Tweedeling bij voetbalclubs in Amsterdam groeit

De zomer is aangebroken, dus weet Ad Westerhof, voorzitter van AFC, wat hem te wachten staat: een stortvloed aan telefoontjes.

Ouders van kinderen die geen lid zijn geworden van de oudste voetbalclub van Amsterdam, wagen een ultieme poging om alsnog voet tussen de deur te krijgen. "Ze gaan bellen, bellen, en nog eens bellen," zegt Westerhof. "In deze tijd van het jaar zijn bestuursleden van AFC ineens erg populaire mensen."

Wat die ouders allemaal zeggen? Dat hun kind te talentvol is om te laten lopen, dat AFC de kans krijgt om dé spits van de toekomst in huis te halen. Dat soort fratsen. Helaas, AFC heeft dit jaar opnieuw zo'n duizend kinderen moeten teleurstellen. Voor hen is geen plek.

AFC hanteert niet eens meer een wachtlijst, die zou te lang zijn en valse verwachtingen wekken. Andere clubs doen dat wel. Bij SDZ in West staan 450 kinderen op de wachtlijst, bij AFC IJburg 400. In totaal moeten zo'n twintig Amsterdamse voetbalclubs spelers, meestal kinderen, teleurstellen.

Latte macchiato
Dit is slechts de helft van het verhaal. Want er zijn ook voetbalclubs die juist te weinig leden hebben, of zelfs geen jeugdafdeling meer hebben. Neem Blauw-Wit, een club met historie, inmiddels gefuseerd met Beursbengels, maar zonder A-junioren en met afgelopen seizoen nog maar één F-team. "We hebben na de fusie de ledenlijst opgeschoond, want veel kinderen kwamen regelmatig niet opdagen. Die gaten vullen we niet zomaar op," zegt voorzitter Han Vermeulen.

Tweedeling in het Amsterdamse jeugdvoetbal: enerzijds kunnen kinderen niet op voetbal, terwijl je elders, zoals Westerhof het formuleert, 'op zaterdagochtend een kanon kunt afschieten op sportparken zonder iemand te raken'.

De ontwikkelingen bij voetbalclubs lijken op die bij de scholen: de ene school is populair en heeft een lange wachtlijst, terwijl een paar honderd meter verder een school vecht tegen te kleine klassen.

Succesvolle clubs
"Jeugdvoetbal is meer en meer geconcentreerd bij een aantal succesvolle clubs," zegt Fred Coesel, voorzitter van AFC IJburg.

Een simpele oplossing lijkt binnen handbereik: kinderen die bij de ene club op de wachtlijst staan, worden elders met open armen ontvangen. Maar zo werkt het niet, zeggen bestuurders van de amateurclubs. "Wij hebben een enquête gehouden onder kinderen die bij ons op de wachtlijst staan," zegt Marcel Grapendaal van SDZ. "En wat bleek? Zo'n negentig procent van die jonge voetballers blijft liever bij ons wachten dan dat ze naar een andere club gaan."

Het gaat bij de kinderen om meer dan die wedstrijd op zaterdagochtend. Ze willen zich thuis voelen bij een club, vriendjes tegenkomen. Dat geldt ook voor ouders, die komen op zaterdagochtend langs de lijn het liefst gelijkgestemden tegen. Een latte macchiato in de kantine wordt hierbij op prijs gesteld.

Ze zijn bereid desnoods naar de andere kant van de stad te gaan, als ze maar op de juiste club terechtkomen. AFC in Zuid en SDZ in West trekken ook kinderen uit Noord en Oost. Die rijden op weg naar deze clubs een aantal andere voetbalverenigingen voorbij: geen belangstelling.
Hoogopgeleid zoekt hoogopgeleid op.

Blauw-Wit Beursbengels zou graag een paar van die kinderen verwelkomen. "We zijn bezig met een campagne in Nieuw-Sloten, onze buurt," zegt Vermeulen. "Maar het zal even duren voordat die vruchten afwerpt."

Gebrek aan organisatie
Wat veroorzaakt dit grote verschil in populariteit tussen clubs? Alles staat of valt met een goede organisatie: populaire clubs hebben krachtige bestuurders, veel vrijwilligers, betrokken ouders en dan zorgt mond-tot-mondreclame voor de rest. "Bij sommige clubs krijgen kinderen een bal in handen gedrukt: ga het veld maar op. Dat werkt niet," zegt Mehdi Harboul, voorzitter van sv Nieuw-West United. "Bij ons krijgen alle kinderen aandacht, of ze nu in de F1 of in de F10 zitten. Daardoor groeit onze club, we hebben iets te bieden."

De organisatie van voetbalclubs heeft meer aandacht nodig, zegt Westerhof van AFC. "De gemeente zou clubbesturen moeten steunen. Wij nodigen wel eens bestuursleden van andere verenigingen uit om te kijken hoe wij het doen."

Volgens Richard Smit, sinds begin dit jaar voorzitter van DWS, is hierbij een belangrijke rol weggelegd voor de voetbalbond KNVB. "Niemand voert actief beleid: de gemeente niet, de bond niet en ondertussen implodeert het amateurvoetbal door gebrek aan organisatie. De belangstelling voor voetbal is groot, maar de besturen tellen maar weinig mensen van topniveau."

DWS, vermaard om zijn jeugdopleiding, heeft ook moeilijke jaren achter de rug en moet hierdoor een veld afstaan aan hockeycub Westerpark, die enorm groeit. Tot woede van Smit. "Sinds we met een nieuw bestuur zijn begonnen, krijgt ook DWS weer nieuwe leden."

Hij noemt hockeyclubs als voorbeeld. "Die zijn allemaal uitstekend georganiseerd, geen wonder dat die sport zo groeit. Daar wordt hard en professioneel gewerkt. Als ik de hockeybond benader, word ik binnen één dag geholpen. De KNVB is onbereikbaar. Het gebrek aan aandacht voor voetbalclubs is schrijnend."

Negen miljoen extra

De gemeenteraad praat morgen over een voorstel van het college om 9 miljoen euro extra te investeren in accommodaties en velden, in de strijd tegen wachtlijsten. Op het lijstje staan extra voetbalvelden, maar ook meer ruimte voor hockey, tennis, zwemmen, atletiek en American Football. De raadsfracties van D66 en PvdA pleiten voor multifunctionele velden, die gebruikt kunnen worden door hockey én voetbal.

"Er liggen ontzettend veel sportvelden in de stad braak, terwijl elders wachtlijsten ­uitpuilen," zegt Reinier van Dantzig (D66). "Het is ook een politieke verantwoordelijkheid om te zorgen dat sportvelden optimaal benut worden."

Clubs met wachtlijst of beperkte aanname

AFC / SDZ / De Meer / DCG / AFC IJburg / GeuzenMiddenmeer / Sc Buitenveldert / Sv Nieuw-West United / De Dijk / TOS Actief / JOS Watergraafsmeer / Nieuw Sloten / VVA Spartaan / Sloterdijk / WVHEDW / DVVA / Ankaraspor / Wartburgia / Swift / Taba