug
Facebook – ook eigenaar van WhatsApp en Instagram – kwam maandag met een summiere verklaring: ‘Lopende het onderzoek naar de Nationale Veiligheidswet en de implicaties voor de mensenrechten nemen we dataverzoeken van de autoriteiten in Hongkong voorlopig niet meer in behandeling.’ Twitter en Google bevestigden aan The New York Times eveneens dat het nu niets doet met de Chinese verzoeken.
Berichtendienst Telegram en het nota bene van oorsprong Chinese TikTok zetten de meest vergaande stappen: binnen nu en enkele dagen kunnen inwoners van Hongkong de apps niet langer op hun smartphone zetten. Telegram was een populair communicatiemiddel van de prodemocratiebeweging die vorig jaar door de stad trok. Inmiddels is de versleutelde variant Signal de populairste app van Hongkong.
Orwelliaanse censuur
TikTok belandt door zijn stellingname tussen twee vuren. De applicatie is eigendom van het Chinese ByteDance, de waardevolste start-up ter wereld. Washington vermoedt dat het bedrijf onder één hoedje speelt met de Chinese overheid. Data die de app van gebruikers verzamelt, zou zonder pardon in Peking belanden.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo zei maandag tegen Fox News dat zijn regering een verbod op de app overweegt, omdat TikTok wordt gebruikt voor ‘orwelliaans censuur’ door de Chinese autoriteiten. Hij heeft nog niet gereageerd op de bekendmaking van het bedrijf ‘de app gezien de huidige situatie in Hongkong voorlopig niet langer aan te bieden’.
Het bedrijf doet zijn uiterste best het imago van doorgeefluik van de Communistische Partij van zich af te schudden. Stelling nemen tegen de Nationale Veiligheidswet in Hongkong kan een aardige manier zijn om Peking de tanden te tonen. Dan verliest het wel in één klap 2 miljoen gebruikers in een stad van een kleine 7,5 miljoen mensen. Facebook heeft4,5 miljoen gebruikers in Hongkong. Het bedrijf heeft geen goed imago op het gebied van privacy, maar werkt doorgaans goed mee met overheden die om data vragen. Met de Chinese overheid en de strenge veiligheidswet worden dat echter heel andere gesprekken.