Helft vrouwen ervaart ongewenst gedrag

Seksueel grensoverschrijdend gedrag ligt in het tijdperk van #MeToo onder een vergrootglas.

Met het grote vierjaarlijkse onderzoek van kenniscentrum Rutgers kunnen de misdragingen ook worden gestaafd met cijfers: meer dan de helft van de vrouwen en 19 procent van de mannen werd ooit ongewenst gezoend of seksueel aangeraakt.

22 procent van de vrouwen werd ooit gedwongen tot een seksuele handeling - dit kan ook binnen hun relatie zijn geweest. Bij mannen is dit 6 procent.

Zij werden vooral met woorden onder druk gezet - blijven aandringen, chanteren - maar ook door agressie en geweld.

Hoogopgeleide vrouwen
Sommige slachtoffers stelden dat ze misbruikt werden omdat zij onder invloed waren van alcohol of drugs, anderen (18 procent van de vrouwen, 27 procent van de mannen) protesteerden niet toen ze werden geconfronteerd met ongewenst gedrag.

Volgens Rutgers is dat te verklaren omdat ze dat niet durfden of kunnen, bijvoorbeeld omdat ze verstijfd waren van angst. Ook zwijgt 1 op de 4 vrouwen over wat ze hebben meegemaakt.

De helft van zowel de mannen als vrouwen die slachtoffer werden van seksueel ongewenst gedrag, bleef daar gevolgen van ondervinden. Door beide groepen wordt het vaakst genoemd dat zelfvertrouwen en zelfrespect zijn beschadigd. Verder gaat het om psychische klachten, relatieproblemen of problemen met seks.

De grootste groep slachtoffers van seksuele grensoverschrijding of geweld zijn vrouwen, blijkt uit het onderzoek. Jonge vrouwen, tot 40 jaar, maken het iets vaker mee dan oudere.

Opvallend is dat hoogopgeleide vrouwen 'significant' vaker slachtoffer zijn dan hun laagopgeleide seksegenoten. Ook zijn niet-gelovige vrouwen vaker het doelwit dan gelovige vrouwen, maar etniciteit speelt geen rol. Van de vrouwen die een nare seksuele ervaring meemaakten, gebeurde dat bij 42 procent later nog een keer.

Genieten van seks
"Dramatische cijfers," oordeelt Rutgersdirecteur Ton Coenen - die overigens niet met eerdere uitvoeringen van het onderzoek zijn te vergelijken, doordat de opzet is veranderd. "De cijfers zijn nooit goed, maar aan de preventiekant gebeurt er nauwelijks iets. Ik hoop dat dit nu wél het geval is, doordat vrouwen nu wel massaal en wereldwijd hun mond opentrekken dankzij de #MeToo-beweging."

Coenen denkt aan campagnes en voorlichting op scholen. Hij is blij dat in het onderwijs meer verplichte voorlichting wordt gegeven.

"Maar het vergt een diepte-investering en veel tijd. Op scholen ontbreekt die tijd vaak. Willen is één, doen is een tweede. Maar als deze cijfers iets duidelijk maken, is dat er nu wel wat móet gebeuren."

Genieten
Er werkten 17.000 mensen tussen de 18 en 80 jaar mee aan het onderzoek. Rutgersdirecteur Coenen is blij met het goede nieuws dat de ondervraagden rapporteerden.

92 procent van de mannen en 75 procent van de vrouwen geniet 'erg' van seks. Als mensen ontevreden zijn, is dat vooral over het aantal keer dat ze seks hebben, niet over de kwaliteit.

Coenen maakt zich wel zorgen over homotolerantie. "Die is hoog, maar toch worden homostellen nog vaak uitgescholden."

Het meest opvallend noemt de Rutgersdirecteur dat de bescherming tegen seksueel overdraagbare aandoeningen bij onenightstands te wensen overlaat.

Lees ook: 'Hoog tijd voor discussie na al die meningen'