Stoelen gemaakt met geperst textiel: 'Je kunt mooie dingen maken van afval'

"In de haven van Amsterdam, de grootste koffie- en cacaohaven ter wereld, wordt elk jaar drieduizend ton aan jutezakken weggegooid." Dennis Teeuw (24) heeft zijn feiten over afvalstromen van textiel goed op een rijtje.

Ook de mode-industrie is goed voor een hoop textielafval: zo'n vijftig procent van de geproduceerde kleding wordt ongedragen vernietigd. "Dat is allemaal overproductie, omdat het voor grote bedrijven interessant is om in massa te produceren. Terwijl lang niet alles wordt verkocht."

Textielafval
Teeuw raakte gefascineerd door textielafval tijdens zijn studie bouwkunde aan de Hogeschool van Amsterdam. Hij wijdde er zijn scriptieonderzoek aan. "Ik wilde graag onderzoeken wat je allemaal kunt met die stoffen die over zijn."

Zijn tweelingbroer, Anton Teeuw, studeerde ook bouwkunde, op dezelfde school - 'tja, we zijn echt een tweeling' - maar Anton focuste zich op hergebruik van natuurlijke materialen en het maken van nieuwe materialen uit natuurlijke afvalstromen. De broers bundelen hun krachten om van textiel meubels te maken.

De meubelcollectie, Rezign, die de broers Teeuw en hun compagnon Joris Kortenhorst (22) dit jaar presenteren op de Dutch Design Week, is tot stand gekomen na een ontwikkelingsproces van ongeveer twee jaar. "Twee jaar geleden stonden we ook in Eindhoven en presenteerden we ons idee. Het was toen nog echt een concept, nu zijn we erachter hoe we het moeten maken."

Herkenbaar KLM-blauw
Want dat is nog lang niet eenvoudig: van textiel naar stoel. "We hebben een proces ontwikkeld waarin we eerst het textiel vermalen tot fijne vezels. Die vezels vermengen we vervolgens met biologische plasticvezels en dat persen we samen tot de vorm van een stoel of tafelblad."

De eerste lijn die ze met dit materiaal uitbrengen bestaat uit drie stoelen en verschillende tafels. Het design is simpel maar elegant. "Vooral de kuipstoel doet denken aan mid-century glasvezel stoelen, maar dan met verantwoorde vezels."

Voor de onderstellen werd eikenhout gebruikt. Het bijzondere van de meubels zit 'm vooral in de delen die van hergebruikt textiel en bioplastic zijn gemaakt. In de textuur van het materiaal zijn de gebruikte stoffen duidelijk te zien. Zo herken je het rafelig wit en blauw in de stoelen en tafels die van spijkerbroeken werden gemaakt, de grove textuur van de jute is nog zichtbaar en de Stewardess Chair valt meteen op door het herkenbare KLM-blauw.

Plastic stoelen
Ze zitten ook lekker, verzekert Teeuw. "Veel mensen houden niet van plastic stoelen omdat ze koud aanvoelen, maar hier zit textiel doorheen, dat neemt de kamertemperatuur over."

Het liefst zouden de ontwerpers alles van gerecycled materiaal maken, maar voor de onderstellen is dat lastiger. "Voor onze andere projecten werkten we wel met gerecycled hout, van Stadshout. Dat is hout van omgewaaide Amsterdamse bomen. Maar nu we op grotere schaal willen produceren kan dat niet meer. Er vallen simpelweg niet genoeg bomen om."

Omdat hergebruik het doel is dat de ontwerpers voor ogen hebben, hebben ze ook nagedacht over wat er kan gebeuren wanneer mensen op hun stoel of tafel uitgekeken zijn. "In principe moet het mogelijk zijn om het materiaal weer te verwarmen en om te vormen tot een ander object. Maar je kunt het ook versnipperen en gebruiken in een 3D-printer."

Meer impact
De broers Teeuw werken al langer samen, hun bedrijf ­Studio Planq richtten ze twee jaar geleden op tijdens hun studie, met compagnon Kortenhorst. Bij alle projecten die ze aangaan staat recycling voorop. Zo ook bij een project voor ABN Amro dat nu op de planning staat. "Ze krijgen nieuwe bedrijfskleding, dus de oude worden weggegooid. Daar gaan wij mooie producten van maken en zij hebben een goed verhaal naar de buitenwereld over wat ze met hun afvalstromen doen."

Maar niet alle projecten draaien om textiel. Eerder maakte Studio Planq al ­tafels van een oude gymzaalvloer, waar de badminton- en basketballijnen nog op staan.
Het grote verschil met de lijn die Studio Planq nu in de markt zet op de Dutch Design Week is de schaal.

"We willen deze stoelen en tafels op grote schaal kunnen produceren, zodat we meer impact gaan maken met ons idee. We willen dat het voor iedereen mogelijk is om verantwoorde designproducten in huis te halen."

De volgende generatie
Het is dan ook geen toeval dat ze deze week onder de vlag van Piet Hein Eek op de Dutch Design Week staan. "Hij werkt natuurlijk ook met afval, vooral hout, dus dat was een goede match."

En wie weet opent het nog deuren voor de jonge ontwerpers: "Gister was Ikea hier, omdat Piet Hein Eek daar een project mee doet. Zo'n partner aantrekken zou voor ons ook geweldig zijn, dan kunnen we pas echt impact maken."

Die drive om het verschil te maken, heeft een persoonlijke reden, zegt Teeuw. "Mijn broer werd jong vader, zijn dochtertje is nu vier. Toen hij vader werd realiseerden we ons ineens: wij zijn de volgende generatie. Het is aan ons om een mooiere wereld achter te laten voor haar generatie."

Wie een Rezign stoel of tafel wil kopen kan een bestelling ­plaatsen via de website van Studio Planq. De prijzen variëren van 325 tot 375 euro voor een stoel, en de eerste orders worden in januari geleverd. Zie www.planqproducts.com