Zestigplussers zijn hun leven niet zeker op de e-bike, echt niet

We laten ons niet inpakken door marketingtrucs, smoesjes en verkooppraat. Onze eigen ombudsman Fons Hendriks spreekt zich uit. Deze keer: hoge leeftijden, hoge snelheden.

Kan een zestigplusser een impulsaankoop doen waardoor de eigen veiligheid in het gedrang komt? De prefrontale cortex is uitontwikkeld, de puberteit allang voorbij. Toch doen de cijfers van verkeersongevallen met de fiets iets anders vermoeden.

Een rapport van Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid schetst een ontluisterend beeld van fietsende ouderen: van de 229 fietsdoden in 2020 was driekwart boven de 60. De krasse knarren blijken voornamelijk op e-bikes een gevaar op de weg. Geen midlife-, maar een endlifecrisis? Een crisis in elk geval: minister van Infrastructuur Mark Harbers schrijft dat in 2040 het ­aantal verkeersongevallen met fietsers (14.000 in 2020) met 100 procent zal zijn gestegen. De ouderen moeten in toom worden gehouden, maar hoe?

Veel e-bikes zijn niet gemaakt voor de oudere gebruiker, zegt Kees Bakker van de Fietsersbond. “De e-bike is populair geworden in het buitenland. Maar daar wordt vooral om sportieve modellen gevraagd en dat heeft invloed op het ­aanbod in Nederland. Sturen zijn te recht voor de senior, waardoor die te veel moet leunen op de armen.” Ouderen trekken het stuur omhoog om recht overeind te blijven zitten, maar daardoor gaat de e-bike sneller zwabberen.

Harley-Davidson

Fietsenmaker Erik Jan Dijkman bevestigt dat, in de Volkskrant: ‘Er zijn maar weinig e-bikes met een geschikt frame voor veilig stuur- en rijgedrag bij het rechtop zitten.’ De paar modellen die veiliger zijn voor de oudere gebruiker, zijn minder in trek. De e-bike is de Harley-Davidson voor de ­zestigplusser met een endlifecrisis.

Minister Harbers denkt een en ander veiliger te kunnen maken met e-bikeles voor ouderen – er is een programma met de catchy naam ‘Doortrappen’ uitgerold in 220 gemeenten. Zo kun je fietslessen ­krijgen in Wieringerwerf, waar één auto per week door de Dorpsstraat rijdt. Dat zet zeker zoden aan de dijk.

Nog dit jaar wordt een meerjarenplan opgesteld om het aantal fietsongelukken te reduceren. Twee ideeën hebben draagvlak: een helmadvies en zijwieltjes. Ik heb goede hoop.

De helmplicht is ooit ingevoerd voor scooters en plots werden er minder scooters verhuurd in Amsterdam. Waarom? Tieners wilden niet met platgedrukt haar op school aankomen. Als dat ook geldt voor een zilver permanent, zal het aantal ouderen op de weg afnemen. Maar de kalen en roekelozen zullen alsnog op de sportieve e-bike stappen, want het is een helmadvies, geen plícht.

Dan de zijwieltjes, ofwel de driewieler. Noem het een ontmoedigingsbeleid, want welke zestigplusser wil hetzelfde model fiets als waarop hij of zij het als peuter leerde? We willen echter niet mínder ouderen op een e-bike, we willen een veiligere verkeerssituatie.

Dus Harbers, loof een prijs uit aan de producent die een ebike ontwikkelt waar de senior puber kan zijn op een vermeende Harley – mét airbag. Da’s een stuk goedkoper en doeltreffender dan zes fietslessen in Wieringerwerf.