Voor de derde maal nam Trijntje Oosterhuis (48) een album op met repertoire van de Amerikaanse componist Burt Bacharach. De grootmeester werkte ook mee aan Everchanging Times – Burt Bacharach Songbook III. ‘Vanuit zijn keuken in Los Angeles volgde hij precies wat we in Hilversum aan het doen waren.’
Hoe ver kun je het schoppen als Amsterdamse zangeres? Net als bij de twee delen die voorafgingen aan Everchanging Times was Burt Bacharach, de man die de wereld verblijdde met songs als Walk on by, I say a Little Prayer en The Look of Love, nauw betrokken bij de opnames. Hij schonk haar zelfs twee songs die niet eerder door iemand op de plaat werden gezet.
Ook net als bij die twee eerdere albums wordt Trijntje Oosterhuis op Everchanging Times begeleid door het Metropole Orkest, waarvoor de eveneens Amerikaanse Vince Mendoza de arrangementen schreef – iets waarin hij volgens nogal wat mensen de beste van de wereld is. En o ja, op het door het wereldvermaarde jazzlabel Blue Note uitgebrachte album zingt Oosterhuis ook nog een duet met Gregory Porter.
U doet mee met de grote mensen.
“Het went nooit, ik besef heel goed hoe bevoorrecht ik ben. Het project is een magneet. Het is geboren uit liefde voor het repertoire en gaandeweg komen er steeds meer gelijkgestemden bij. In 2006 verscheen het eerste deel van mijn Burt Bacharach Songbook. Toen we daar plannen voor maakten, hadden we nooit kunnen denken dat hij zelf zou mee doen. Maar we kregen contact met hem en hij zei: ‘Kom maar langs, ik speel wel mee.’ Als je eenmaal zijn zegen hebt, gaat het hard natuurlijk.”
Het was ook zijn idee dit derde deel op te nemen?
“Ja! In 2019 trad hij op tijdens het North Sea Jazz Festival in Rotterdam, waarbij ik als gast meezong. Daar is het zaadje geplant. Na afloop zei hij in de kleedkamer: ‘Why don’t we do a Volume III?’”
Everchanging Times werd opgenomen tijdens de pandemie. Hoe ging dat?
“Opnemen in Amerika zat er niet in. We hebben het gedaan in het Muziekcentrum van de Omroep in Hilversum, waar veel zalen zijn. Daar zaten de strijkers, allemaal keurig op anderhalve meter van elkaar, daar de blazers, daar de ritmesectie. Oortjes in, laptops open. Net als bij een zoommeeting zag ik een scherm vol koppies. Het is een geluk van deze tijd dat je ook zo kunt werken. In Amerika zaten ze vanaf zeven uur ’s ochtends mee te kijken als wij hier in Nederland om vier uur ’s middags begonnen.”
Bacharach zat dan gewoon thuis?
“Ja, in de keuken van zijn huis in Los Angeles. Ik zag er de gouden platen van de twee eerdere albums aan de wand hangen. Normaal is hij aan het toeren, nu had hij alle tijd. Dat is het gekke van de coronatijd: veel mensen uit de muziekwereld zijn nu juist heel accessible.”
Dat duet met Gregory Porter was ook makkelijk geregeld?
“Ja. Wat meehielp was dat hij een paar jaar geleden een album heeft gemaakt met Vince Mendoza en het Metropole. Maar hij moest het ook wel zien zitten om met mij te werken natuurlijk en dat wilde hij graag. Voor mij was dat echt bucketlist, ik vind hem geweldig. Jammer dat we het duet op afstand van elkaar moesten doen.”
Vince Mendoza, de gewezen chef-dirigent van het Metropole, produceerde Everchanging Times en schreef het merendeel van de arrangementen. Wat was de rol van Bacharach?
“Hij was de executive producer, de man van het grote geheel. En hij is echt heel erg betrokken. Vanuit die keuken volgde hij precies wat we in Hilversum aan het doen waren. Hij vindt het geweldig dat een Nederlandse zangeres in vuur en vlam staat voor zijn repertoire. Ik vind het nogal wat dat ik twee nieuwe liedjes van hem als eerste mocht opnemen.”
Hoe leverde hij die songs aan?
“We kregen demo’s van dat nieuwe werk opgestuurd. Heel lang geleden zong Dionne Warwick zijn demo’s. Dit waren echt Peppi-en-Kokkiversies, maar je hoort wel meteen wat een prachtige songs het zijn. Maar die songs moeten je, net als een jurk, wel passen natuurlijk. Ik nam er mijn versies van op, alleen begeleid door piano, die ik dan weer terugstuurde naar Amerika. Heel kwetsbaar is dat. Je denkt toch ook: misschien vindt hij het wel drie keer ruk.”
Hoe kwam de keuze voor de rest van de songs op de plaat tot stand?
“Burt heeft ontzettend veel geschreven, dus de keuze is groot. Op de eerste delen van mijn Burt Bacharach Songbook stonden echt de gigahits. Op deel drie staan nog steeds bekende nummers, maar dat zijn dan meer Amerikaanse hits. En we hebben een paar echte treasures opgegraven. Ik wilde er graag het nummer Wives and Lovers op hebben. Daar was Burt op tegen. Hij schaamt zich voor de tekst, die hij seksistisch vindt. Bij optredens verontschuldigt hij zich ervoor. Ik denk: ik ben een geëmancipeerde vrouw, ik kan dat best op mijn manier zingen. Het compromis dat we vonden, is dat Wives and Lovers niet op de cd staat, maar wel als bonustrack op de vinylversie.”
Wat is hij voor type?
“Ik heb hem best vaak ontmoet. Ik heb met hem gewerkt in Amerika, was met hem op tournee in Japan. Hij is lief en fijngevoelig. In Japan had ik mijn kinderen mee, die toen nog heel jong waren. Hij was daar zo aardig voor, ze deden hem denken aan hoe zijn kinderen vroeger waren.”
Hij is al 93.
“En dat begin je wel te merken. Hij begint echt broos en kwetsbaar te worden. Hij is ook gekrompen, de sneakers die hij altijd draagt lijken enorm groot. Hij leeft echt op van muziek. Op dat gebied gebeurt er nog van alles in dat hoofd en dat móet naar buiten. Hij kan ook iets controlfreakerigs hebben. Hij heeft een heel duidelijke visie op muziek en die verscherpt zich steeds meer. Het is een beetje als met balsamico-azijn die steeds geconcentreerder en stroperiger wordt. Maar ik kan er bij hem heel goed tegen. Ik weet altijd wel een ingangetje te vinden. We hebben contact op een frequentie van hart tot hart.”
Hij is er een meester in om ingewikkelde muziek makkelijk te laten klinken.
“Ja, zijn muziek zit vol grote intervallen en tempowisselingen. En sommige stukken gaan de kant op van Satie, dan is het klassiekerig. Het is allemaal zo knap gecomponeerd. Ik probeer het weleens net anders te zingen, maar dan verbreek je de logica, ook al gaat het maar om één noot. Als ik weer de noot zing die hij componeerde, past het meteen allemaal weer.”
Op Everchanging Times staat onbekender repertoire van Burt Bacharach dan op de eerste twee delen. Toch zijn ook dit keer de meeste songs door veel andere zangers en zangeressen uitgevoerd. Luistert u naar die andere versies of vermijdt u ze?
“Ik vermijd ze zeker niet, ik bestudeer ze. Ik lees geen muziek en moet toch weten hoe die songs gaan. Maar ik probeer er niet te veel aan te blijven hangen, het moet echt mijn interpretatie worden. Mensen vragen me vaak: ben je niet bang een bepaald nummer te zingen als die en die het ook al hebben gedaan? Maar angst speelt geen rol in het creatieve proces. Waar het om gaat, is uit te vinden of een song bij mij past. Klopt het? Kan ik het uitdragen? Is het een voor mij waar verhaaltje? Is dat allemaal zo en kan ik het met heel mijn hart zingen, dan doet het er niets meer toe wie zo’n lied nog meer heeft gezongen.”
Trijntje Oosterhuis: Everchanging Times – Burt Bacharach Songbook III (Blue Note), €17,99 (cd), €24,99 (lp).
In januari start een theatertournee waarin Oosterhuis met haar band songs van haar drie Burt Bacharach Songbooks uitvoert. De kerstshow die ze op 26 december zou geven in de Ziggo Dome is afgelast vanwege de coronamaatregelen. Wel is er op 8 december in het Concertgebouw de show Wonderful Christmastime, waarin de zangeres optreedt met The Jazzorchestra of the Concertgebouw.
