Plus
Een wandelclubje? Daar gaat de huisarts nieuwe stijl niet over
De huisarts heeft zich uitgesproken: dokters willen dokters blijven. Wandelclubjes en afslankcursussen horen niet thuis in de huisartsenpraktijk.
Het is september 2018. Driehonderd huisartsen in opleiding staan in een zaal van het World Fashion Centre voor een 'denksessie'. Ze hebben amper een witte jas aan of ze moeten zich al buigen over de toekomst van de huisartsenzorg. De huisartsen in spe gaan op deze druilerige maandagmiddag meedenken over het vak. Terug naar de kern: Wat mag je verwachten van een huisarts?
Huisartsen zien steeds meer taken op zich af komen. Zorg uit het ziekenhuis - zoals het controleren van hartpatiënten - gebeurt steeds vaker in de huisartsenpraktijk. En ook de geestelijke gezondheidszorg is voor een deel bij de huisartsen terecht gekomen.
Daarnaast worden beweegklasjes, stoppen-met-rokencursussen en andere preventieve programma's steeds vaker aangeboden in de praktijk. Hoort dat wel bij de huisarts? De een vindt van wel, de ander meent dat de huisarts er primair is voor behandelen van ziekte, de rest is bijzaak.
Nu, maanden, een enquête en zestig bijeenkomsten later, ligt er een vastomlijnd takenpakket voor de huisarts onder de noemer Toekomst Huisartsenzorg. Acht huisartsenverenigingen en organisaties werkten eraan mee.
Geen maatschappelijk werk
Het werd maandag gepresenteerd, zestig jaar nadat de kerntaken van de huisarts werden vastgesteld in de zogeheten Woudschotenconferentie. Het schetst een duidelijk beeld van wat de huisarts moet doen. Behandelen van patiënten, verwijzen, diagnosticeren, spoedzorg, stervensbegeleiding - allemaal 'ja'.
Moet de huisdokter zich bezighouden met sociale problematiek?
Nee.
"Wij zijn niet beter in het bespreken van sociale problemen dan een maatschappelijk werker," zegt huisarts Bart Meijman van Het Roer Moet Om, een van de initiatiefnemers.
"Als een patiënt hoofdpijn krijgt van financiële problemen, kunnen wij kijken of we die hoofdpijn kunnen aanpakken, maar de financiële problemen kunnen wij niet oplossen," zegt Wendy Borneman, bestuurder van de Landelijke Huisartsen Vereniging.
Leefstijlpreventie van gezonde patiënten dan? Nee, ook dat is geen taak van de huisartsen. Een overgrote meerderheid vindt dat leefstijlpreventie niet in de huisartsenpraktijk thuishoort. Dat is een taak voor de overheid, als je het Meijman vraagt.
"Anders is het als een patiënt een ziekte heeft. Als jouw patiënt een hartaanval heeft gehad, moet je als huisarts natuurlijk wel leefstijladviezen geven om te voorkomen dat hij er nog een krijgt. Dat blijven we doen."
Volgens Meijman is het vak van huisarts de afgelopen tien jaar complexer geworden doordat er tegenwoordig medisch meer mogelijk is. Er zijn meerdere manieren om patiënten te onderzoeken en de behandelmethoden veranderen snel.
Het zijn er meer, ze zijn complexer en steeds specifieker op de persoon afgestemd, waardoor de huisarts goed op de hoogte moet zijn van de laatste ontwikkelingen om de patiënt goed te kunnen adviseren.
"Mensen blijven vaak langer leven met een ziekte, een verminderde hartfunctie, slechte longen, kanker, of gestapelde chronische ziekten. Het vergt veel kennis en kunde om deze mensen adequaat bij te staan."
Moeilijke afwegingen
Een belangrijke rol van de huisarts is volgens Meijman ook overzicht te houden op de 'hele patiënt', nu de specialisten in het ziekenhuis steeds gespecialiseerder raken.
"Medisch-technisch kan tegenwoordig veel, maar soms is het beter om van een behandeling af te zien. Met wie anders dan de medisch-generalistische huisarts kan de patiënt deze soms moeilijke afwegingen maken?"
Meerderheid wil brede inzetbaarheid
Nederlanders geven hun huisarts een gemiddeld cijfer van 8,2. De verwachtingen zijn overigens groot: bijna 40 procent wil dat de huisarts dag en nacht beschikbaar is voor stervende patiënten.
Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel, het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg, onder 1500 Nederlanders, dat maandag is gepresenteerd in Zeist.
De respondenten vinden deskundigheid en betrokkenheid de twee belangrijkste vereisten van hun huisarts. Verder vinden ze het belangrijk dat een huisarts zijn patiënten kent, en dat alle mensen in Nederland naar een huisarts kunnen gaan.
Een grote groep Nederlanders ziet die de rol van zijn of haar huisarts veel breder dan enkel medisch. Zo'n 37 procent wil dat de huisarts maatschappelijke problemen in een wijk signaleert. Bijna een derde wil dat de huisarts voorkomt dat gezonde mensen ziek worden en ruim een kwart vindt dat de huisarts zich moet inzetten om de verschillen in gezondheid in een dorp of een wijk tegen te gaan.
Allemaal zaken waarvan de beroepsgroep nu zegt dat ze niet tot het takenpakket van de huisarts behoren.
