Hoe veilig is het Westelijk Havengebied?

Donderdag is een studie over de risico's en mogelijke gevolgen van een overstroming aangeboden aan het nieuwe ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

De stad komt waarschijnlijk niet zonder stroom te zitten. Het verdeelstation dat eerder dit jaar nog de kiem was van een grote stroomstoring, ligt relatief hoog, dus dat is het probleem niet. Het uitzetten van de Hemwegcentrale wordt makkelijk opgevangen door andere elektriciteitscentrales.

Maar binnen het havengebied valt de stroom mogelijk wel uit. Kleinere verdeelstations bezwijken, met alle risico's van dien als elektriciteit nodig is om productieprocessen in nood stil te leggen of voor brandpreventie.

Zeespiegelstijging
Ook de waterzuivering valt stil. En de afvalverbranding stopt, zodat grote delen van West zonder stadsverwarming komen te zitten. De zendmasten voor mobiele telefonie vallen uit, al blijft het C2000-netwerk voor de hulpdiensten wel in bedrijf - die zendmasten staan buiten Westpoort.

Een overstroming kan ook grote impact hebben op de wereldhandel in benzine en cacao. Verder zou de pompinstallatie van de kerosineleiding naar Schiphol kunnen stilvallen.

Dit zijn maar enkele van de risico's die zijn bekeken bij het onderzoek van waterschap Amstel, Gooi en Vecht, Rijkswaterstaat, de provincie, de gemeente en het Havenbedrijf.

Ook is met een klimaatstresstest onderzocht hoe kwetsbaar de haven is voor zeespiegelstijging en voor periodes van droogte, hitte en regen, die voortkomen uit klimaatverandering.

Het overstromingsgevaar blijkt minimaal. "Niet iets om wakker van te liggen," concludeert Rob Koeze van het waterschap. Maar het doordenken van de mogelijke gevolgen helpt wel om de schade binnen de perken te houden in het zeldzame geval dat een overstroming zich voordoet.

"Stel dat het toch misgaat... Dat is de les van de gevolgen van de overstroming in Houston en, eerder, die na de orkanen Katrina en Sandy. Of denk eens aan de waterleidingbreuk in het VUmc. Sindsdien weten we dat het onverstandig is om de noodvoorzieningen in de kelder te hebben."

Overstromingsrisico's
Een ander voorbeeld is het depot van het Stedelijk Museum in de haven. "Als een van de weinige bedrijven die we interviewden, staan zij stil bij het overstromingsgevaar. De schilderijen hangen hoog. Maar bij een overstroming valt wel de klimaatbeheersing uit."

Of een ander risico bij overstromingen: "De grote opslagtanks voor benzine liggen achter een dijkje. Als brand uitbreekt, blijft de benzine daar. Maar alle brandbeveiliging en andere installaties liggen dus wel buiten die dijkjes."

Nu het havengebied toch onherkenbaar gaat veranderen door de bouw van tienduizenden woningen, kunnen meteen maatregelen worden genomen om overstromingsrisico's verder in te dammen. De gevaren van hitte en droogte worden ook verder onderzocht, maar lijken te overzien.

Wateroverlast door regen blijkt wel al aan de orde van de dag. Na de grote stortbuien in de zomers van 2014 en 2015 werden in de auto-overslag vele Nissans total loss verklaard. Ook lagen cacaobonen weg te rotten in de opslag. Inmiddels zijn daar voorzorgsmaatregelen voor getroffen.