Zo wordt sparen overzichtelijk en efficiënt: maak diverse digitale potjes en geef die leuke namen

Waarom aparte potjes?

Je spaarrekening kun je opdelen in verschillende digitale spaarpotjes. Het voordeel daarvan is dat sparen concreter wordt, legt auteur Annelou van Noort van Tel je Geld uit. Met één grote spaarrekening verlies je soms het overzicht. “Ik vergelijk sparen weleens met afvallen. Je valt ook niet in één keer twintig kilo af. Dat gaat het beste stapje voor stapje.”

Online spaarpotjes helpen je om stap voor stap de spaardoelen te halen en sparen beter vol te houden. “De meeste mensen hebben één spaarrekening met geld voor de vakanties, een bruiloft en hun pensioen,” zegt Van Noort. Maar op weg naar die doelen kom je verleidingen tegen en is er opeens iets wat je graag wilt hebben of doen. “Als je alles op een grote hoop spaart, is de drempel lager om daaraan toe te geven en je spaargeld uit te geven.” Immers, ook na een uitgave blijft er een grote hoop geld over. Zit je spaargeld in potjes, dan is het duidelijker wat de impact is van toegeven aan verleidingen.

Van Noort: “Blijf je bij je spaardoel, of kies je toch voor de uitgave waardoor het langer duurt voordat je spaardoel bereikt is? Een potje dwingt je bewuster na te denken.” Een apart spaarpotje helpt ook om gemotiveerd te blijven, zegt financieel blogger Elle Loijens van Financelle.nl. Voor elk potje kun je een ‘doelbedrag’ vaststellen. “Bij iedere inleg zie je dat bedrag dichterbij komen. Dat maakt sparen heel concreet.”

Hoe werkt het?

“Bij de meeste banken kun je gratis vanuit je spaarrekening verschillende potjes aanmaken,” zegt Van Noort. Vervolgens kun je instellen dat elke maand automatisch een bepaald bedrag in het potje wordt gestort. “Stel een moment in kort nadat je salaris is gestort. Meestal geef je geld uit op basis van je actuele saldo.”

Verzin voor je spaarpotjes een aantrekkelijke naam. Van Noort: “Spaar je bijvoorbeeld voor een vakantie met vriendinnen naar Barcelona, gebruik dan niet het label ‘vakantie’, maar bijvoorbeeld ‘Barcelona met vriendinnen’. Een naam waarbij je een fijn gevoel krijgt en die in een keer duidelijk maakt waarom je geld apart zet. Dat helpt om het vol te houden.”

Kies een spaardoel waar je iets mee hebt, zegt ook Loijens. “Een potje voor een nieuwe auto zou voor mij persoonlijk niet werken, omdat ik zelf niets met auto’s heb.” Ze vraagt haar klanten daarom naar hun droom. “Dat kan een wereldreis zijn of een grote verbouwing. Vaak denken ze dat daar te weinig geld voor is.” Als Loijens dan hun uitgaven bekijkt, blijken ze vaak makkelijk geld uit te geven aan bijvoorbeeld ongebruikte abonnementen of een koffie onderweg. Door geld na het storten van je salaris direct opzij te zetten, voorkom je dat. “Er blijft dan minder ruimte over voor dat soort ‘onbewuste’ uitgaven. Uiteindelijk geef je het geld dan uit aan het realiseren van je droom.”

Hoeveel potjes?

Zelf heeft Loijens drie potjes. “Een voor de vakantie, een om de belastingen en de zorgverzekering te betalen én een buffer.” Die laatste heeft ze op een aparte spaarrekening gezet met een hogere rente. Overboeken naar de betaalrekening gaat niet zomaar. “Dat duurt 24 uur, dus dat dwingt me om daar zo min mogelijk aan te komen.” Drie of vier potjes is een goed aantal, vindt Loijens. “Een buffer is een must. Maar vergeet ook niet een ‘plezierpotje’ waarmee je spaart voor bijvoorbeeld een mooie vakantie.” Een huispot, voor een verbouwing of reparatie, is ook handig. “Eventueel kun je nog een vierde maken om bijvoorbeeld te beleggen.”

Andere kosten zoals een weekendje weg, kleding of uit eten gaan, betaalt ze van de betaalrekening. “Maar toen ik als student krap bij kas zat, maakte ik ook potjes voor dat soort uitgaven. Dat hielp om beter op mijn geld te letten.”

Van Noort adviseert potjes te maken met verschillende termijnen. “Een spaardoel voor de korte termijn, dat je bereikt na een half jaar. Een op middellange termijn, zoals een lange reis of een dure bank, waar je zo’n twee jaar voor kunt sparen. En een derde, grote pot voor de lange termijn. Bijvoorbeeld een aanbouw aan je huis of je pensioen.” Haal je een van de spaardoelen, kies dan weer een nieuw.

Te veel digitale potjes is geen goed idee. “Als je er vijftien of twintig hebt, spaar je per potje iedere maand maar enkele euro’s,” zegt Van Noort. Wat wel kan is een potje tijdelijk op nul zetten en op korte termijn een ander spaardoel kiezen. “Zoals een mobiele telefoon die je toch sneller nodig blijkt te hebben.”

Zijn er ook nadelen?

Ja, sparen kan op deze manier zó motiverend werken, dat je erin doorslaat, waarschuwt Van Noort. “Het blijft een hulpmiddel. Als je alles wat je overhoudt spaart, zet je jezelf helemaal vast.” Ruimte om af en toe iets te ondernemen of te kopen is ook belangrijk. “Anders wordt geld minder leuk.”

Spaar niet te veel, waarschuwt ook Loijens. “Probeer een middenweg te vinden door jezelf wel uit te dagen, maar wees wel realistisch.” Als adviseur zag Loijens klanten die te veel geld opzij legden. “Iedere maand moesten ze vervolgens weer spaargeld terugboeken om hun rekeningen te kunnen betalen. Dan komt dat spaardoel nooit dichterbij. Dat werkt niet motiverend.”