'Wet cupping' steeds meer aangeboden in de stad
Wet cupping of hijama, een alternatieve geneeswijze die lijkt op aderlaten, wordt op steeds meer plekken in de stad aangeboden. Medisch toezicht is er nauwelijks.
In bijna elk stadsdeel is er inmiddels wel een gevestigd, een kliniek of salon waar hijama of 'wet cupping' wordt toegepast. Voor tussen de 25 en 45 euro plaatst een therapeut glazen kopjes of halve bollen op de huid, die vacuüm worden getrokken. Via kleine sneetjes of prikken stroomt er bloed uit het lichaam, tot wel een halve liter per behandeling.
De gedachte is dat hierdoor onderhuids opgehoopte gifstoffen worden weggehaald. Veel moslims geloven dat het een behandelmethode is tegen allergieën, depressies en vele andere aandoeningen. Een wetenschappelijke basis ervoor ontbreekt.
Cupping komt ook voor in de Chinese traditionele geneeskunde, om de onderhuidse doorbloeding te stimuleren. Bij de variant die vooral in het Midden-Oosten wordt toegepast, wordt ook een sneetje in de huid gemaakt waardoor een bloeding ontstaat. Hijama wordt door moslims gezien als een religieus verantwoorde geneeswijze.
Dit jaar alleen al zijn drie nieuwe klinieken in de stad geopend waar hijama of 'wet cupping' wordt aangeboden, aldus het register van de Kamer van Koophandel. In totaal zijn er nu zeker zeven.
Besmetting
Het kabinet uit al sinds 2015 zorgen over de gezondheidsrisico's die kleven aan de behandeling. Het snijden of injecteren van het lichaam is voorbehouden aan gediplomeerde zorgverleners, met een registratie in het BIG-register, zoals artsen of verpleegkundigen. De meeste hijama-aanbieders staan niet in dat register.
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) waarschuwt voor besmetting met ziektes als hepatitus B, die kunnen ontstaan als de materialen waarmee de behandeling wordt uitgevoerd, niet goed schoon zijn.
In een reactie laat de IGJ weten dat ze niet in actie komen tegen het groeiend aantal klinieken in Amsterdam.
"Wij houden toezicht op alternatieve behandelaren op basis van meldingen. Als uit een melding blijkt dat er aanwijzingen zijn voor concrete schade wordt de casus door ons nader onderzocht," aldus een zegsvrouw.
Djinns
Volgens cultureel antropoloog Cor Hoffer, gespecialiseerd in de rol van religie in de gezondheidszorg, verdringt hijama het oude islamitische bijgeloof waarbij 'djinns', de boze geesten, of het boze oog uit uitgedreven wordt.
De eerste generatie gastarbeiders was vaak ongeletterd, en namen deze elementen uit de oude natuurgodsdiensten mee naar Nederland. Maar hun kinderen en kleinkinderen zijn wel geschoold, hebben vaak de koran bestudeerd en weten dat de islam afkeurend staat tegen het oude volksgeloof.
"Ik zie het vooral onder jongere moslims, die hebben filmpjes op YouTube bekeken of populaire boeken gelezen zoals De geneeskunde van de profeet, waarin de hijama gelegitimeerd wordt," zegt Hoffer. "Het heeft ook met identiteitsvorming te maken. Steeds meer islamitische jongeren ontlenen hun identiteit aan hun geloof."
Hoffer wijst er ook op dat mengvormen tussen religie en alternatieve geneeskunde van alle tijden zijn. "Katholieken doen niet zo erg meer aan heiligenverering, maar gaan als ze in de penarie zitten soms nog wel naar Lourdes. Het gevaar zit 'm in charlatans, die misbruik maken van kwetsbare mensen."
Vierdaagse cursus
Therapeut Yakup Aydin startte in april de Hacamat Kliniek in Bos en Lommer. "Bij nieuwe patiënten doen we altijd een intake. Voor bijvoorbeeld zwangere vrouwen of mensen met suikerziekte is hijama niet geschikt. Ook voor kinderen niet, al dat bloed is toch een beetje angstaanjagend," legt hij uit. "Wij gebruiken hygiënische plastic wegwerpcups. Als we het sneetje zetten spreken we de basmala uit, het eerste vers van de koran. Wij vragen God om genezing, zelf kunnen we dat niet."
Aydin heeft een certificaat ontvangen na een vierdaagse cursus. Ervaring in de zorg heeft hij vooral als patiënt. "Maar ik ben geschikt voor dit werk, want ik kan goed tegen bloed." Sceptici daagt hij uit het zelf te ondergaan. "Het is net als met honing. Je gelooft pas hoe lekker het is als je het een keer probeert."
