PlusAnalyse
Poetin zal op een beter begin van 2023 hebben gehoopt: voor de Russen is het nu vooral incasseren
Vladimir Poetin zal zich het nieuwe jaar anders hebben voorgesteld. De Russische president en zijn invasiemacht krijgen in de eerste week van 2023 klap op klap te verwerken.
Op nieuwjaarsdag was het meteen raak: Oekraïne vuurde een salvo Himars-raketten af op een Russische basis in de Donbas. Het zou een van de dodelijkste aanvallen sinds het begin van de oorlog blijken. Meerdere raketten boorden zich in het voormalige schoolgebouw waar de Russische soldaten, veelal onlangs gemobiliseerd, zich ophielden. Hoeveel doden er precies vielen, is onduidelijk. Moskou houdt het op 89, maar westerse en zelfs Russische bronnen gaan uit van veel meer. Vierhonderd, mogelijk.
De kritiek in Rusland was niet mals. Zelfs parlementariërs spraken zich openlijk uit over het falen van de legerleiding. Voormalig senaatsvoorzitter Sergej Mironov eiste de vervolging van de verantwoordelijken, ongeacht hun rang. Het ministerie van Defensie schoof de schuld echter af op de soldaten: tegen de orders in zouden zij met hun mobieltjes naar huis hebben gebeld, waarna de Oekraïense inlichtingendiensten hen op het spoor zouden zijn gekomen. Het tekent de spanningen.
Wapenleveranties
Oekraïne deelde op de eerste dag van het jaar een rechtse directe uit, en boekte daarnaast op het materieelfront een stevige overwinning. Het land kreeg leveranties toegezegd uit het Westen: Frankrijk levert de AMX-10 RC, een lichte tank. Duitsland stuurt de Marder, de VS de Bradley; beide pantservoertuigen.
Goed, het zijn niet de zware tanks (Leopards) waar Oekraïne al sinds het begin van de oorlog op hoopt. En het is ook niet het nieuwste van het nieuwste. Maar Kiev is er alsnog bijzonder blij mee – president Volodimir Zelenski had zelfs expliciet om pantservoertuigen gevraagd. Bovendien levert Duitsland ook een Patriot-luchtverdedigingssysteem, modern wapentuig dat de Oekraïners moet helpen Russische raketaanvallen te weerstaan.
De wapenleveranties signaleren bovendien dat het Westen de steun eerder opschroeft dan inperkt. Veelzeggend is de rol van de Franse president Emmanuel Macron. ‘Op naar de overwinning, op naar vrede,’ schreef hij in een tweet aan Zelenski. Eerder bleef het bij dat laatste, bij vrede. Nu sprak hij zich expliciet uit voor een Oekraïense overwinning.
Hoon om bestand
En dan was er Poetins kerstbestand. Een eenzijdig staakt-het-vuren rond de Russisch-orthodoxe kerstdagen, vrijdag en zaterdag, waarvan hij zei te hopen dat Oekraïne zou meedoen. Vanuit Kiev klonk hoon. Een bestand? Van de Russen? De invasiemacht? Volgens Zelenski zou het Kremlin het als een dekmantel voor een ‘adempauze’ willen gebruiken. “De oorlog stopt pas als alle Russische soldaten Oekraïne hebben verlaten,” voegde hij eraan toe.
Onder anderen de Amerikaanse president Joe Biden en de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock gaven Zelenski gelijk. Terecht, zo bleek vrijdagmiddag: nog geen uur na het ingaan van het (eenzijdig) afgekondigde bestand ging in heel Oekraïne het luchtalarm af.
