PlusAnalyse
Ajax heeft gegokt en verloren door Schreuder niet eerder te ontslaan
Ajax heeft er veel aan gedaan om trainer Alfred Schreuder in het zadel te houden. Donderdagavond viel alsnog het doek voor de trainer, na de remise tegen Volendam, de zoveelste wanprestatie van het seizoen.
De opdracht voor Schreuder was duidelijk: na de Klassieker in De Kuip stonden vier duels op het programma die de volle winst moesten opleveren. Bij de eerste hindernis ging het onmiddellijk mis. Een half uur na de wedstrijd tegen Volendam – een last voor het oog – stond de trainer op straat. Schreuder nam nog wel afscheid van de spelersgroep, die hij bedankte voor de samenwerking en succes wenste in de strijd om de landstitel.
Die strijd is eigenlijk al gestreden. Met een reeks van zeven duels zonder zege is Ajax afgezakt naar de vijfde plaats op de ranglijst. Zeven punten achter koploper Feyenoord. De directie van Ajax heeft gegokt en verloren door Schreuder lang de hand boven het hoofd te houden.
Blind als persona non grata
Wie weet was de trainer zelfs nu nog in functie geweest als Ajax in de laatste minuut het winnende doelpunt had gemaakt tegen Volendam, wat zomaar had gekund. Er was de clubleiding veel aan gelegen om Schreuder in het zadel te houden. Dat bleek tijdens de winterstop, waarin de ervaren Daley Blind tot persona non grata werd verklaard, nadat een aanvaring van de ras-Ajacied met zijn trainer de verhouding tussen die twee had verziekt. De directie koos de zijde van Schreuder. In het kielzog van Blind, wiens contract eenzijdig werd ontbonden, vertrok nog een aantal spelers om ruimte te maken voor jong talent, en om een frisse wind door de selectie te laten waaien.
De afloop is bekend. Schreuder was niet in staat om de schade die hij zelf had veroorzaakt, te repareren. Het ging al vrij snel mis na de aanstelling van de Barnevelder. In tegenstelling tot zijn voorganger Erik ten Hag, die als een bok op de haverkist zat, liet Schreuder de teugels wat vieren. Hij werkte immers met louter professionals, zowel in de begeleiding als in de selectie, vertelde hij bij zijn aantreden. Schreuder zou veel overlaten aan de eigen verantwoordelijkheid.
Moeizame communicatie
De trainer fungeerde als een manager, die veldtrainingen geregeld aan zijn assistenten overliet. Hij hield wat meer afstand van de groep, en communiceerde moeizaam. Tactisch wisten de spelers vaak niet wat van ze werd verwacht, ze vonden zichzelf van het ene op het andere moment terug op een vreemde positie of op de reservebank, en opstellingen wisselden om de haverklap.
De ballon liep vrij snel leeg. Vooral in de ontluisterende thuiswedstrijd tegen Napoli in de Champions League, die een historische 6-1 nederlaag opleverde, lieten de spelers elkaar vallen als een baksteen. Ajax was van een sterke eenheid onder Ten Hag verworden tot een elftal dat als los zand aan elkaar hing. Het leidde ook tot veel onderlinge irritaties, en verdeeldheid in de selectie.
Dusan Tadic, behoorlijk zelfkritisch, liet zich daar kort na het ontslag van zijn trainer in duidelijke bewoordingen over uit: de coach was weg, maar de spelersgroep was nog dezelfde, zei hij waarschuwend. “We zijn nogal wat karakters kwijtgeraakt. Spelers die vooropgaan in de strijd, hun verantwoordelijkheid nemen en de boel op sleeptouw nemen.” De aanvoerder doelde op Lisandro Martínez, Nicolás Tagliafico en Sébastien Haller.
John Heitinga
Of het tij op korte termijn kan worden gekeerd, is moeilijk te voorspellen. Deze selectie is gebaat bij een ervaren en krachtige leider, die harde keuzes durft te maken en duidelijkheid verschaft over de speelwijze en wat daarin wordt geëist. Maar welke trainer met dat profiel en die status is bereid om zich halverwege een al bijna mislukt seizoen in dit wespennest te begeven? Ajax zal dan ook voorlopig terugvallen op John Heitinga: de 39-jarige coach van Jong Ajax wordt doorgeschoven naar het eerste elftal.
Ajax betaalt hoe dan ook een torenhoge prijs voor het zwabberende beleid. Een opvolger voor technisch directeur Marc Overmars is er nog niet, terwijl de club sinds afgelopen zomer meer dan honderd miljoen euro heeft uitgetrokken voor nieuwe spelers, van wie de meesten niet voldoen. De vechtscheiding met Daley Blind heeft Ajax behalve een flinke rekening ook veel hoon opgeleverd. Nog geen maand later staan Schreuder en zijn assistent Matthias Kaltenbach buiten – en ook die beslissing heeft zijn prijs.
Miljoenen uit de Champions League
De clubleiding heeft gegokt en verloren door Schreuder niet al vóór de winterstop de wacht aan te zeggen. Nu lijkt de kans op het kampioenschap verkeken en doen meerdere clubs mee om plek twee. Daarmee staat (rechtstreekse) deelname aan de Champions League op het spel. Dit seizoen vergaarde Ajax ruim 50 miljoen aan inkomsten uit dat toernooi, aan bonussen, recettes en tv- en marketinggelden. Het zijn miljoenen die de club – met zijn peperdure huishouding – nauwelijks kan missen.
Voor Edwin van der Sar breken dan ook spannende maanden aan. De algemeen directeur ligt al langer onder vuur. Om niet al zijn geloofwaardigheid te verliezen zal hij Ajax soepel en snel door deze diepe sportieve crisis moeten zien te loodsen.
