Judy Lock: Mijn motivatie is het gebrek aan respect
DE VERKIEZING VAN DE AMSTERDAMMER VAN HET JAAR
Judy Lock (1968) werd het gezicht van de grote schoonmakersstaking. In Nagasaki kreeg ze de prijs voor beste vakbondscampagne.
Een frêle dame uit Amsterdam. Geen stem die de massa's opzweept. ''Als je mij voor het eerst tegenkomt, val ik niet op.'' Ze woonde in Rotterdam, in Voorburg, in Limburg. Het CBS, waar haar vader werkte, verhuisde nogal eens. Die vader was 'nogal rechts', maar buitengewoon lief. Zelf was de havo-scholier links: actief binnen de jongerengroepering van de PPR, een van de voorlopers van GroenLinks.
Ze ging op vakantie naar Argentinië, ontmoette daar Carlos en er ontstond iets moois. In 1994 kwamen Judy en Carlos naar Amsterdam. Judy ging bij Stadstoezicht werken.
Ze schreef zich in bij een uitzendbureau en werd schoonmaakster op Schiphol. Ze kreeg er een contract bij een van de firma's die het schoonmaakwerk doen. Er zijn meerdere aanbieders en daar zit een van de problemen. Door de onderlinge concurrentie schrijven ze in voor een zo laag mogelijk bedrag. Daarvan zijn de werknemers de dupe: die moeten voor zo min mogelijk geld zoveel mogelijk boenen in zo kort mogelijke tijd.
Judy kwam in contact met FNV Bondgenoten. Eerste activiteit: handtekeningen ophalen voor een petitie, in 2007. En zo ging het verder. ''Er moest iets gezegd worden toen we binnenvielen bij de werkgevers. Zeggen waarom je er bent. Mijn Nederlands is goed en niet iedereen durft het. Ja, ik was nerveus, logisch. Maar ik geloofde dat de woorden vanzelf zouden komen. En zo was het ook. Stap voor stap word je woordvoerder en steeds meer word je het gezicht van de Schipholschoonmakers.''
Judy houdt in loungehal C, achter de douane, twee blokken van samen 22 toiletten schoon. Troep van de grond, dweil over de vloer, brillen poetsen, prullenbakken legen, papier bijvullen. En dan weer van voren af aan. Het is werk dat niet door iedereen wordt gewaardeerd. ''Mannen die aanstalten maken om te gaan plassen als jij net het urinoir schoonmaakt. Alsof je niet bestaat. Daar zeg ik wel wat van.''
Dat respectloze is een wezenlijk onderdeel van Judy's motivatie. Ze komt dat ook tegen bij de werkgevers. Het moeten strijden voor een fatsoenlijke kantine bijvoorbeeld. ''Iedereen zegt wel dat schoonmaakwerk zo belangrijk is, maar het blijkt nergens uit.''
In 2009 schoof ze aan bij de cao-onderhandelingen, in 2010 was ze medebepalend in de langste staking in Nederland sinds 1933 - negen weken. De staking werkte: voor het geld, maar vooral voor begrip en respect. De eisen werden grotendeels ingewilligd. Judy had die periode 'het beste uit zichzelf gehaald'. Onderhandelen, interviews geven, collega's stimuleren. ''Ik wist niet dat ik het kon.'' Het was ook erg bevredigend: ''Bij zo'n actie leer je elkaar kennen. De verschillen vallen allemaal weg. Samen volharden. Dat is blijvend.''
Na die staking werd Judy Lock vaak gevraagd. Om naar Nagasaki te komen, maar ook voor het toespreken van demonstranten of voor een SP-congres. Judy, bescheiden vakbondslid zonder grote bek, werd een symbool voor mondigheid en opkomen voor eigenwaarde.
We zullen het binnenkort zonder haar moeten doen. Zij en Carlos gaan emigreren naar Buenos Aires. Ze denken erover een winkel te beginnen, het liefst een dierenwinkel. En als het schoonmaakwerk wordt, vindt ze dat ook niet erg. (PAUL ARNOLDUSSEN)
Foto Jean-Pierre Jans www.jeanpierrejans.nl
Portret van Judy Lock door AT5