Waterige politiek veroorzaakt democratische modder

De Balie had een tijdje geleden Nigel Farage, de leider van de anti-Europese Britse partij Ukip, uitgenodigd. Ofschoon ik zijn lezing zelf niet kon volgen, zag ik hem wel na afloop een biertje drinken. Dat maakte hem op een of andere manier sympathiek: hij leek een bankdirecteur die stiekem een volkskroeg was binnengeslopen en daar te veel dronk omdat hij zich vermaakte.

Later ontdekte ik dat Farage inderdaad bankdirecteur was geweest. Hij deed onlangs mee aan de Britse verkiezingen. Hij verloor en trad af als leider van de Ukip. Ik betreurde dat. Hoe je ook over hem denkt, Farage heeft iets kleurrijks, en zeker als Engelsen dat hebben, hou ik daarvan.

Maar nu heeft zijn partij dat aftreden niet geaccepteerd. Om een uitstekende reden: Farage verloor weliswaar het leiderschap in zijn kiesdistrict, maar op zijn partij hebben vier miljoen mensen gestemd. De Schotse Nationale Partij heeft 56 zetels gewonnen met 1,4 miljoen stemmen.

Dat komt door het Britse districtenstelsel. En juist nu merk je dat zelfs in Groot-Brittannië dit stelsel terecht als hoogst ondemocratisch wordt beschouwd. Veranderen zal het voorlopig echter niet, want door dat stelsel hebben de Conservatieven nu de absolute meerderheid.

Het is het zoveelste bewijs dat de democratie onder druk staat, of steeds minder voorstelt.

Ik verbaas me nog steeds over onze eigen coalitie VVD-PvdA. Ik ken VVD-stemmers en PvdA-stemmers en die zijn allen teleurgesteld. En terecht. Als tegenpolen samenwerken, voel je je als kiezer verraden. Aan de oppositiepartijen hebben we ook niets. Die vrijen soms met de coalitie, als ze er maar iets voor terugkrijgen. Dat maakt hun eigen politiek wateriger. En waterige politiek veroorzaakt democratische modder.

Nu gebeurt dit tegen een achtergrond waarin Europa zich als een zakkenroller verrijkt met meer macht waarop de democratische controle slechts een ritueel lijkt dan dat het daadwerkelijk effect heeft. Je voelt dat als burger continu. Je weet niet precies hoe 'Brussel' werkt, men schuift op onbegrijpelijke manieren met geld, je ziet landen die de boel oplichten waardoor Europa steeds meer lijkt op een onverlichte achterbuurt waar criminelen zeggen de orde te handhaven.

Dat Farage van zijn eigen partij niet mag aftreden, heeft dan het bemoedigende van klein volksverzet.

Wilt u reageren op deze column? Dat kan! Scroll een beetje naar beneden om een reactie te plaatsen of stuur een mail.