PlusNieuws
Memphis: hoe de gevierde harde misdaadbestrijding uit de hand liep
De politie van Memphis heeft de speciale Scorpion-straatbrigade opgeheven. Vijf agenten van de eenheid werden eerder deze maand gefilmd bij buitensporig geweld tijdens een aanhouding, dat leidde tot de dood van de zwarte Amerikaan Tyre Nichols.
Vijf zwarte agenten werden donderdag aangeklaagd in verband met de dood van Nichols. Ze zouden ontoelaatbaar geweld hebben gebruikt bij een aanhouding en ook pas laat medische hulp hebben ingeroepen toen Nichols er slecht aan toe was, in strijd met het beleid van de afdeling.
De familie van het slachtoffer en activisten hadden geëist dat de politie de eenheid, die al eerder in opspraak was geraakt, zou ontmantelen. Andere agenten van de eenheid zouden dat besluit ook onderschrijven. Advocaten van de familie van het slachtoffer noemden de beslissing om Scorpions op te heffen ‘gepast en proportioneel’. “Keer op keer zijn er voorbeelden van politieagenten in Memphis die buitensporig gedrag vertonen.” aldus advocaat Jake Brown, in de Amerikaanse media. “Ik begrijp waarom Tyre Nichols wegrende – hij was bang voor zijn leven,” zei dominee James Earl Kirkwood, een gepensioneerde kolonel bij de politie.
Gevaarlijkste wijken van de stad
Amerika is geschokt door de gruwelbeelden van een totaal uit de hand gelopen aanhouding waarbij de 29-jarige Nichols wordt geschopt, geslagen en met pepperspray besproeid. Scorpion – de volledige naam luidt Street Crimes Operation to Restore Peace in Our Neighbourhoods – werd twee jaar geleden in het leven geroepen. In vier ploegen patrouilleerden veertig agenten door zogeheten ‘high crime hotspots’, ofwel de meest criminele en gevaarlijkste wijken van de stad. Op dat moment werd Memphis geteisterd door veel straatgeweld.
Burgers dienden veel klachten in over de openbare veiligheid. Jim Strickland, de burgemeester van Memphis, prees de nieuwe eenheid als belangrijk middel in zijn aanpak van criminaliteit. Hun prioriteit zou liggen bij het stoppen van autodiefstallen en drugshandel waarvoor vaak bendes verantwoordelijk zijn. “Mensen moeten naar de bakker kunnen gaan of thuis kunnen zijn zonder dat er in de buurt wordt geschoten,” zei de verantwoordelijke politiechef Sean Jones bij de oprichting van de eenheid.
Onherkenbare politieauto’s
Onderzoek van onder meer de universiteit van Memphis wees uit dat het aantal gewelddadige misdaden waarbij een vuurwapen is gebruikt de laatste tien jaar is verdubbeld. Tegelijk was er vorig jaar ook een lichte afname van het aantal geweldsdelicten. Autodiefstallen stegen het afgelopen jaar in Memphis wel met 18 procent – vergeleken met 14,8 procent in heel de Verenigde Staten, aldus de onderzoekers. Veel Amerikanen bewaren thuis of in hun auto een wapen, daarvan werden er vorig jaar maar liefst 1200 gestolen in alleen al Memphis.
De Scorpion-unit die dat alles tegen moest gaan, had onherkenbare politieauto’s. Binnen twee maanden werden er al 566 arrestaties verricht en 270 auto’s en 253 wapens in beslag genomen. De eenheid werd op dat moment gevierd, maar er kwamen ook al klachten van bewoners die vonden dat de agenten zich gedroegen alsof ze aan niemand verantwoording schuldig waren. Zo werd een man van 66 jaar, hardhandig tegen de grond gewerkt en uitgescholden. Hij moest met verwondingen naar het ziekenhuis. Volgens advocaten van anderen die ermee te maken kregen vertoonde de Scorpion- eenheid ‘een patroon van slecht gedrag’.
‘Ik probeer gewoon naar huis te gaan’
Tyre Nichols werd op 7 januari door een Scorpions-eenheid aangehouden toen hij op weg was naar het huis dat hij deelde met zijn moeder en stiefvader. In de videobeelden die vrijdag werden vrijgegeven hoor je hem zeggen: “Ik probeer gewoon naar huis te gaan.” Nichols sloeg op de vlucht en werd ingehaald door de agenten. Als die hem aftuigen schreeuwt hij: “Mam! Mama! Mama!” Hij werd in kritieke toestand in het ziekenhuis opgenomen en stierf drie dagen later.
Rond de fatale aanhouding zijn ook veel vragen gerezen. De beelden beginnen pas nádat Nichols al is gestopt. Waarom hij werd aangehouden is onduidelijk. Naar verluidt beweerden de agenten dat Nichols aan de verkeerde kant van de weg reed, maar er zijn geen beelden die dat bewijzen. Ook over welke beelden aan wie zijn vrijgegeven is nu veel te doen in Memphis. Het beeld lijkt incompleet.
Het hele weekend zijn er demonstraties tegen politiegeweld op verschillende plekken in de Verenigde Staten. President Joe Biden liet weten dat hij ‘woedend en verdrietig’ was na het zien van de beelden. Zowel de president als de familie van Nichols hebben opgeroepen tot vreedzame protesten. De verschillende demonstraties zijn zonder geweld verlopen.
