Hanna van Hendrik draait om naoberschop

Terwijl een boerenknecht de koeien verzorgt, sukkelt een ontheemde Limburgse knul met een kapotte brommer het Twentse erf op. Hij woont hier nog maar net en weet niks van het boerenleven, maar raakt al snel verzot op de boerendochter.

Met de boerenopstanden rond de ruilverkaveling in de jaren zeventig op de achtergrond schreef Bouke Oldenhof een magisch-realistisch familie-epos over boerenweduwe Hanna (Johanna ter Steege), die na de dood van haar man Hendrik (Huub Stapel) koste wat kost het boerenbedrijf draaiende houdt. Hendrik doolt als een spook rond in stal, schuur en erf. In flashbacks zien we flarden van hun ontluikende liefde, de trouwerij en het fatale ongeluk.

Verbinding

Hanna van Hendrik is een grootschalige theatervoorstelling over verbinding en ontworstelen, die zich op drie locaties van de vliegbasis afspeelt. De toneelbeelden van Guus van Geffen verglijden van filmisch realisme naar abstractie. In het eerste deel zien we de buitenkant van de boerderij (inclusief een rijtje koeien). Het is een komen en gaan op het erf, waar alles draait om naoberschop (nabuurschap, nabijheid). Het tweede deel speelt in het interieur van de boerderij. Dat klopt thematisch: Hanna sluit zich af van de gemeenschap, raakt op zichzelf gericht. In het laatste deel is de boerderij verdwenen. Wie de blik uitsluitend op zichzelf en het verleden richt, verliest alle binding met de omgeving en blijft alleen achter.

Met veel vaart wordt het verhaal in het openingsdeel uiteengezet. Het is knap hoe lichtheid, persoonlijke tragiek en politieke onrust met elkaar versneden worden tot een spannend en dynamisch geheel. Het contrast tussen de jonge, verliefde Hanna en de verweesde, verstarde weduwe die ze later wordt, weet Ter Steege met veel compassie vorm te geven.

Verstikkend

Tussen dat levendige openingsdeel en het stemmige slot zit een stroperige tweede akte. In de statische setting van het huiskamerdrama weet regisseur Liesbeth Coltof te weinig dynamiek en subtekst aan de dialoog te geven. Daardoor gaat het expliciete karakter van de tekst zich wreken.

Uiteindelijk is de rol van Hanna’s dochter Wilma (mooi stevig gespeeld door de jonge Marliz van Til) veruit het interessantst: waar Hanna zich schikt in stug verdriet, weet Wilma zich te ontworstelen aan haar geboortegrond. Zij maakt de grootste ontwikkeling door en werpt per saldo het meest relevante licht op die naoberschop, die niet alleen warm kan zijn, maar ook verstikkend.

De bandleden van Her Majesty geven met hun poëtische liedjes (vaak sfeervol, soms iets te catchy) een mooie tegenkleur aan de Twentse nuchterheid in de dialogen. De kracht van deze productie zit hem ook in vele lokale verbindingen met amateurspelers, een regionaal vrouwenkoor, dansende kinderen en stoere brommerchoreografieën.

Voorafgaand aan de voorstelling wordt er gegeten in de grote hal van Hangar 11. Uitsluitend streekproducten natuurlijk. En gezamenlijk, aan lange tafels. Alles draait hier tenslotte om de naoberschop.