Inkomen en afkomst bepalen succes op school

Als de ouders hoogopgeleid, werkend en autochtoon zijn, behaalt 67 procent van de kinderen zonder vertraging zijn schooldiploma. Zij ronden met succes de opleiding af die in lijn is met het advies dat zij van de basisschool kregen.

Dat is anders als de ouders in de bijstand zitten en laagopgeleid zijn, is het succespercentage nog maar 54. Inkomen speelt een rol bij succes op school.

Dubbele achterstand
Zijn de ouders niet alleen laagopgeleid, werkloos, maar ook van niet-westerse afkomst, dan haalt slechts 35 procent van de kinderen zonder problemen een diploma. Zij hebben doorgaans een lagere opleiding genoten dan leeftijdgenoten uit een kansrijk gezin.

Leerlingen die arm én niet-westers zijn, staan zodoende op dubbele achterstand, blijkt uit onderzoek dat de Rekenkamer heeft gedaan naar het armoedebeleid van Amsterdam.

"De verschillen zijn enorm groot en opvallend," zegt Jan de Ridder, directeur van de Rekenkamer Amsterdam. "Geld doet ertoe."

Wethouder Arjan Vliegenthart noemt deze enorme verschillen 'een van de grootste maatschappelijke vraagstukken van deze tijd.' "Dit raakt mij; zij die hebben, zal gegeven worden, zij die niets hebben, krijgen er weinig bij."

Positief effect
Het armoedebeleid van Amsterdam heeft wel een positief effect op die schoolprestaties, blijkt uit het onderzoek. Leerlingen uit minima-gezinnen die gebruikmaken van de scholierenvergoeding of de Stadspas, hebben beduidend meer succes op school.

Een scholierenvergoeding kunnen ze bijvoorbeeld gebruiken voor de aanschaf van boeken of huiswerkbegeleiding, een Stadspas geeft korting op allerlei culturele activiteiten. Het gebruik van deze voorzieningen is de afgelopen jaren flink toegenomen.

Volgens De Ridder zorgen deze regelingen vooral voor meer rust in de gezinnen. Arme kinderen presteren veelal minder, doordat thuis veel stress is, veroorzaakt door gebrek aan geld en schulden.

Verbazingwekkend
De Rekenkamer plaatst ook kritische kanttekeningen bij het beleid van het college, dat jaarlijks zeker 21 miljoen extra uittrekt voor armoedebestrijding. Amsterdamse minima gingen er in 2016 geen 21 maar 12 miljoen op vooruit. Dit komt onder meer door bezuinigingen van het rijk: waar de gemeente extra uitkeert, haalt het kabinet weer geld weg.

Maar ook binnen de gemeente wordt met geld geschoven. Wat erbij komt aan armoedegeld, kan elders weer weglekken. "Dit lijkt niet bekend te zijn bij de gemeente," zegt De Ridder. "Verbazingwekkend."

Vliegenthart bestrijdt dit. Volgens hem heeft de gemeente wel degelijk overzicht en zijn bezuinigingen van het rijk er de oorzaak van dat minder geld bij minima terechtkomt. De SP'er is vooral blij dat de armoederegelingen positief effect hebben op kinderen en dat meer minima hier gebruik van maken.

Lees het complete interview met wethouder Vliegenthart: 'Armoede hoort bij stadsleven'