Hakim Ziyech op het WK met Marokko: ‘Twee voetjes op de grond, we hebben nog niks’

Nog nooit won een Afrikaans land het grootste mondiale voetbaltoernooi. Sterker, nog nooit bereikte een Afrikaans land de laatste vier. Nu heeft Senegal zich – in de poule van Nederland – gekwalificeerd voor de knock-outfase. Kameroen en Ghana zijn daarvoor nog in de race. En Marokko kan Senegal volgen als het donderdag in de laatste groepswedstrijd wint van of gelijkspeelt tegen het uitgeschakelde Canada.

Dat zou een evenaring betekenen van de beste prestatie ooit op het WK. Marokko bereikte in 1986 al eens de achtste finales, waarin het land werd uitgeschakeld door West-Duitsland door een late goal van Lothar Matthäus. Na de jaren negentig volgde een inktzwarte periode voor de ‘Leeuwen van de Atlas’: Marokko ontbrak vier WK’s op rij. Na de zege op België (2-0) probeerde Hakim Ziyech de euforie te temperen. “Twee voetjes op de grond, we hebben nog niks.”

Laatste strohalm

Niet zelden gingen de prestaties van Marokko gebukt onder de strubbelingen achter de schermen. Er was vaak gedoe in en rond de selectie. Het scheelde weinig of Marokko was ook dit toernooi misgelopen. De selectie greep de laatste strohalm door in de play-offs Congo over twee duels te verslaan.

Tarik Tissoudali scoorde in beide wedstrijden. De 29-jarige aanvaller groeide op in de Staatsliedenbuurt en is bevriend met de broer van Abdelhak Nouri. Ze zaten samen op het Nova College en voetbalden met elkaar op de pleintjes en in de zaal. Via onder meer Telstar, Cambuur en VVV belandde Tissoudali bij AA Gent in België, waar hij een geweldig seizoen had. Zijn goals voor Marokko tegen Congo bevestigden zijn vorm en zijn waarde voor de nationale ploeg, maar in augustus haalde een kruisbandblessure op wrede wijze een streep door zijn WK.

Bondscoach ontslagen

Niet veel later gebeurde wat velen zagen aankomen: bondscoach Vahid Halilhodzic werd ontslagen. De Bosniër lag al tijden hevig onder vuur. Zijn conflict met sterspelers Hakim Ziyech en Noussair Mazraoui kostte hem uiteindelijk de kop. Halilhodzic weigerde het duo vanwege ‘onprofessioneel gedrag’ al een jaar lang te selecteren.

De voormalige Ajacieden Ziyech (Chelsea) en Mazraoui (Bayern München) hebben onder de huidige bondscoach Walid Regragui een basisplaats. Sofyan Amrabat, ex-speler van FC Utrecht en Feyenoord, is de motor van het elftal. Mede dankzij een treffer van invaller Zakaria Aboukhlal tegen België staat Marokko op de drempel van de achtste finales. Ook hij – zoon van een Libische vader en een Marokkaanse moeder – is grotendeels opgegroeid in Nederland, in Gorinchem om precies te zijn, waar ook Frenkie de Jong zijn wortels heeft. Ziyech komt uit Dronten, Mazraoui uit Leiderdorp en Amrabat is geboren in Blaricum.

Jonge voetballers in Europa met roots in Marokko worden door de voetbalbond in het Afrikaanse land nauwlettend gevolgd. Het talent uit de eigen, weinig hoogstaande competitie kan zich immers niet, of moeilijk, ontwikkelen tot topniveau. Zo is het boegbeeld van de huidige selectie, Achraf Hakimi, speler van Paris Saint-Germain, geboren in Madrid en opgeleid door Real.

Bont gezelschap

Het is zodoende een bont gezelschap dat Marokko vertegenwoordigt op het WK in Qatar. En dan te bedenken dat Ziyech ook voor Nederland had kunnen spelen. De begaafde linkspoot hoorde in het voorjaar van 2015 nog bij de voorselectie van het Nederlands elftal, maar bondscoach Danny Blind nam de toenmalige speler van FC Twente uiteindelijk niet op in zijn spelersgroep. Ziyech koos daarna voor Marokko. “Ik vroeg mezelf af: waar gaat je hart naartoe? Hoewel ik in Nederland geboren ben, voel ik me Marokkaan. Dat gevoel begrijpen veel mensen niet.”

Niet dat hij zich veel aantrekt van hoe er over hem gedacht wordt. Hij gaat volstrekt zijn eigen gang. “Er zijn mensen die me nooit spreken, niet dagelijks meemaken, maar wel roepen hoe ik in elkaar steek. Hen noem ik clowns. Die poppenkast ligt ook aan iets als sociale media. Die hebben de wereld kapotgemaakt. Alles moet mooi, iedereen wil alles maar laten zien. Het is gemaakt.”

Er zijn veel Ajaxfans die hopen dat die eigengereide, sublieme Ziyech na het WK terugkeert bij hun club, omdat hij bij Chelsea nauwelijks speelt. Die kans lijkt echter klein. In de eredivisie heeft Ziyech niets meer te bewijzen en te winnen. Hij is in beeld bij AC Milan, maar misschien kan hij zijn marktwaarde dit WK nog verder opvijzelen.