Nooit meer naar de fietsenmaker: aan deze fiets kan niets kapot

Om de haverklap stond hij bij de fietsenmaker als er wéér iets stuk was. Uit ergernis ontwikkelde IJburger Pieter van der Straaten zelf een fiets. Een waaraan niets kapot kan.

Wat er niet op zit, kan ook niet kapot. Het feit dat de door Pieter van der Straaten (59) ontwikkelde fiets nogal kaal is, is zonder twijfel de belangrijkste oorzaak dat het vervoermiddel bomvrij mag worden genoemd. Ga maar na: geen remkabels, geen hendels om de versnelling te bedienen, geen geëmmer met kwetsbare verlichting voor en achter. Het is allemaal nogal basic. Een fiets zoals de fiets bedoeld is.

Van der Straaten verkocht er laatst nog een aan Engeland, aan een kennis die enthousiast was geworden door alle verhalen van de IJburger. Internationale verkoop, de natte droom van iedere startende ondernemer die groot denkt. En blij was hij ook wel, natuurlijk, laat daarover geen misverstand bestaan. Maar een beetje storend vond hij het wel dat de fiets moest worden uitgerust met een voorrem. “Dat is verplicht in Engeland. Moest er dus een remkabel naar de voorvork. Dat vind ik dan tóch jammer, want mijn concept gaat uit van géén kabels.”

Hij is er rigide in, maar ook weer niet zo rigide dat hij de verkoop erop liet afketsen. Zijn ergernis maakt wel duidelijk dat het Van der Straaten menens is als het gaat om de naaktheid van zijn fietsen. Doel van Bloker Naked Bikes: een onderhoudsvrije fietsbeleving. Oeverloos stond hij om die reden fietsenmakers lastig te vallen: wat gaat er het meest stuk aan fietsen? En wat kun je daaraan doen?

Belastingspecialist

Zo kwam hij tot een ideale fiets, zegt hij zelf. Waarin verwerkt de negen onderdelen die, volgens zijn veldonderzoek, het meest leiden tot wéér een bezoekje aan de fietsenmaker (zie kader). Een minimalistisch geval, stoer uitgevoerd, met rode handvatten en een dikke rode voorband voor de broodnodige herkenbaarheid. Een beetje ­afgekeken van Swapfiets, zegt hij, verwijzend naar de ­populaire leasefietsen met de blauwe voorbanden.

Voor de hand liggend dat juist híj hier zou staan als fietsontwikkelaar is het allemaal niet. Van der Straaten is internationaal belastingspecialist, werkte dertig jaar voor multinationals en op het moment dat hij zichzelf terugvond, prakkiserend over een fiets die nu eens niet om de ­haverklap moet worden gerepareerd, begreep hij dat het misschien tijd was voor iets anders.

En dus is de fiscalist een fietsondernemer geworden, in elk geval deels. Want als zelfstandige laat hij zich nog steeds wel eens inhuren voor belastingadviezen, maar zijn echte interesse ligt nu hoofdzakelijk bij frames, spatborden en terugtrapremmen. Vlak bij zijn huis op IJburg heeft hij een container staan met nog meer dan 250 fietsen, klaar voor de verkoop. Tenminste: als ze eenmaal rijklaar zijn gemaakt door een van de fietsenmakers met wie hij ­samenwerkt.

Het begon allemaal tijdens een weekje New York met zijn gezin, zegt Van der Straaten. Ze verplaatsten zich per huurfiets, een ervaring die hem de ogen opende. “Perfecte fietsen waren het; heel erg basic. Stevige exemplaren, die precies dat deden waarvoor ze dienden: zonder sores de stad door. Geen gedoe met handremmen of versnellingen, gewoon rijden zonder zorgen.”

Aan dergelijke fietservaring ontbrak het in Van der Straatens beleving. “Ik ergerde me al geruime tijd aan de ­moderne fiets die steeds duurder is geworden, steeds meer onderhoud vergt en steeds vaker kuren vertoont. Om de haverklap moest ik de fietsen van mijn vrouw en puberkinderen zelf repareren of naar de fietsenmaker brengen.”

Kleine krabbelaar

Zoiets als in New York moest toch ook in Amsterdam kunnen, de fietshoofdstad van de wereld, zoals Amsterdammers zelf vinden. “Ik vroeg daar nog: kunnen jullie zulke fietsen niet ook aan mij leveren? Ik wilde ze wel importeren. Maar daar stonden ze niet voor open. Toen dacht ik: dan moet ik het zelf doen.”

Dat bleek nog zo eenvoudig niet. Een speurtocht werd het, Van der Straaten nam contact op met fabrikanten en leveranciers van over de hele wereld. “Half Europa heb ik afgebeld en gemaild, en ook daarbuiten. Uiteindelijk heb ik een order geplaatst bij een fabriek in Taiwan. Ze zagen me aankomen, een kleine krabbelaar uit Nederland.”

Het had nog veel voeten in aarde om het te krijgen zoals Van der Straaten het wilde: een fiets zonder toeters en bellen. Met een aandrijfriem in plaats van een ketting en een versnellingsapparaat dat te bedienen is door de terugtrap­rem. Licht, stevig en zonder kabels dus. “Werkelijk elk ­onderdeel moest kloppen, nergens mag ook maar een schroefje zitten dat vatbaar is voor roest. Ik ben zelf geen technische man, dus ik moest vooral veel vragen. Gelukkig heb ik veel hulp gekregen.”

Ze gaan vanaf 635 euro. Driehonderd fietsen heeft Van der Straaten laten overkomen. Een gigantische investering voor de hobbyist-ondernemer. “Ik heb er een bulk spaargeld ingestopt, dus het is wel de bedoeling dat ze ook echt worden verkocht. Steeds wanneer iemand er een ­bestelt, laat ik de fiets door bevriende fietsenmakers rijklaar maken. Ik lever ze zelf af, in de open lucht.”

De verkoop gaat voorzichtigjes, want nu Van der Straaten als vreemde eend in de bijt zijn zelfontwikkelde fiets beschikbaar heeft, dient zich de volgende horde aan: verkoop. “Ook daar heb ik geen ervaring mee, ik moet het allemaal nog een beetje leren. Maar ik merk enthousiasme, mensen vinden het een mooie fiets.”

Doel in eerste instantie: IJburg veroveren. Zo op het oog een prima plek om je als handelaar in hipsterige, niet ­bepaald goedkope rijwielen op te richten. “Uiteindelijk wil ik doorgroeien, ook landelijk, maar ik zou het mooi vinden als ik eerst overal op het eiland deze fietsen zie rijden.”