Stadsgezichten: Academisch Medisch Centrum

Onlangs meldde Het Parool dat ten zuiden van het AMC-terrein een broedplaats voor startende medische ondernemers in gebruik zal worden genomen. Deze eerste duizend vierkante meter aan bedrijfsruimte zal onder andere door zogenaamde start-ups worden gebruikt en de verwachting is dat dit binnen enkele jaren uitgroeit tot vijfduizend vierkante meter.

Er is een totaal van honderd duizend vierkante meter aan bedrijfsruimte beschikbaar. De broedplaats moet de werkgelegenheid voor toponderzoekers vergroten. Wegens beperkte toegang tot kennis en apparatuur, veroorzaakt door de grote afstand tussen ondernemer en medisch centrum, vertrokken veel jonge ondernemers tot op heden naar laboratoria in Leiden en Utrecht.

Het is niet een unieke gebeurtenis in de geschiedenis van het AMC dat het terrein wordt uitgebreid en gebouwen worden toegevoegd. In essentie is het AMC een verzameling van ziekenhuizen, laboratoria en onderwijsinstellingen die zich in 1984 onder hetzelfde dak, of beter gezegd op hetzelfde terrein vestigden. Het AMC heeft dan ook veel weg van een kleine stad.

Een stad met uitbreidingsmogelijkheden wel te verstaan. Vanwege het langdurige bouwproces was fasering van de bouw en een eenvoudige indeling van het gebouw noodzakelijk. In de opdracht voor het ontwerp van het AMC was extreme flexibiliteit een hoofdmotief. Het McMaster University Hospital in de stad Hamilton in Canada, waarbij het complex een momentopname vormt in een voortdurend proces van aanpassing en uitbreiding, werd hierbij als groot voorbeeld gezien.

In het ontwerp voor het AMC hebben de architecten standaardmodules ontwikkeld, die op elke mogelijke plek in het constructiesysteem, een betonskelet, kunnen worden geplaatst. Hierbij werd geprobeerd de bouwwijze te standaardiseren, wat niet alleen leidde tot flexibiliteit maar ook tot een verlaging van de bouwkosten.

Om de structuur verder te vereenvoudigen is deze op functioneel gebied in drie delen gescheiden, namelijk onderwijs, verpleging en onderzoek. Net als het exterieur, heeft het interieur veel weg van een stad. Dit effect wordt voornamelijk gecreëerd door de inrichting van het binnenplein met terrassen, restaurants, winkels en kunst.

Het wekt de illusie dat je op een stadsplein een kop koffie drinkt, waardoor je haast zou vergeten dat je in een ziekenhuis bent. Met de aanwezigheid van het plein, straten, bruggen, liften en trappen is er een ingewikkeld stelsel aan gangen en ruimten ontstaan. De dynamiek die er nu voor zorgt dat het medisch centrum een inpandige stad vormt zal met de toegevoegde bedrijfsruimte verder ontwikkelen. (ARCAM/Marcella van Coevorden)

Academisch Medisch Centrum
Adres: Meibergdreef 9
Architecten: Architectenburo Duintjer, Ishta Kramer van Willegen, i.s.m. Architecten- en Ingenieursbureau ir. D. van Mourik