Ik ga mijn aandacht bewuster investeren in 2020

Ook het afgelopen jaar werd ik verschillende keren gebeld en geappt door een kritisch omaatje. Ze had wat vragen over enkele van mijn columns, wilde me daar graag over spreken.

Datzelfde omaatje had mij in voorgaande jaren ook al gemaild en gebeld met vragen over mijn proefschrift, een artikel in een wetenschappelijk tijdschrift en wat opiniestukken hier en daar. En mijn broer Irwan, een succesvolle dj met ruim twintig jaar internationale ervaring, appte ze kritische feedback op een van zijn mixen die ze van begin tot eind had beluisterd op het muziekkanaal aan boord van een KLM-vliegtuig.

Mijn broer en ik hebben haar op- en aanmerkingen ter harte genomen en haar prangende vragen uitgebreid beantwoord. Dat was het minste wat we konden doen, het blijft toch onze moeder.

Al die appjes, belletjes en mailtjes van mijn moeder over mijn werk, al die moeite om mijn werk te lezen en te willen begrijpen, al die aandacht; het voelt als de warme, zoete lucht die mij elke keer weer innig omhelst wanneer ik na een lange vlucht voet zet op Indonesische bodem. Ik weet namelijk: het is geen tijgermoederachtige aandacht gericht op het optimaliseren van prestaties, bereiken van status en vergroten van inkomen en vermogen, maar oprechte interesse in wat mijn broer, mijn zus en mij, en nu ook onze kinderen, bezighoudt.

Als kind absorbeerde ik mijn moeders aandacht als krachtige zonnestralen die me lieten groeien en bloeien. Dat is niet veranderd. Aandacht is kapitaal dat liefdevolle ouders hun hele leven blijven investeren in hun kinderen, ook wanneer die de veertig al ruim zijn gepasseerd.

Aandacht is in de aandachtseconomie ook letterlijk kapitaal. We betalen voor het gebruik van sociale media en voor het consumeren van ‘gratis’ content met onze clicks en eyeballs die worden verkocht aan adverteerders. Onbewust verrichten we free labour voor bedrijven als Facebook, Instagram, Twitter – heel veel free labour, afgaand op hun miljardenomzetten.

In Het Parool van zaterdag las ik dat veel ouders met opgroeiende kinderen te veel bezig zijn met hun smartphone en sociale media en daardoor onvoldoende aandacht hebben voor hun kinderen. Vooral jonge kinderen lijden daaronder.

Ik besef dat ik mijn aandacht ook in te grote hoeveelheden overdraag aan het moderne grootkapitaal, terwijl ik mijn beperkte kapitaal beter kan en moet verdelen over mijn twee zoontjes. Komend jaar zal ik mijn aandacht bewuster in mijn kinderen investeren. De karaktereigenschappen, drijfveren en skillsets van Pikachu en andere personages uit het Pokémon-universum behoren binnenkort tot mijn parate kennis.

Voor het nieuwe jaar wens ik u en alle andere kinderen veel aandacht toe.

Reza Kartosen-Wong is mediawetenschapper en publicist. Elke maandag schrijft hij een column voor Het Parool.

Reageren? reza@parool.nl.