Foto moord Russische ambassadeur wint World Press Photo
De World Press Photo van het Jaar is gemaakt door de Turkse AP-fotograaf Burhan Özbilici.
Hij maakte de winnende foto, die tevens de eerste prijs won in de categorie Spot news stories, op maandag 19 december 2016 tijdens de opening van de expositie Rusland zoals gezien door Turken, in een galerie in Ankara.
Het was eigenlijk een routineklusje - totdat een 22-jarige Turkse politieagent het vuur opende op de Russische ambassadeur en Özbilici met ware doodsverachting de foto van zijn leven maakte van de moordenaar - strak in het pak, met een vingertje in de lucht, zoals John Travolta op de discovloer in Saturday Night Fever.
"Het was een zeer moeilijke beslissing, maar uiteindelijk vonden we dat het Beeld van het Jaar een explosieve afbeelding was die de haat van onze tijd het beste verbeeldt," aldus het jurylid Mary F. Calvert.
"Dit is een man die duidelijk een breekpunt heeft bereikt en zijn antwoord is om iemand te vermoorden die hij daar de schuld van geeft - een land dat hij de schuld geeft voor wat er elders in de regio gebeurt," voegt het jurylid João Silva toe.
"Wat er nu gebeurt in Europa, in Amerika, in het Verre Oosten, het Midden-Oosten, Syrië, daar gaat deze foto over. Het is het gezicht van haat."
Openingsspeech
Özbilici kwam op weg naar huis toevallig langs de expositieopening; zijn foto's zouden de voorpagina niet halen, wist hij.
Toen de Russische ambassadeur Andreï Karlov zijn speech begon, zachtjes pratend en na elke zin onderbroken door de vertaler, kroop Özbilici naar voren. Toen klonken er schoten, kort achter elkaar. Ineens lag Karlov op de grond. Özbilici dacht: ik moet mijn werk doen, ook al sterf ik hier.
Özbilici zag de schutter met zijn pistool zwaaien en hoorde hem 'Allahu akbar' roepen - de rest verstond hij niet. Hoewel hij bang was dat de schutter zich naar hem toe zou draaien, ging hij een klein stukje dichterbij hem staan en fotografeerde hij hem, terwijl de man het publiek intimideerde.
"Ik dacht: ook al word ik beschoten, ook al sterf ik hier, ik ben een journalist. Ik moet mijn werk doen. Ik had kunnen wegrennen... Maar als mensen me later zouden vragen 'Waarom maakte je geen foto's?' wat zou ik dan moeten antwoorden?"
De schutter werd na een kort vuurgevecht met veiligheidsagenten gedood. Toen Özbilici vervolgens werd gesommeerd de galerie te verlaten, liep hij naar het kantoor van persbureau AP en bekeek hij zijn foto's. Toen zag hij pas dat de schutter al achter de ambassadeur stond toen die nog speechte - de man had tegen agenten bij de ingang gezegd dat hij een extra beveiliger van de ambassadeur was.
Nieuwe Kerk
Özbilici krijgt 10.000 euro voor zijn World Press Photo van het Jaar. In totaal stuurden 5034 fotografen uit 125 landen 80.408 beelden in voor de zeventigste editie van World Press Photo (tegen 82.951 beelden van 5775 fotografen uit 128 landen vorig jaar). De winnende foto's zijn vanaf 14 april te zien in de Nieuwe Kerk en reizen daarna de hele wereld over.
