PlusFons vraagt zich af
Fons vraagt zich af: hoe helder is de honing bij Albert Heijn?
We laten ons niet inpakken door marketingtrucs, smoesjes en verkooppraat. Onze eigen ombudsman spreekt zich uit. Deze keer: de herkomst van honing.
Stijve honing kreeg vorig jaar een heel andere betekenis, toen het honingproduct Epimedyumlu Macun van de markt moest omdat een hap Macun leidde tot onverwachte erecties. Er bleek sildenafil in het zoete goud te zitten, de werkzame stof in een viagrapil. Winkels haalden de Macun-honing direct uit de schappen, online werd de honingpasta retepopulair – al waren drie lepels Macun levensbedreigend. Dit honingschandaal is geen uitzondering: honing wordt vaker ‘verrijkt’ met andere stoffen, en niet enkel erectiebevorderende.
Zo is China behalve de grootste exporteur van honing ook een meester in het vervalsen ervan. “Er worden vreemde suikers toegevoegd als biet-, riet- en rijstsuiker, dan wel een combinatie van stroopmengsels,” stelt levensmiddelentechnoloog IJsbrand Velzeboer, doorgewinterd onderzoeker en luis in de pels van de levensmiddelensector. “Of ze voeren de bijen bij met genetisch gemodificeerde soja en caseïne – zuiveldoping voor bijen. Dat vind je terug in de honing.”
In een aantal Duitse laboratoria wordt honing getest op authenticiteit, maar Chinese honingexporteurs vinden steeds manieren om niet gesnapt te worden. “Albert Heijn had daarom een non-China-policy voor honing,” zegt Velzeboer, al weet hij niet of die nu nog geldt, “vanwege de oorlog in Oekraïne en de prijsstijgingen.” Zou de grootgrutter Chinese honing inderdaad op de zwarte lijst hebben?
In de ban
Op alle AH-huismerken staat ‘gemengde EU en niet-EU honing’. Ook bekende merken als Langnese en Melvita gebruiken deze vage omschrijving van herkomst. Dat maakt het voor consumenten lastig te achterhalen waar het gouden goedje geproduceerd is. Ik neem per mail contact op met Albert Heijn en ga er met gestrekt been in. Rust er een ban op Chinese honing? De woordvoerder: ‘Onze eigen-merkhoning heeft meerdere landen van oorsprong. Bijvoorbeeld China. Daarnaast is Oekraïne ook echt een honingland.’ Leuk om te weten, maar beantwoordt mijn vraag niet helemaal. ‘De analysetechnieken zijn verbeterd, waardoor we de kwaliteit kunnen garanderen,’ klinkt het. Oké, maar is er ooit een ban geweest? De volgende dag staat in de mail van de woordvoerder: ‘Sinds een half jaar hebben wij weer honing uit China.’ Zo, het hoge woord is eruit. En waarom werd Chinese honing daarvoor gemeden? Geen commentaar.
In de Warenwet staat dat het land van herkomst duidelijk op het etiket van het product moet staan. Dus voedselwaakhond NVWA, kan Albert Heijn met termen als ‘niet-EU’ komen aanzetten? ‘Er is een uitzondering voor honing,’ schrijft de NVWA-woordvoerder, ‘als het afkomstig is uit verschillende landen.’ Nou breekt mijn klomp. Alle honing is gemengd, en zo heeft de supermarkt een vrijbrief om honing uit alle windstreken te importeren zonder bronvermelding. Het is dat Rusland nauwelijks honing exporteert, anders hadden we hier een potentiële Heinekenkwestie.
Velzeboer koopt al jaren geen gemengde honing meer. “Monohoning wordt zelden vervalst, in tegenstelling tot polyflorale honing. Dat is honing van verschillende bloemen- en plantensoorten.”
Helder. Ik laat mij alleen nog de mond smeren met monohoning. Dan weet ik tenminste waar het vandaan komt.
Verslaggever en RADAR-presentator Fons Hendriks baant zich een weg door reclames, claims en de kleine lettertjes – en haalt verhaal.