Student Hannah Prins nam een tussenjaar voor Extinction Rebellion: ‘Bij de bezetting van de A12 in Den Haag was ik het aanspreekpunt voor de politie’

Ze nam een tussenjaar voor het klimaat, traint milieuactivisten, was zaterdag bij de A12-actie van Extinction Rebellion en is meer dan tien keer gearresteerd vanwege deelname aan acties. Toch wordt Hannah Prins (25) niet gelijk door iedereen geassocieerd met een klimaatactivist. ‘Je hoeft geen geitenwollen sokken te dragen om mee te doen.’

Als Hannah Prins twee jaar geleden met versnelde pas naar de Universiteit van Amsterdam wandelt om een college van haar rechtenstudie bij te wonen, stopt ze voor het Rijksmuseum. Doorlopen gaat niet meer: de Stadhouderskade wordt geblokkeerd door honderden activisten van milieubeweging Extinction Rebellion (XR). ‘Stop talking, start acting’ staat op de groene borden die enkelen van hen omhoog houden. Prins neemt de menigte voor enkele minuten in zich op. Wow, wat ontzettend bijzonder, denkt ze terwijl ze vol bewondering naar de demonstranten staart: dit maakt nou écht een statement.

Je bent nu twee jaar aangesloten bij XR. Wat deed je nadat je de actie op de Stadhouderskade had gezien?

“Ik ben me gaan verdiepen in vreedzame burgerlijke ongehoorzaamheid, oftewel een kleine wet overtreden om een groter politiek punt te maken – ik wist daar nog helemaal niks van. Niet veel later stuurde ik XR een mailtje of ik bij de juridische afdeling mocht. En dat kon!”

Op welke manier veranderde het feit dat je ‘erbij zat’ jouw leven?

“Net daarvoor las ik een samenvatting van een rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change. Ik realiseerde me dat als we zo doorgaan, we op weg zijn naar een klimaathel en grote delen van Nederland onder water komen te staan. Dus toen ik te horen kreeg dat ik welkom was bij XR, had ik zoiets van: nu ga ik me volledig inzetten voor het klimaat. Daarom nam ik een tussenjaar van mijn rechtenstudie. In die periode leerde ik XR-activisten welke rechten zij hebben als ze worden opgepakt, deed ik mee met klimaatacties, liep ik stage bij Milieudefensie en ging ik naar de klimaattop in Glasgow.”

Inmiddels heb je het studeren weer opgepakt en ben je bezig met twee masters aan de Vrije Universiteit: Internationaal recht en Strafrecht. Wat doe je nu precies bij XR?

“Nu probeer ik vooral de klimaatacties in goede banen te leiden. Dus toen wij afgelopen zaterdag bijvoorbeeld de A12 bezetten in Den Haag, was ik het aanspreekpunt voor de politie. Dan overleggen we bijvoorbeeld samen hoe de mensen die in lantaarnpalen zijn geklommen er weer veilig uit komen. Ik voelde me superverantwoordelijk, want er zaten meer dan duizend mensen op de weg. Daarna ben ik samen met honderden andere demonstranten gearresteerd, en zat ik ongeveer vier uur vast.”

Voorafgaand aan die actie zijn zes klimaatactivisten gearresteerd voor opruiing. Wat vind je daarvan?

“Mijn eerste reactie was: belachelijk, ga de echte boeven vangen! Het is verschrikkelijk dat zoiets in een rechtsstaat gebeurt. Maar we hebben gezien dat het juist voor veel solidariteit heeft gezorgd door de enorme toestroom van mensen. Naast dat er tientallen directeuren van maatschappelijke organisaties aanwezig waren, was ook mijn grote voorbeeld er: strafrechtadvocaat Bénédicte Ficq. Door al die steun kreeg ik het gevoel: de samenleving staat achter XR.”

Zijn zulke burgerlijk ongehoorzame acties de oplossing?

“De geschiedenis heeft laten zien dat zulke acties kunnen leiden tot radicale omwentelingen in de samenleving, kijk maar naar het stemrecht van vrouwen. We zitten nu wat betreft het klimaat echt op het randje van wat er nog te redden is. Daarom moet er nu serieus klimaatbeleid komen. Hopelijk kunnen we dat met deze acties bereiken.”

Kan je je voorstellen dat wegen blokkeren en soep gooien op kunst juist weerstand oproept bij mensen?

“Ja, maar vertel mij maar een andere manier waarop we ons punt kunnen maken. Wetenschappers zijn al jaren genegeerd, dus de acties moeten wel disruptief zijn. Dat zorgt tenminste voor discussie.”

Je was ook aanwezig bij de demonstratie op Schiphol. Daarna kreeg je veel kritiek op Twitter. Wat gebeurde daar precies?

“Iemand had mijn vakantiefoto’s op Instagram gescreenshot, die tot een collage bewerkt en op Twitter gezet. En toen kreeg ik massaal het verwijt: hoe kan je op Schiphol staan om privévliegtuigen te blokkeren als je naar al die bestemmingen bent gevlogen? Als je die foto’s bij elkaar ziet, lijkt het inderdaad alsof ik alleen maar aan het reizen ben. Maar het zijn jaren aan vakantiefoto’s waarvan ik een deel met de trein heb gemaakt.”

Wat vind je ervan dat mensen zich opwinden over je vlieggedrag?

“Veel mensen vinden dat als je iets over het klimaat wil zeggen, je een perfecte klimaatactivist moet zijn. Ook al probeer ik zo min mogelijk met het vliegtuig te gaan, eet ik vegetarisch en is al mijn kleding tweedehands: ik ben ook niet perfect. Daarnaast kunnen we als klimaatactivisten wel allemaal op bamboe rietjes gaan sabbelen en twee minuten per dag douchen – het echte probleem is hoe het geld verdeeld wordt. Onze overheid moet namelijk stoppen met het subsidiëren van de fossiele industrie met meer dan 48 miljoen per dag.”

Maar zo zagen de mensen die jou bekritiseerden dat niet.

“Nee, ik kreeg zo veel nare reacties. Het hield maar niet op. Daarna ontaardde het ook in een seksistische hel. Ik kreeg allerlei berichten van mannen die zeiden dat ze me zouden verkrachten. Daarin vertelden ze gedetailleerd wat ze met mijn lichaam wilden doen.”

“Ik heb een halve dag in mijn bed gehuild. Diezelfde avond moest ik een praatje houden bij een talkshow. Mijn vriendinnen hebben me toen echt het podium op geduwd en daarna weer in hun armen opgevangen. Ik had niet verwacht dat die online intimidatie zo heftig zou zijn.”

Op welke manier beïnvloedt het je?

“Als ik naar een talkshow ga, ben ik erg bezig met wat ik aantrek. Als een blouse te laag is uitgesneden, weet ik dat ik weer een overvloed aan seksistische reacties ga krijgen. Dus daarom heb ik een paar keer een coltrui aangetrokken. Niet dat dat echt hielp, ik kreeg die reacties alsnog. Als ik die dan lees, denk ik: waarom moet het over m’n uiterlijk gaan als we in een klimaatcrisis zitten, heb het dáár nou over.”

“Soms heb ik ook twijfels over in hoeverre mijn uiterlijk meespeelt bij het feit dat ik word uitgenodigd voor talkshows. Ik kreeg namelijk eens de opmerking van een journalist: je bent echt knap voor een klimaatactivist. Aan de ene kant stoort dat me, aan de andere kant vind ik het prima als dat ervoor kan zorgen dat ik op tv inhoudelijk over de crisis kan praten.”

Heb je dan wel het idee dat je serieus wordt genomen?

“Ik denk dat dat sowieso lastig is voor jonge vrouwen op veel plekken. Los van of je het nou over klimaat hebt of niet. Ik krijg bijvoorbeeld vaak te horen: ‘Wat schattig dat je dat vindt, maar ik ga je even vertellen hoe het echt zit.’ Dat in combinatie met het feit dat klimaatwetenschappers al jaren niet serieus worden genomen, zorgt er denk ik echt voor dat sommige mensen – oude witte mannen – iets hebben van: laat haar maar praten.”

Zorgen die betutteling en seksistische reacties er niet voor dat je wil stoppen?

“Geen haar op mijn hoofd die daaraan denkt. Juist omdat we nog maar een aantal maanden hebben om de ergste gevolgen tegen te houden, moeten we nú actievoeren. Dan maar even mijn Twitterapp verwijderen voor een paar dagen. Door bij XR te blijven hoop ik andere mensen te kunnen inspireren om ook in actie te komen. En nee, je hoeft geen geitenwollen sokken te dragen om mee te doen – jij kan ook op je blitste Nikes of in pak meedemonstreren. Uiteindelijk hebben we iedereen nodig, ook de mannen van de Zuidas.”

Hoe lang ben je nog van plan om bij XR te blijven?

“Tot er serieus klimaatbeleid komt en de klimaatcrisis is opgelost.”