Interne politienotitie: taser kan toch gevaarlijk zijn
Een interne notitie van de politie waarschuwt voor ernstige medische gevolgen bij het gebruik van de taser. Vooral de stunmodus, direct op het lichaam, mag nauwelijks meer worden gebruikt. De politie prees het wapen vorige week nog aan als relatief veilig.
Agenten mogen de stunmodus, waarbij het stroomstootwapen direct op het lichaam wordt gedrukt, alleen nog in levensbedreigende situaties gebruiken. En niet langer dan vijftien seconden. Overschrijding leidt tot een 'verhoogd risico voor ernstige gevolgen, vooral bij kwetsbare personen'.
Dat staat in een interne politienotitie, die deze maand is gestuurd aan vier teams die sinds 2017 bezig zijn met een proefproject met het stroomstootwapen. Tijdens de proefperiode is de stunmodus tientallen keren in niet-levensbedreigende situaties gebruikt. In sommige gevallen waren personen zelfs al geboeid of zaten ze in een politieauto of -cel.
De stunmodus is sinds een evaluatie in juni alleen nog in levensbedreigende situaties of ter voorkoming van ernstig geweld toegestaan, stelt de korpsleiding in een reactie.
Vorige week pleitte de met het stroomstootwapen belaste politiechef Frank Paauw voor ruimere invoering. Hij wil dat 17.000 agenten het wapen kunnen gebruiken. "Met relatief weinig geweld en met nauwelijks kans op blijvend letsel kun je in heftige geweldsituaties erger voorkomen," aldus Paauw.
Gezondheidsrisico's
De interne politienotitie wijst nadrukkelijk op de medische gevaren van het wapen. Zo kan bepaald gedrag van een verdachte duiden op een verhoogd overlijdensrisico bij een stroomschok, zoals 'bizar of gewelddadig gedrag', 'tekenen van oververhitting' of 'verstoorde ademhaling'. Ook mogen agenten in de schietmodus, waarbij pijltjes met stroomdraden worden afgevuurd, niet richten op de hartstreek of de genitaliën.
Volgens mensenrechtenorganisatie Amnesty hebben agenten tijdens hectische situaties geen tijd om de gezondheidsrisico's af te wegen. "Zij kunnen ter plekke niet inschatten of het gebruik van het stroomstootwapen onveilig is," zegt Amnestymedewerker Gerbrig Klos. "Daarom vinden wij dat de politie het wapen alleen moet gebruiken in situaties waarin sprake is van levensbedreiging of risico op ernstig letsel."
Geweldsinstructie
De politie is van mening dat agenten wel degelijk een goede beslissing kunnen nemen. "Van agenten wordt verwacht dat zij in elke situatie in een split second zo'n afweging kunnen maken," zegt woordvoerder Helma Huizing. "Het is de plicht van iedere agent om gepast geweld te gebruiken. Elke vorm van geweld brengt risico's met zich mee. De politie is zich daar terdege bewust van."
Het is de bedoeling dat het gebruik van het stroomstootwapen volgend jaar wordt gereguleerd in een nieuwe geweldsinstructie voor de politie. In het document vraagt de politie te handelen 'in de geest' van die voorgenomen nieuwe instructie. Opvallend is dat volgens de concept-instructie het stroomstootwapen mag worden gebruikt als verdachten zich verzetten tegen aanhouding. Amnesty is daar fel op tegen. "Daar is dit wapen veel te zwaar voor."
15
De stunmodus, waarbij de taser direct op het lichaam wordt gedrukt, is zeer gevaarlijk als die langer dan vijftien seconden wordt gebruikt.