Kerst én lockdown in aantocht, dus drukte in Amsterdamse winkelgebieden

Met de kerst en een harde lockdown in aantocht spoeden veel mensen zich maandag naar de winkelgebieden in de stad. Winkeliers zijn wanhopig door de aankondiging dat niet-essentiële winkels moeten sluiten. ‘Dit overvalt ons.’

Op het Buikslotermeerplein heerst een zaterdagse drukte. Bij de Boekenvoordeel hebben ze zo’n maandag nog maar zelden meegemaakt. Ze spreken van de ‘één-dag-voor-kerstdrukte’. “We zijn vanmorgen een uur eerder opengegaan en meteen waren er mensen. We gaan ook langer door vanavond, tot acht uur misschien wel.”

De rij voor de deur is vandaag permanent, al wordt de drukte natuurlijk aangezwengeld doordat er maar zes klanten tegelijk de winkel in mogen. Klanten komen nog snel voor kerstkaarten en nieuwe agenda’s. “Maar ook wel voor kerstcadeaus.”

In het grote winkelcentrum van Amsterdam-Noord is het verder vooral druk bij de drogisterijen, maar ook bij de H&M groeit de rij voor de deur naarmate de middag verstrijkt. “Je kunt het in de winkel toch beter zien dan online,” zegt een meisje in de rij.

Gelnagels

Opvallend is verder de rij voor de nagelstudio. Het is typisch iets wat voor de kerst nog even moest en nu snel-snel op maandagmiddag, is de uitleg vanuit de rij. “Je kunt die gelnagels niet zelf even bijknippen.”

Bij het cluster van bouwmarkten in de Buiksloterham staan geen rijen voor de deur, maar het is er zeker drukker dan op een doorsneemaandag. Leanne Herrijgers haalt nog snel een kerstboom bij de Praxis. Eigenlijk wilde ze dit jaar andere kerstversiering, maar daarvoor moest ze langs woonwinkels. Door de aangekondigde sluiting is dat geen optie meer. “Nu kom ik toch maar voor een boom, anders heb ik helemaal niks.”

Bijenkorf

Bij de Bijenkorf in het centrum van de stad staat al de hele middag een lange rij. Anja Meyfarth (38) is snel naar de winkel gegaan toen ze hoorde over de lockdown. “We moeten nog kerstcadeautjes kopen voordat alles dicht gaat morgen.” Echt handig is het volgens de Duitse niet dat nu zoveel mensen tegelijk gaan winkelen. “Maar het is wel begrijpelijk. Dit is de laatste kans.”

“Ik ben gekomen om iets te ruilen nu het nog kan,” zegt Jasper Kapper (38). Hij is snel naar de Bijenkorf vertrokken. “Anders verloopt de termijn van veertien dagen. Nu ik er toch ben, ga ik wel wat meer inkopen doen.”

Opvallend: veel mensen willen niet met hun naam in de media omdat ze stiekem eerder zijn vertrokken van werk om nog snel kerstcadeaus te scoren.

Overvallen

Niet alle winkeliers hadden zich voorbereid op de plotselinge drukte. “Dit overvalt ons,” zegt Peter Fontijn van C’est Bon Amsterdam. Hij vindt het ‘schandalig’ dat de lockdown ‘op het laatste moment’ is afgekondigd. Bij de speciaalzaak in de Watergraafsmeer tasten ze in het duister over wat komen gaat. Pas tijdens de persconferentie wordt duidelijk welke winkels moeten sluiten. Fontijn: “Tot die tijd gaan we doorrammen, desnoods tot middernacht.” 

Voor speciaal- en delicatessenzaken is het de twee weken voor de kerst normaal gesproken topdrukte. “Ik hoop dat we verder kunnen met afhalen en bezorgen. We overleven het wel, maar een beetje voorbereiding in deze tijd van het jaar was fijn geweest.”

Bij IJzerhandel Van Kalken in Oost zijn ze ontstemd over de gang van zaken. “Wij zijn een kleine zaak. Het is broodroof van onze werknemers,” zegt eigenaar en naamgever Theo van Kalken.

Essentieel of niet

Hamvraag richting de toespraak van Rutte: welke winkels zijn volgens het kabinet essentieel en welke niet? Van Kalken: “Wij maken bijvoorbeeld ook sleutels. Zonder sleutel kom je je pand niet binnen. Dus wie bepaalt de urgentie van een winkel?”

“Die definitie ‘niet-essentieel’ blijft nog spannend,” vindt ook vestigingsdirecteur Gretske de Jong van boekhandel Scheltema. Volgens haar is het afwachten hoe het kabinet dat interpreteert. “In Duitsland is een boekhandel niet noodzakelijk, in Frankrijk wel. Wij denken: boeken zijn brood voor de geest. Mensen moeten wat te doen hebben.”

Hoewel de heftigheid van de maatregelen als een verrassing komt, is de boekhandel wel voorbereid. “Alles is geregeld om binnen Amsterdam aan huis te bezorgen. De terugval in de omzet maak je er niet mee goed, maar we hebben een positieve insteek en zijn er klaar voor.”

Veel omzet gedraaid

Bij Tuincentrum Osdorp – legendarisch vanwege de jaarlijkse kerstshows – zien ze er verrassend genoeg de humor nog wel van in. “Hoezo niet-essentieel? Zonder ons geen kerst!,” grapt Sander de Dijcker. Hij is vooral blij dat de nieuwe regels niet al in november zijn ingevoerd, toen mensen massaal kerstinkopen kwamen doen. “De kerst is alweer bijna voorbij en we hebben de afgelopen weken al veel omzet gedraaid.” 

Ook voor Peter Hendrinks van de Stadsbouwmarkt in de Jan Pieter Heijestraat is het glas halfvol. “Het is vervelend, maar de horeca is al weken dicht. Wij moeten hier ook maar een keer de gevolgen van inzien.” De kleine kluszaak heeft een ontzettend goed jaar gedraaid, net als de andere bouwmarkten. “Zeker in de eerste lockdown liep het hier storm.”