Wilde ideeën voor inrichting IJhaven splijten de buurt
In het Oostelijk Havengebied zorgen wilde ideeën als een drijvend zwembad, een permanent tallship en fonteinen in de IJhaven voor onrust. Het is een gevolg van een bestuurlijk experiment.
Nee, echt gezellig was het volgens verschillende aanwezigen niet op de bewonersbijeenkomst, maandag in het Lloyd Hotel. De sfeer was eerder vijandig.
En dat terwijl de leden van buurtinitiatief Waterhart Week alleen de ideeën wilden voorleggen die ze de afgelopen maanden op verschillende buurtevenementen hadden verzameld.
De vraag: hoe kan het gebied rondom winkelcentrum Brazilië levendiger worden gemaakt?
Nieuwe bloembakken, of de aanleg van een jeu de boulesbaan werden gesuggereerd, maar ook drijvende (speeltuinen), kiosken, terrassen, steigers, fonteinen, zwembaden, een tallship en de langste markt van Nederland (van de Verbindingsdam tot aan de Zoutdam) waren genoemd.
De aanwezige bewoners zouden op de bijeenkomst 'samen op een creatieve wijze aan de slag gaan om tot concrete plannen te komen'.
"Maar het was al snel duidelijk dat er vooral veel commotie was," zegt Gery de Boer, die als lid van de bestuurscommissie Oost samenwerkt met de initiatiefgroep Waterhart. "Mensen moeten misschien een beetje wennen aan deze manier van werken, met plannen die van onderen komen."
Omgekeerd proces
Om meer dynamiek in de bestuurscommissie te creëren lopen in Oost een paar experimenten met wat participatieve democratie wordt genoemd. Het idee: de burger zelf het beleid laten bepalen.
Dus niet een plan eerst laten voorbereiden door ambtenaren en het bestuur, om vervolgens bewoners pas in de inspraakronde aan het woord te laten, maar dat proces om te draaien.
Zo is voor de herinrichting van de Tilanusstraat de besluitvorming voor een groot deel uit handen gegeven door via een loting bewoners te selecteren voor een werkgroep die bepaalt wat er moet gebeuren.
En er is een groep van ondernemers en bewoners die al langer van de punt van de IJhaven tot 'het nautisch hart van Amsterdam' mogen proberen tot een plan te komen dat op draagvlak bij bewoners kan rekenen.
Dat draagvlak is er nog niet, bleek op de bewonersbijeenkomst. Niet dat er niet enthousiast werd geparticipeerd: 40 buurtbewoners stonden maandag voor een dichte deur omdat het binnen met 160 bezoekers al veel te druk was.
Die drukte was voor een deel het gevolg van de gehaaste oprichting van een tweede buurtgroep met de naam Houd de IJhaven Open. De vijf bewoners achter die groep willen ook een aangenamere omgeving van het winkelcentrum, maar waren geschrokken van de artist impressions met uitkijktorens, wandelpromenades en grote steigers die ze op de site van Waterhart hadden gezien.
Voor meer informatie moesten ze naar de bijeenkomst, kregen ze te horen. Daarom hadden ze zo veel mogelijk mensen opgetrommeld om een tegengeluid te laten horen.
Angst voor bebouwing
Waar de initiatiefnemers achter Waterhart op hun site schrijven dat de kade nu 'geen prettige plek is om te verblijven of te flaneren' en het water kansen biedt 'om nieuwe bezoekers aan te trekken en nieuwe commerciële activiteiten te ontplooien', koesteren de leden van Houd de IJhaven Open juist het open water en de ruime betonnen bestrating zonder aparte fietspaden en stoepen.
Op hun site waarschuwen ze voor de plannen: 'de IJhaven dreigt te worden volgebouwd' en 'de tijd dringt'.
Tijdens de bijeenkomst in het Lloyd Hotel werd er geflyerd. De intenties van de initiatiefgroep Waterhart - die voor het overgrote deel uit ondernemers uit de buurt bestaat - werden in twijfel getrokken.
"Wij hoorden dat we ons niet te veel moesten opwinden, omdat het nog alleen maar om ideeën gaat. Ik hoop dat het echt zo is," zegt Fransje Sjenitzer van Houd de IJhaven Open. "Wij zijn flink geschrokken. We kwamen in actie vanuit de indruk dat dit in een vergevorderd stadium was."
Zo schiet het nog niet echt op met die participatieve democratie. Ondanks het ophalen van ideeën, de sites en de bijeenkomst is er nog geen consensus over wat nu eigenlijk het probleem is.
Experiment mislukt? "Nee, we beginnen pas," zegt bestuurscommissielid De Boer. "We moeten het nog een paar keer goed uitleggen en verder praten. Maar uiteindelijk moet het wel het plan van de buurt zijn, in plaats van een plan van de ambtenaren. En als de hele buurt niets wil, ja, dan niet."
