Stappentellertje voor de poes? Geen gadget is te gek voor het verwennen van onze huisdieren

Momo en Yayla wonen nog maar een maandje bij illustrator Melissa de Gier (29) en haar vriend, maar ze gaven al flink veel aan de raskatten uit. Ze slapen op een minidesignbank speciaal voor huisdieren van Made, en drinken water uit een keramieken fontein met bewegingssensor, en bij een nachtje weg houdt een cameraatje gekoppeld aan de smartphone hun bewegingen in de gaten.

“Ze bleken vooral te slapen, maar het was toch goed voor mijn gemoedsrust dat we ze zagen, en af en toe tegen ze konden praten. Of sissen, als ze hun nagels aan de stoel scherpten in plaats van aan het klimmeubel met krabpaal tot aan het plafond. We verwennen ze graag, maar vooral omdat we goed voor ze willen zorgen.”

Tijdens corona nam het aantal huishoudens met een huisdier met 150.000 toe, blijkt uit onderzoek voor de Nederlandse Voedingsindustrie Gezelschapsdieren en Dibevo. Vooral jonge dertigers, met genoeg geld en nog geen kinderen, namen een huisdier, dat ze verwennen al een pasgeboren baby.

Uitdaging

Er wordt de laatste jaren veel meer geld uitgegeven aan huisdieren; van hondenkappers en designdraagzakken tot verjaardagstaart gemaakt van hondenbrokken en ‘pawsecco’. Ook komen er steeds meer hightech gadgets op de markt, van een zelfreinigende kattenbak tot stappentellers. De webshop van dierenwinkelketen Pets Place alleen al zag de aankopen de afgelopen twee jaar stijgen van zo’n 8000 artikelen per jaar naar 20.000.

Op het Gelderlandplein in Buitenveldert opende dit najaar een nieuw filiaal van Pets Place; pet parents kunnen zich op 1200 vierkante meter uitleven op zoek naar de allerlaatste trends voor hun viervoeter. Directeur Ard Malenstein: “Baasjes van nu zien een huisdier als onderdeel van hun lifestyle en een verlengstuk van zichzelf, hun hond draagt net als zij merkkleding, eet gezond en soms zelfs veganistisch en alle activiteiten worden bijgehouden via een fitbit gekoppeld aan je telefoon. Er zijn allerlei slimme gadgets om huisdieren uit te dagen, zoals voerbakken en spelletjes die je op afstand via een app kunt bedienen. Of hamsterscaping, waarbij je een compleet hamstervriendelijk landschap kunt nabootsen met holletjes en gangetjes waar ze zich in kunnen verstoppen.”

Dat meer mensen een huisdier nemen en dat graag in de watten leggen, is volgens Malenstein een reactie op de individualisering van de samenleving en een behoefte aan meer contact en verbinding. “Het huisdier haalt mensen uit hun eenzame bubbel van smartphones en social media. Een huisdier geeft échte warmte en onvoorwaardelijke liefde.”

Valentijnspakket

4 Cats aan het Waterlooplein is een waar walhalla voor kattenliefhebbers. Je vindt er verzorgingsproducten en haarborstels, tandpasta voor katten, honderden verschillende speeltjes en prachtig verpakte snacks. Deze week nog kun je er terecht voor een speciaal Valentijnspakket, verpakt in rood papier met een vrolijke strik, vol verrassingen voor je kat. In een vitrinekast achter in de winkel staan alle kattengadgets opgesteld: een drinkfontein die je kunt koppelen aan een app om in de gaten te houden hoeveel je kat drinkt, bewegende spelletjes, een gps-tracker en een kattenluik met microchip, zodat je poezenbeest alleen op gezette tijden het huis in en uit kan.

Lioni Valentien, eigenaar van 4 Cats : “Sommige techsnufjes staan in dienst van het welzijn van de kat, zoals een drinkfontein, want de meeste katten drinken geen stilstaand water en krijgen daardoor te weinig vocht binnen. Maar veel zijn een overbodige luxe. Als mensen zeggen ‘mijn kat is liever lui dan moe, hij ligt de hele dag te slapen’, hebben ze het eigenlijk over zichzelf. Gadgets zijn gemaakt voor luie baasjes.”

De voerpuzzels, die heel goed lopen bij 4 Cats, zijn zeker een leuke uitdaging voor de kat, zegt Valentien. “Het is een prima idee om er eentje in huis te hebben, maar het beste is om zelf drie keer per dag circa vijf tot tien minuten actief met je kat te spelen. Bij voorkeur met een hengel met een veertjes eraan of zachte balletjes waar hun nageltjes aan blijven hangen en die sommige katten apporteren. Een kat, zeker als die op een Amsterdamse etage woont, wil het idee hebben dat hij met een levende prooi aan het spelen is. Hij moet zijn energie een paar keer per dag kwijt, anders wordt ie depressief. Daar moet je als baasje wel tijd insteken.”

Muizen vangen

Ori van Gelderen (24) bracht in eigen beheer het boek All Creatures Big and Small uit, haar afstudeerscriptie van de Rietveld Academie, over de mens als dier, en de geschiedenis van onze relatie met (andere) dieren. “Vroeger hadden huisdieren een functie, katten moesten muizen vangen, honden het huis bewaken, nu zien we onze huisdieren meer als kinderen die we graag verwennen. Naast iPad-kinderen heb je nu ook iPad-pets, dieren die vermaakt worden met spelletjes op de tablet. Sommige elektronische gadgets zijn heel nuttig, maar vaak gaat het meer om het kopen van spullen dan om het diertje zelf. Zo heb je nu een spel, Talking Buttons, waarmee honden mensentaal kunnen leren spreken. Het laat zien hoe intelligent dieren zijn, maar eigenlijk zouden we ons meer bezig moeten houden met het leren spreken van de taal van dieren en wat goed is voor hen.”

Zelf neemt ze haar Bengaalse kat Simcha (te volgen op Instagram) mee naar buiten, in een speciale rugzak, op de fiets of in een hondenwagentje. “Dat wagentje vind ik een te gekke ‘gadget’, ik neem haar zo mee naar het park waar ik haar loslaat en ze achter me aanloopt en in bomen kan klimmen. Bengalen zijn heel druk en ik heb geen tuin, op deze manier kan ze haar energie kwijt.”

De vermenselijking van dieren heeft een naam: antropomorfisme. Maarten Reesink, docent Dier-Mens Studies aan de UvA en auteur van het boek Dier en Mens, stelt dat er meerdere kanten zijn aan die humanisering van huisdieren: “Meer dan vroeger zijn mensen begaan met dieren en we zijn in de afgelopen decennia ook steeds meer in gaan zien dat dieren een persoonlijkheid hebben, met eigen emoties en gedachten. Dat is allemaal heel positief, net als rekening houden met je huisdier.”

“Als je huisdier niet naar buiten kan, is het goed om na te denken over hoe je dier de ruimte ervaart; kruip eens een uurtje door je woning om te zien hoe je konijn, kat of hond het beleeft. Ook moet je zorgen dat ze genoeg afleiding krijgen; honden moeten naar buiten en andere honden ontmoeten, katten houden van hoogte, scherpen graag hun nagels en omdat het verrassingsjagers zijn moeten ze kunnen spelen met iets wat beweegt.”

Je huisdier verwennen met speeltjes en gadgets, Reesink ziet er geen enkel probleem in. “Wees alleen niet verbolgen als je huisdier liever met het cadeaupapier of de kartonnen verpakkingsdoos speelt, dan met de dure gadget zelf. Het wordt pas een probleem als we erin doorslaan en we onze huisdieren als minimensjes gaan behandelen. Van een strak designertruitje of een verfbeurt bij de kapper wordt je huisdier niet per se beter. Het is goed om je vooral te blijven verdiepen in het gedrag en het welzijn van je huisdier.”