The Fall of the American Empire: een modern sprookje

Wat als het gewone volk ook toegang had tot de twijfelachtige ‘haute finance’-constructies waarmee de allerrijksten hun geld belastingvrij wegsluizen? Die vraag vormt het hart van de (Franstalige) komische misdaadfilm The Fall of the American Empire van de Canadese regisseur Denys Arcand.

De wat sullige Pierre-Paul (Alexandre Landry) is overtuigd van zijn ­bovengemiddelde intelligentie, maar veel heeft het hem niet opgeleverd: hij werkt als pakketbezorger. Tegen zijn vriendin beklaagt hij zich dat ‘intelligentie een handicap is’ in deze wereld, en dat zij van geluk mag spreken dat ze ‘simpel’ is.

Schathemeltjerijk

Niet veel later is hij vrijgezel. Kort daarna is hij ineens schathemeltjerijk, nadat hij getuige is geweest van een overval die uitloopt op een bloedbad. Wanneer de pistoolschoten zijn verstomd, liggen er niet alleen twee lijken, maar ook twee tassen vol cash aan zijn voeten.

Eerste probleem: het is maffiageld, dus behalve de politie zit al snel ook de hele criminele wereld van Montreal achter hem aan. Tweede probleem: wat doe je met zoveel geld zonder dat het in de gaten loopt? Bij zijn pogingen die problemen op te lossen krijgt Pierre-Paul hulp van callgirl Aspasie (Maripier Morin) en Sylvain (Rémy Girard), een voormalige witwasser voor een motorbende die tijdens een recente gevangenisstraf een bacheloropleiding economie afrondde.

Complexiteit

Die personages komen zo uit vele eerdere misdaadfilms lopen, maar Arcand geeft ze gaandeweg meer complexiteit, zoals ook het drama van zijn film zich ontworstelt uit de misdaadwereld en zich meer uitspreekt over onze hyperkapitalistische realiteit.

Toch wringt het wanneer de echte wereld al te resoluut inbreekt, bijvoorbeeld wanneer Arcand echte zwervers inzet als bij­figuren om Pierre-Pauls goedhartigheid te benadrukken. Die pijnlijke echtheid kan dit Robin Hood-achtige moderne sprookje niet altijd dragen.