Achtergrond
Musk ziet in Twitter deel van alles-in-één-app. Hoe realistisch is dat?
Een superapp waarin alles samenkomt. Winkelen, geld lenen, een reis boeken, chatten, wát je ook op je telefoon doet. Mogelijk is dat wat Elon Musk in gedachten heeft met zijn ‘app X’, waar Twitter een onderdeel van zou moeten worden. In China kennen ze al zo’n ‘heilige graal onder de apps’, maar of Musk dat hier ook voor elkaar krijgt?
De aankoop van Twitter, à 44 miljard dollar, kan de ontwikkeling van de app ‘X’ met drie tot vijf jaar versnellen, zo tweette Musk vannacht. Wat zijn plannen zijn, is uiterst vaag. Hoe serieus de wispelturige Musk is ook. Zie maar eens de gebruikers en politiek te overtuigen van zo’n megaplatform. En toch: technisch is de Teslatopman tot veel in staat, en geld hoeft bij een van de rijkste mannen ter wereld ook geen obstakel te zijn.
Voor gebruikers klinkt het misschien ideaal: je hebt geen tig apps nodig voor verschillende zaken. “Chinezen staan op en gaan naar bed met WeChat,” weet Quinten Kemp van NextportChina. Zijn Amsterdamse bedrijf maakt mini-apps die vallen onder de overkoepelende paraplu van WeChat. Het is vooral de betaalfunctie die de app onmisbaar maakt voor veel Chinezen. “Bedrijven kunnen extra services aanbieden, die mensen direct kunnen betalen.”
Zij bouwen een netwerk van volgers op om hen direct dingen te verkopen. De benodigde mini-app is vrij gemakkelijk om aan te maken, zegt Kemp. “Je moet wat registraties doen en documenten aanleveren. Dat gaat via standaardroutes.” Vooral voor kleinere bedrijven een uitkomst. “WeChat heeft de producten ontwikkeld en jij kunt er gebruik van maken.”
Chinezen gebruiken het massaal, al is het maar omdat ze niet anders kunnen. “Als je naar China gaat en je hebt die app niet, krijg je weinig voor elkaar. Je kunt niet eens een taxi betalen, weet Kemp. Daar staat tegenover dat er tegenwoordig best wat concurrentie is. Vooral jongeren gebruiken andere platformen – vergelijkbaar met bijvoorbeeld TikTok – in plaats van het sociale medium van WeChat.
Buying Twitter is an accelerant to creating X, the everything app
— Elon Musk (@elonmusk) 4 oktober 2022
Eerder kleiner dan groter
Meer Aziatische landen hebben een dergelijke ‘superapp’. In Indonesië is er Gojek, Japan en Zuid-Korea kennen Line. Zulke diensten zijn met name groot geworden omdat ze als eerste met een eenvoudige betalingsmogelijkheid kwamen, in combinatie met een chatfunctie, weet hoofddocent Joris van Hoboken van het Instituut voor Informatierecht (IViR) van de Universiteit van Amsterdam. Maar in het Westen ziet hij een dergelijke app niet snel ontstaan. Europa en de VS breken inmiddels liever bedrijven op, dan dat ze die nóg groter laten worden. “De politiek wil hier geen monopolie met een bedrijf dat te veel macht heeft, dat is erg slecht voor je economie.”
Maar hebben we ze niet al? Met Google en Meta (Facebook) kennen we al ‘bijna-alles-in-één-apps’. Al werken ze met losse diensten, ze knopen alle functies aan elkaar. Daar mogen we ons best wat meer tegen verzetten, vindt Bits of Freedom, een organisatie die beleid en wetgeving beïnvloedt ‘ter ondersteuning van een open en rechtvaardige informatiesamenleving’. “Het probleem is dat we superafhankelijk worden van wat die platformen vinden,” zegt woordvoerder Rejo Zenger. Zeker bij buitenlandse spelers, met een andere moraal. Zijn vergelijking: “Stel, een platform wil dat je alleen kattenplaatjes plaatst, dan is dat prima. Maar dan moet je elders ook kunnen praten over honden. Maar als één of een paar partijen dominant zijn, kan dat niet.”
Liever ziet de organisatie dat er een open markt ontstaat, zoals Europa inmiddels heeft bepaald dat chatapps als WhatsApp en Signal met elkaar moeten kunnen ‘praten’. Zo kunnen consumenten kiezen waar ze gebruik van maken, en worden ze niet naar één partij gedwongen. “Alleen gaan hier waarschijnlijk nog jaren overheen en is het technisch erg complex.”
Om de rechtszaak te ontlopen?
Universitair docent Van Hoboken heeft dan ook zijn bedenkingen bij het plan van Musk. “Hij is heel goed in het roepen van dingen, voor de aandacht. Ik snap best dat hij zo’n app wil, dat is de ‘heilige graal’. Maar ik kan me niet voorstellen dat hij ineens met dingen zou komen die andere bedrijven niet al bedacht hebben. Het kan ook goed zijn dat hij hiermee de wereld wil afleiden van de rechtszaak die hem nog boven het hoofd hangt.”
Of die er komt is overigens nog de vraag: Twitter spande de zaak aan omdat Musk aanvankelijk van de deal af wilde. Nu de deal toch weer doorgang lijkt te vinden, kan de mogelijk schadelijke rechtszaak alsnog worden afgeblazen.
