Wat vinden kassamedewerkers van de zelfscan? ‘Het werk is veel actiever geworden’

Younes El Bouchakroudi (17) werkt bij Tanger Markt in Geuzenveld-Slotermeer en is student MBO College Airport.

“Sinds twee jaar werk ik bij Tanger. Vroeger kwam ik hier al met mijn vader om de weekend boodschappen te doen, tussendoor mocht ik altijd iets lekkers uitzoeken. Er werkten ook veel familieleden hier, zo kwam ik erbij om ook te gaan solliciteren.

We hebben allerlei verschillende klanten winkelen, veel Marokkaanse en Turkse mensen maar ook Surinaamse en Hollandse mensen. Er is een slagerij, een brood afdeling waar het brood iedere ochtend vers wordt gebakken en een grote groente afdeling. Ik ben heel nieuwsgierig naar alle producten en ik praat met de klanten over wat ze kopen en hoe ze het bereiden; vol trots leggen ze dan hun favoriete recept aan me uit. Nu weet ik bijvoorbeeld wat bulgur is en hoe je het maakt.

Ik werk onder andere heel hard om te sparen voor mijn rijbewijs, inmiddels ben ik bijna klaar, daarna wil ik verder sparen voor een dikke auto; een Golf 7 lijkt me mooi die ik dan op wil pimpen. Het werken hier is heel leuk, ik zie mijn collega’s echt als een tweede familie. We maken veel herinneringen samen, zo gingen we voor een bedrijfsuitje naar Parijs en gaan we soms samen uit eten of naar de bioscoop. Na het werk gaan we ook wel eens buiten met elkaar chillen.

Ik werd aangenomen als vulploegmedewerker en nu werk ik ook achter de kassa. Het leuke aan dat werk zijn de gesprekken met de klanten. Ik vraag altijd of ze alles hebben kunnen vinden maar ook hoe hun dag was. De vaste klanten kennen me bij naam, je bouwt echt een band met elkaar op. We zijn nu met zes kassamedewerkers, een zelfscankassa hebben we hier niet, er komen hier veel oudere mensen en mensen die de taal niet goed beheersen daar is de ouderwetse kassa fijner voor.

Mijn plan is om na mijn studie op Schiphol te gaan werken bij de marechaussee en tot die tijd blijf ik werken bij de Tanger familie. Het verdient prima, maar gaat vooral om de goede sfeer, daardoor ga ik altijd weer met veel plezier aan het werk

Laila Vuur (60), is teamleider bij Dirk van den Broek in De Pijp.

“Ik ben horlogemaker en diamantair van beroep, maar lang stilzitten was niks voor mij. Toen mijn zoon naar de middelbare school ging wilde ik iets heel anders doen. Ik stapte binnen bij de Dirk van de Broek om er een paar uurtjes per week te werken en inmiddels werk ik er vijftien jaar. Ik begon als kassamedewerker, werkte als charmedame, een soort hostess die vragen beantwoordt, en ben nu teamleider van dertig mensen. Iedereen rouleert hier, je doet kassawerk, zittend en op het zelfscanplein, maar je springt ook bij op de kruidenierswaren- en de versafdeling. Het werk is heel afwisselend. Omdat we middenin de stad zitten hoor je iedere seconde een andere taal, het is hier echt een smeltkroes van alle nationaliteiten. Naast buurtbewoners, veel studenten en yuppen, komen er ook veel toeristen binnen die naar de Heineken Brouwerij zijn geweest. Soms zitten we achter de kassa met handen en voeten te communiceren, dat maakt het werk ook leuk. De zelfscankassa’s waren even wennen, maar het is een super goede ontwikkeling; de kassamedewerkers zijn veel meer in beweging en het is veel veiliger, een greep in de geldlades is niet meer mogelijk en we hoeven niet meer met de geldlades rond te lopen. Het werk is veel actiever geworden, we hebben meer een op een contact met de klanten en het werk is alerter; we lopen nu tussen het winkelend publiek. Praatjes maken doen we nog steeds. We hebben in ons filiaal veel vaste klanten, mensen die ons bij onze voornaam kennen en weten wanneer je begint en weer weggaat. Amsterdam is in dat opzicht net een dorp.

Zo lang ik het leuk vind en het fysiek volhoud blijf ik dit werk doen, ik vind het té leuk. Er heerst hier een familiegevoel, we vieren elkaars verjaardagen en we missen elkaar als we op vakantie zijn geweest. We kibbelen ook wel eens, maar als er iets gebeurt gaan we voor elkaar door het vuur en dat voelen onze klanten.”

Mohamed Alilouch (49) is supermarktmanager bij DekaMarkt op IJburg.

“Mijn eerste baantje was bij de DekaMarkt, ik liep er stage en ben nooit meer vertrokken. Ik volgde allerlei opleidingen en werkte in veel verschillende filialen overal in Noord-Holland, onder andere in Amsterdam West. Sinds een half jaar ben ik manager op IJburg. Op het eiland hebben veel mensen wat meer te besteden; er wordt niet echt op de prijzen gelet. Ons filiaal is groot, 1400 m2 en heeft een prachtig uitzicht over het water. In de zomer komen hier veel toeristen die in een hotel in de buurt logeren en op doordeweekse dagen is het hier druk met scholieren van het IJburg College, dan is er een beveiliger aanwezig in de winkel. Als ze te luidruchtig zijn ga ik het gesprek met ze aan. Geen dag is hetzelfde, die afwisseling maakt het werk zo leuk.

Ons team is een leuke mix van jong en oud, van mensen van buiten de stad en scholieren van het eiland, wat leuke gesprekken oplevert in de pauzes.

We hebben hier acht scan & go kassa’s maar ook altijd een medewerker achter de kassa, ook voor de mensen die geen haast hebben en graag even een praatje willen maken. Als kassamedewerker heb je ook een sociale functie, mensen vertellen over hun leven of willen even kletsen over het eiland, het weer of een actie die we hebben, zoals onze spaaractie nu, voor Artis tickets. Als manager draai ik ook met alle diensten mee, soms sta ik klanten te helpen bij de servicebalie, dan doe ik weer de kassa of vul ik de schappen aan. Het directe contact met klanten vind ik heerlijk, veel mensen weten inmiddels wie ik ben en noemen me gewoon Mo.

Er is veel veranderd de laatste jaren in de supermarkt, zoals de zelfscankassa’s waar altijd twee medewerkers staan. Voor de meeste klanten is het een vooruitgang om sneller hun boodschappen te kunnen doen, maar zelf vind ik het wel eens jammer dat er nu wat minder contact is.”

Meredith Zebeda (23), werkt bij Albert Heijn in de Spaarndammerbuurt en is student Social Work aan de HvA.

“‘Wat is alles duur geworden,’ hoor ik nu veel van klanten. Er komen veel oudere mensen uit de buurt, die rekenen liever af bij de kassa want de zelfscankassa vinden ze lastig en ongezellig. Een meneer vertelde dat ‘ie het onpersoonlijk vindt: het is scannen en wegwezen, zei hij. Ik snap hem wel, ook al ga ik zelf ook liever niet meer in de rij staan met mijn boodschappen. Ik begroet altijd iedereen en spreek met twee woorden, dat heb ik van huis uit geleerd. Ik heb al kennis gemaakt met een aantal vaste klanten, veel buurtbewoners, ze vragen hoe het gaat en of ik een leuk weekend heb gehad. Ik maak dan graag een praatje en hoor de meest unieke verhalen. Geen dag is hetzelfde; soms flirten klanten met ons, als we vragen of ze de bon willen, antwoorden ze: ‘Alleen met je nummer erop.’ Maar je maakt ook nare dingen mee, laatst kwam er een verwarde klant binnen met bloed op zijn gezicht, die bleek een epilepsie aanval te hebben gehad.

Als caissière ben je het visitekaartje voor de winkel, het zou wel jammer zijn als het werk helemaal verdwijnt. Natuurlijk staan we als kassamedewerkers ook op het zelfscanplein maar dat is toch anders. Ik vind de afwisseling leuk, de ene helft van mijn dienst zit ik achter de kassa, de andere helft sta ik op het plein. We mogen onderling wel kletsen, maar de klant staat altijd voorop en onze telefoons liggen tijdens het werk in de kluis, tenzij je een belangrijk telefoontje verwacht. Er werken veel leeftijdsgenoten, met het team hebben we veel plezier, Ik heb al nieuwe vrienden gemaakt en we hebben afgesproken om samen wat leuks te gaan doen.

Ik heb altijd bijbaantjes gehad, op mijn vijftiende begon ik als vakkenvuller bij een supermarkt in Noord, sinds drie maanden werk ik als kassamedewerker bij deze Albert Heijn. Kassawerk vind ik leuker, het is minder zwaar dan vakkenvullen en liever voor mijn nagels, haha.”

Piya Thongkasem (25), werkt bij Amazing Oriental in Duivendrecht.

“In 2020 verhuisde ik van Brabant naar Amsterdam Zuid-Oost en vond ik werk bij Amazing Oriental. Ik begon met het verpakken van groenten nu werk ik er vier tot vijf dagen per week en doe ik van alles en nog wat, van kassawerk tot vakkenvullen. Op mijn tiende kwam ik met mijn moeder van Thailand naar Nederland, we woonde er aan zee. Ik mis Thailand heel erg en ik ben er al acht jaar niet geweest. Hier werken, tussen de Aziatische producten, geeft me een beetje het gevoel daar te zijn. Met het geld dat ik verdien spaar ik om weer een keer naar Thailand te kunnen, ook al maken collega’s wel grapjes dat ik hier vooral werk voor mijn boodschappen; na iedere werkdag kom ik met twee tassen vol thuis. Ik kook graag Thais, curry’s en som tam tot spicey pad krapow, maar ik heb hier ook veel geleerd over andere Aziatische producten en ik maak Koreaanse en Japanse gerechten, met receptenkaarten uit de winkel.

Op het Brabantse platteland waren wij de enige niet-Hollanders. Door het kassawerk kom ik voor het eerst in aanraking met allerlei culturen. Ik werk met mensen uit heel Azië, van Sri Lanka en Vietnam, India en Indonesië en heb al veel vrienden gemaakt. Hier word ik nooit meer uitgemaakt voor ‘spleetoog’, er is veel meer respect voor elkaar. We hebben hier veel vaste klanten, die me ook buiten op straat herkennen en begroeten. Ik ben altijd vrolijk en beleefd en help iedereen, alleen als klanten me aanspreken met ‘Hey, jij!’ reageer ik niet of zeg ik ‘Als u normaal tegen mij praat, doe ik normaal terug.’”

Sarah El Sayed (30), werkt bij Lidl in Noord.

“Ik kwam hier werken op mijn achttiende als onderdeel van mijn stage van de opleiding Detailhandel. Tussendoor ging ik periodes naar het buitenland, maar ik kwam steeds weer terug. Ik heb het heel erg naar mijn zin samen met mijn collega’s, waarvan sommigen hier al net zo lang werken als ik.

Op dit moment werk ik drie dagen per week en sta ik ook bij de bakkerij of vul ik de koeling aan. Mijn Irakese man, die ik op vakantie in Egypte leerde kennen, werkt ook bij Lidl. Soms hebben we samen dienst, dat is heel gezellig. Ons dochtertje van anderhalf is kind aan huis hier, als we werken komt ze vaak even langs met mijn moeder; ze is gek op de croissants.

In Noord wonen veel unieke mensen, er is een klant die achteruit dansend de winkel in komt, een andere vaste klant, altijd met headphones op, begroet me de ene keer heel blij met ‘Hello Darling!’, de andere keer kijkt ‘ie straal langs me heen. Soms rijden er scootmobielen tegen elkaar aan, er gebeurt altijd wel wat.

In ons filiaal zijn zes zelfscankassa’s en vier kassa’s, de rij staat meestal bij de reguliere kassa’s. Hier in Noord willen mensen een babbeltje kunnen maken, het persoonlijke contact is belangrijk, het maakt hun dag goed. Ik ben altijd vrolijk en wens iedereen een fijne dag, zelfs bij de klanten die nooit iets terug zeggen blijf ik het proberen. Als kassamedewerker is het ook je taak om goed in de karretjes te kijken, of mensen niets meenemen, en we moeten goed de ID’s checken bij energy drinks en bier.

Het zou jammer zijn als het beroep verdwijnt, al vrees ik dat we er uiteindelijk wel naartoe gaan, de onpersoonlijke, kassaloze supermarkt. Het een op een contact met klanten maakt dit werk juist zo leuk. Voor veel vaste klanten ben je als caissière het gezicht van de winkel.”