PlusFons vraagt zich af
Moonbird zet een veelvoorkomend ziektebeeld in om een onbewezen remedie te verkopen
We laten ons niet inpakken door marketingtrucs en verkooppraat. Onze eigen ombudsman spreekt zich uit. Deze keer stokt zijn adem van de Moonbird.
Voor millennials loert het gevaar van de burn-out. Althans, dat zeggen de cijfers van het CBS. Eén op de vijf 25- tot 35-jarigen valt hierdoor uit. Ter vergelijking met generatie Z: ben je tussen 15 en 25 jaar oud, dan is de kans dat je burn-outklachten ervaart een op tien. Stress, niet kunnen slapen, oververmoeidheid, paniekaanvallen. Waarom hebben we het niet over een burn-outepidemie? Het RIVM heeft het al over een griepepidemie als 6 mensen op de 100.000 binnen twee weken tijd het griepvirus hebben. Dat is niets vergeleken met het aantal burn-outgevallen, en tegen griep is tenminste nog een vaccin.
Voor een burn-out kun je geen prik halen, maar volgens de bedenkers van het ademhalingsapparaat Moonbird is dat ook helemaal niet nodig. Dankzij Moonbird kun je jezelf ‘uit een burn-out ademen’. Hun eigen woorden. En dat voor maar liefst 179 euro. Dat is natuurlijk een schijntje als je het vergelijkt met al die psychologen, life-coaches en yogasessies die noodzakelijk zijn om de burn-out te lijf te gaan. Ik zie de werkgever al trillend van enthousiasme over de werkvloer huppelen: eindelijk een relatief goedkoop ademhalingsapparaat dat het dure werkverzuim een halt toeroept. Even rustig ademhalen, baas. Hoe werkt dat luchtige wonderhulpmiddel?
Trager ademen
De Moonbird is verre van wat de naam doet vermoeden. Het is een ovaal object dat gemakkelijk in de hand past. Je legt je vinger op een zwarte sensor. Via een app krijgt de Moonbird instructies om bepaalde trillingen te geven, als een afstandsbediening voor blinden. En dan zet het ding uit als je moet inademen en slinkt hij weer als je moet uitademen. Je hebt geen stressbal in je handen, maar een kunstmatig kloppend hart.
Je ademhalingstechniek zou zo verbeteren en dat neemt angst en stress weg, aldus de Belgische producent. Volg de instructies netjes en de burn-out is zo weggeblazen.
“Ik ben niet op de hoogte van zo’n apparaat en het lijkt mij principieel onwaarschijnlijk dat zo’n hulpmiddel tegen een burn-out ooit komt,” aldus hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie Wilmar Schaufeli. Hij wordt al jaren gezien als dé burn-outwetenschapper van Nederland, met vele onderzoeken naar het verschijnsel op zijn naam. Toch staan op de Moonbirdsite teksten als ‘Onderzoekers ontdekten’, ‘De wetenschap achter Moonbird’ en ‘De wetenschappers rapporteerden’. Iemand bij Moonbird gaat heel hard op het woord ‘wetenschap’.
Schaufeli: “Heel slim wordt de suggestie gewekt dat gerenommeerde wetenschappelijke instituten het effect hebben onderzocht, maar voor zover ik op de website kan nagaan is dat niet zo.” Daarnaast beweert de producent niet letterlijk dat het effect van Moonbird wetenschappelijk bewezen is, maar dat betere slaap angst vermindert en trager ademhalen voordelen heeft. En dat klopt, zegt Schaufeli.
Het is bijna kunst te noemen dat een bedrijf een duur hulpmiddel weet te slijten voor iets wat ons oerinstinct is: ademen. Maar het ontzag slaat om in misselijkheid als Moonbird een veelvoorkomend ziektebeeld inzet om een onbewezen remedie te verkopen. Ik dien een klacht in bij de reclamecodecommissie.
Verslaggever en RADAR-presentator Fons Hendriks baant zich een weg door reclames, claims en de kleine lettertjes – en haalt verhaal.