Deze nieuwe partijen doen mee aan de Amsterdamse verkiezingen

Er zijn campagnes en er zijn campagnes. Van de Amsterdamse Piratenpartij bijvoorbeeld. Lijsttrekker Jelle de Graaf is in volle glorie te zien door de hele stad. Poedelnaakt op een poster. ‘Niets te verbergen’.

In februari deelde de Piratenpartij nog een prijs uit van 1500 euro, precies het bedrag dat zij de burgers maandelijks wil doen toekomen bij wijze van basisinkomen. Ook een manier om de partijkas te legen.

In 2014 deed de partij al een gooi naar het gemeentelijk pluche in Amsterdam. Tevergeefs: met 5606 stemmen lukte het net niet.

‘De Piratenpartij Amsterdam is onderdeel van een wereldwijde burgerbeweging,’ schrijft de partij hoopvol op zijn site. ‘In IJsland zijn we de belangrijkste oppositiepartij, in Tsjechië de derde partij van het land. In Duitsland en Zweden zitten we in gemeenteraden en provinciebesturen en in het Europarlement hebben we onze eigen Europarlementariër.’

Om daar wat sipjes aan toe te voegen: ‘En in Nederland zijn we vertegenwoordigd in een waterschap en in de bestuurscommissie van Amsterdam-West.’

Het kan verkeren. ‘Versterk de democratie en begin bij jezelf.’

De agenda voor Amsterdam is democratisch opgesteld. ‘Mensen weten zelf het beste wat er speelt in hun buurt. Daarom zijn we met een bakfiets door de hele stad ge­gaan en hebben mensen gevraagd wat zij willen veranderen.’

Wat wil de Piratenpartij? Veel. Dat mag geen verbazing wekken als je alle Amsterdammers gaat vragen hoe zij erover denken. Het gevolg: het verkiezingsprogramma telt 28 pagina’s.

Mooi hoor: ‘Wij willen al die mensen die zich inzetten voor de stad niet aansturen, of controleren, maar ondersteunen. De Piratenpartij laat voorlopers ook echt vooroplopen.’

Een balletje kan raar rollen. Lijst 28 heet de laatste lijst die in Amsterdam staat geregistreerd. Dat had eigenlijk moeten zijn: De Groenen. Maar op het laatste moment tekende, om onop­gehelderde redenen, een partijlid bezwaar aan tegen de registratie.

‘Misschien dat een partijpsycholoog eens naar deze gang van zaken kan kijken,’ schrijft partijvoorzitter Rijndert Doting vertwijfeld in het partijorgaan Gras. ‘Zelf ben ik van mening dat een minderwaardigheidscomplex aan deze modus operandi ten grondslag ligt.’

Hoe het ook zij: De Groenen doen mee en Paul Berendsen trekt de lijst. Ter plekke lid geworden toen het 67ste landelijk partijcongres in het Amsterdamse etablissement De Koperen Knoop besloot mee te doen aan de verkiezingen.

Mooi ook, dat congres. Aanwezig: zeven leden en één gast. Vijf leden zijn afwezig ‘met kennisgeving’.

De Groenen. Een lokaal verkiezingsprogramma is er niet. Wel een landelijk partijprogramma, compleet met breekpunten voor het geval De Groenen terecht zouden komen in het kabinet: ‘De partij houdt zich het recht voor om kandidaat-bewindspersonen van andere partijen uit te sluiten wegens gebrek aan bestuurlijke integriteit.’

Zo is het maar net.

Prominent in elk geval: het basis­inkomen. Dat is, aldus De Groenen, ‘de brandstof waarmee Nederlandse ingezetenen via hun bestedingen de in Nederland gevestigde bedrijven aan het werk houden en daarmee de werkgelegenheid en welvaart in stand houden’.

Het perpetuum mobile van de Lage Landen.

En verder natuurlijk: strenger parkeerbeleid, invoering van de autoloze zondag en de maximumsnelheid omlaag. Maar dat spreekt voor zich.

Steve Brown is de enige niet-liegende partijleider van Amsterdam.

Althans: dat zegt Steve Brown, lijdend voorwerp van de ‘ongecensureerde biografie’ Steve Brown ­ – Beroep: Supercrimineel en auteur van titels als Zware Jongens en Drugsbaron in Spijkerbroek.

Brown was in 1979 oprichter van coffeeshopketen The Happy Family, formeel een stichting voor opvang van randgroepjongeren, waarmee hij jaarlijks 180.000 gulden subsidie wist te toucheren.

De belastingdienst schatte de non-profitorganisatie op een drugsomzet van 12 miljoen gulden, waarvan 4 miljoen winst. Je hebt er in de Amsterdamse politiek rondlopen met een minder stormachtig verleden.

Brown concludeert nu met alle fijngevoeligheid die hij in zich heeft: ‘Alleen dode vissen zwemmen met de stroom mee. Blijf niet langer een dode vis en zwem tegen.’

Brown is fervent liefhebber van het uitroepteken: Mokum Ontwaak! Amsterdammers Eerst!

Maar wat wil de nieuwbakken politicus zoal, als er straks genoeg mensen op hem stemmen om in de gemeenteraad te verschijnen?

Brown wil liefde voor mens en dier – met uitzondering van de ‘ratten in pak’, zijn standaarduitdrukking voor zijn gehoopte toekomstige collega’s.

Brown wil Amsterdam terug voor de Amsterdammers en een leugen­detector in de gemeenteraad.

Hij wil de parkeertarieven omlaag, gratis naar Artis, de toeristenbelasting omhoog en ‘geen misbruik van de term discriminatie’.

En natuurlijk wil hij geld in het laatje. Op de site: ‘zodra wij 1000 betalende leden hebben krijgen wij ook ‘ratten-in-paksubsidie’ En: ‘Wij zijn ook nog op zoek naar sponsors.’

Ooit zat hij in de hasj en wiet. Manager bij de Amsterdamse coffeeshopketen The Happy Family van Steve Brown, die met zijn Stem van de Straat ook al een sprintje trekt richting het gemeentelijk pluche. Later voor zichzelf, tot het geld belangrijker werd dan de lol.

Peter Hoeboer, beter bekend als Peter Gualterus, heeft een wat moeizame relatie met geld. Het liefst geeft hij alles weg.

In Zeeburg begon hij in 2010 buurtcentrum Blije Buren, voor iedereen die verlegen zat om een hap eten en een beetje aanspraak.

Blije Buren, Blije Burgers, B.B., dat staat voor: Babie Beatrice, de moeder van Gualterus. Ze is geboren op Java en haar moeder kon zich volgens de overlevering geen lekkerder gerecht voorstellen dan babi pangang.

Vandaar: Babie.

De Indische cultuur: iedereen was welkom, iedereen kon mee-eten. Maar leuk was het toch niet. “Geld, geld, geld. Alles ging kapot aan geld,” liet hij twee jaar geleden in Het Parool weten. “Ik ging inbreken. Stelen. Pleegde overvallen.”

Maar nu is alles weer goed.

En is er Blije Burgers.

Mooi programma: ‘In het algemeen belang moeten Amsterdammers binnen de ring kunnen wonen. Expats die hier tijdelijk komen werken moeten buiten de ring wonen.’
En: ‘De kwaliteit van het leven moet ook weer omhoog.’

Als de geest vrij is, kom de rest vanzelf, weet Gualerus. En daarom: ‘Schulden maken de mens gek en boetes al helemaal. De Amsterdammer moet worden ontlast.’

‘Het wordt gewoon eens tijd dat mensen in opstand komen,’ schrijft Gualterus. ‘Je weet wel, iets wat in de jaren zestig, zeventig en tachtig nog wel eens gebeurde. Maar nee, wij laten ons als makke lammeren leiden en doen gewoon niets!’

Jeanine Squirrel, lezen wij op de site van Transanders, draagt met trots haar ‘geuzennaam’: squirrel (eekhoorn). Die verwijst naar ‘een pruik met grote krullen die ze vroeger droeg’. De pruik is ooit tijdens een storm in de gracht beland en sindsdien draagt ze ‘een meer bescheiden haarstuk’.

Leuk. Jeanine Squirrel (70) heet eigenlijk Jeanine Bouman, en in een vorig leven Jan Bouman, hoofddocent wiskunde en informatica op universiteit en hbo. Met haar partner, kunstschilder en cineast Enno de Vos (voorheen Enno de Tombe), richtte ze een jaar geleden in Hoorn de politieke partij Queer op.

Een, naar eigen zeggen, ‘niet-confessionele, socialistisch-liberale partij met twee focuspunten die haar onderscheidt van andere partijen’. Te weten: ‘Acceptatie van de Queergemeenschap’. En twee: ‘Het terugdraaien van bezuinigingen op kunst en cultuur’.

“De laatste tijd,” zei De Vos onlangs tegen homomagazine Winq, “lijkt het wel of er om de haverklap homo’s in elkaar worden geslagen. Homoseksuele mannen krijgen vaker te maken met geweld dan heteroseksuele mannen en transgenders nog vaker.”

Daar moet nodig wat aan worden gedaan. En verder? Verder moet Amsterdam ‘weer bruisend worden, vol kunst en cultuur’.

De Vos: “Er moeten daarbij meer woningen komen en we vinden dat iedereen een menswaardig bestaan verdient. Ook moet de truttigheid verdwijnen.”

Wat gaan we van ze horen? “De straat gaan we niet op,” zegt Squirrel. “Dat heeft helemaal geen zin. Meedoen aan een lijsttrekkersdebat in een café ook niet. Iedereen kan ons programma lezen op onze website.”

Daar staat ook het programma voor Zandvoort, want in Amsterdam ­Beach doet Queer net zo goed mee.

Terug in de Amsterdamse politieke arena: Delano Felter, voorheen de voorman van de Republikeinse Moderne Partij, die in 2016 werd veroordeeld tot een geldboete wegens discriminerende uitspraken over homo's.

Felter heeft zich aangemeld als kandidaat voor de raadsverkiezingen van maart, ditmaal onder de vlag van de Republikeinse Politieke Partij. Ook Jelle Post stelt zich voor deze partij verkiesbaar.

Lijsttrekker Felter kwam in 2010 in de problemen toen hij tijdens een verkiezingsdebat verklaarde een hekel te hebben aan homo’s. “Als iedereen op mij stemt, sodemieter ik ze er allemaal uit.”

De uitspraken werden serieuzer genomen dan wellicht nodig was. Felter maakte een verwarde indruk. Hij bood zich op internet onder meer aan als organisator van staatsgrepen in het buitenland.

Een rechtszaak leidde tot vrijspraak, maar dat vonnis werd in hoger beroep vernietigd. Het gerechtshof nam de zaak in behandeling op verzoek van het Openbaar Ministerie, ook als vingeroefening voor het proces tegen Geert Wilders.

Felter haalde in 2010 197 stemmen. Als gevolg van alle opschudding lag hij twee dagen in coma. Zijn huisarts adviseerde hem daarop alle politieke activiteiten per direct te staken.

Acht jaar later doet Felter opnieuw een gooi naar een zetel in de raad. Opvallend speerpunt is nu de strijd tegen discriminatie, maar ook belooft de lijsttrekker zich, eenmaal verkozen, sterk te maken voor schone straten en veilige wijken.

Uit een kort promotiefilmpje dat de partij voor Salto maakte, blijkt dat Felter zich inmiddels tot de islam heeft bekeerd. “Allah is heilig, Allah zal u genezen,” besluit de lijsttrekker een tamelijk onsamenhangend verhaal.

Mensen die buiten de boot dreigen te vallen, geef je een zwemvest, en geen steen om hun nek.

Zo is het maar net.

De Partij voor Iedereen is er voor ­iedereen en is van iedereen, aldus de Partij voor Iedereen. ‘Politiek wordt niet gezien als doel op zich, maar als een middel om de gewenste verandering te realiseren. De Partij voor Iedereen staat voor verbinding, harmonie en een vreedzame samenleving.’

Dat is natuurlijk een loffelijk streven. Maar wat zou het betekenen voor een stad als Amsterdam?

‘De gemeente kan haar geld maar één keer uitgeven,’ schrijft de Partij voor Iedereen (PvI). En dat betekent: keuzes maken, ‘want er zijn voldoende plekken waar de gemeente haar geld zinvol kan investeren in het belang van de inwoners’.

De PvI, enigszins raadselachtig: ‘Ons uitgangspunt is dat we er zijn voor de mensen die dat echt nodig hebben en dat we daar geld voor vrijmaken. Bij elke financiële beslissing kijken we eerst naar het probleem en de urgentie.’

Opvallend: van alle in het verkiezingsprogramma genoemde punten neemt ‘de bibliotheek van de toekomst’ veruit de meeste ruimte in. Die heeft, moeten wij weten ‘een stevige plek in de samenleving’.

De PvI, die in zijn geheel bestaat uit Turkse Nederlanders: ‘Een goede leesopvoeding bij ouders thuis moet met ondersteuning vanuit de bibliotheek mogelijk zijn.’

De lijsttrekker van de PvI, jurist Mehmet Sagsu, komt overigens niet uit Amsterdam, maar uit Arnhem. Daar is hij ook lijsttrekker. Van een blanco lijst, nadat hij op het laatste moment bij de partij Arnhem Centraal van de lijst was gegooid. De man van de meest vredelievende partij van Amsterdam had ruziegemaakt met zijn collega’s.

Het is druk op de markt voor de allochtone kiezer. Naast Denk van Mourad Taimounti en het Bij1 van Sylvana Simons heeft zich dit jaar vanuit Zuidoost nog een kandidaat gemeld: Ubuntu Connected Front (UCF) van Iwan Leeuwin, ex-GroenLinks en neef van Simons. Voor de Afrikaanse en Caribische stem.

Het is niet het minste gedachtegoed waar de partij zich op baseert: in Zuid-Afrika werd het ubuntisme door Nelson Mandela hoogstpersoonlijk in de grondwet opgenomen na de afschaffing van de apartheid. Een filosofie die zegt: onze mensheid wordt bevestigd wanneer wij de menselijkheid van anderen respecteren.
Heel veel mooier kun je het toch niet krijgen in de multiculturele samenleving die de stad dezer dagen is?

Maar wat wil Leeuwin ermee in de Amsterdamse gemeenteraad?

Punt één: een gemeentelijk actieplan tegen racisme, zowel op het stadhuis als daarbuiten. Racisme is volgens de partij 'één van de belangrijkste oorzaken van achterstelling'. Dus zullen 'alle racistische fenomenen die refereren aan het verwerpelijke Nederlandse slavernijverleden en kolonialisme' eraan moeten geloven en 'geheel verdwijnen'.

Punt twee: een verbod op 'de uitoefening van alle (cultuurhistorische) tradities met racistische elementen'.

Punt drie: invoering van het begrip afrofobie en het realiseren van een meldpunt afrofobie.

Punt vier: invoering van het Papiamentu en Sranan Tongo als keuzetalen in het onderwijs.

Punt vijf: meer aandacht voor een schone omgeving van het Nationaal Slavernijmonument.

Punt zes: ruimte voor een Afrikahuis, een wintitempel, een mandir (hindoeïstische tempel) en een huis ter beoefening van inheemse cultuur.

En natuurlijk: goed onderwijs, fatsoenlijke huisvesting en uitmuntende zorg voor onze ouderen. Wie wil dat niet?

Laat die stemmen maar komen.

Klinkt sympathiek: de Anti-Scooter Partij is opgericht om de overlast van scooters (snorfietsen en bromfietsen) te verminderen.

Punt één: scooters van het fietspad.

Punt twee: scooters emissievrij.

En toch. Er is meer. Kieskompas en Stemwijzer hebben de partij genoopt zich over een groot aantal thema's uit te spreken. Dat heeft toch het een en ander aan onderscheidende standpunten opgeleverd.

Zo zouden Amsterdammers voorrang moeten krijgen op de Amsterdamse woningmarkt en zouden straatnamen die 'refereren aan het koloniale verleden' gehandhaafd moeten blijven.

Ook interessant: 'nieuwe kerken en moskeeën mogen, mits zelf betaald'. En: 'niet nog meer geld naar kunst'. Openbaar groen mag niet wijken, maar voor het milieu mogen ook de lokale lasten niet stijgen.

En overigens: 'Lokvrouwen inzetten om vrouwenintimidatie op te sporen' gaat volgens de Anti-Scooter Partij 'te ver'.

Er is, laten we het voorzichtig formuleren, ideologisch gezien niet erg veel peil te trekken op de partij. Voor wie zich weleens heeft verdiept in lijsttrekker Wiljo van Bennekum zal dat toch ook weer niet al te verrassend zijn.

Van Bennekum, vastgoedhandelaar, haalde zich in 2015 al eens de woede op de hals van de SP toen hij meedeed aan de waterschapsverkiezingen onder de naam Socialistische Waterschapspartij. Volgens de socialisten probeerde hij mee te liften op de populariteit van hun partij.

Een jaar eerder stond Van Bennekum op plaats twee van de Partij voor Vrije Amsterdammers van zijn collega-vastgoedhandelaar en erkend verkiezingsfraudeur Hans Bremer. De PVVA, slecht één tikfout verwijderd van de PVV.

Spijtoptanten heb je in soorten en maten. In 2002 haalde de Chinese Amsterdammer en sterrenkundige Yuen Keong Ng nog 614 voorkeurstemmen voor de VVD in de gemeenteraad en in 2006 mocht hij namens de liberalen aanschuiven als duoraadslid. Ergens ging het mis: Ng trad na 2012 aan voor 50Plus, voor de Partij van de ­Ouderen en nu dus: Samen.

Als de politiek eenmaal kriebelt is het einde zoek. Samen, dat is: ‘verbinden ongeacht achtergrond en leeftijd’. Dat is: ‘in de stad opgroeien en oud worden in je eigen buurt’. En: ‘de nieuwe buurt­bewoners verwelkomen en de ouderen niet vergeten’.

Samen is ook een beetje boos. Op 50Plus van Henk Krol, die nog zo beloofd had in Amsterdam de concurrentie niet aan te gaan met andere ouderenpartijen. En het dus lekker wel doet.

Een mooie gelegenheid om te verbreden, dat dan weer wel. Samen heeft er, aldus Samen, voor gekozen ‘om zich naast de ouderen, óók te gaan richten op zaken die jongeren uit de buurt raken door de binding tussen de jongere en oudere bewoners te versterken in de buurt’.

Een wat ingewikkelde manier om te zeggen: Samen is er voor iedereen. Er wordt nog hard gewerkt aan een verkiezingsprogramma, maar vragen heeft Samen al wel. Vragen die vragen om ‘passende antwoorden’.

Zoals: ‘Hoe vervoersvriendelijk blijft het ov voor ouderen en mensen met een beperking?’ Of: ‘Kan er meer duurzame verlichting in de gemeenschappelijke trap- en bergruimte gebruikt worden bij huurwoningen?’

Ook mooi: ‘Moeten ouderen van 65+ met hun snorfiets ook de rijbaan op?’ En: ‘Hoe gaan we om met de verborgen armoede in de stad?’

Prachtige vragen.
Nu nog de antwoorden.

undefined

De aanhouder wint. Misschien. Alweer vijftien jaar geleden stond Gonny van Oudenallen te protesteren op de Dam ­tegen het pas vernieuwde plaveisel. “Het is geen doen,” sprak het gemeenteraadslid van autopartij Mokum Mobiel. “Het lijkt wel of je gebit eruit rolt als je hier loopt.”

Van Oudenallen is terug, nu als lijsttrekker van de Amsterdamse Juffers (lijst 17). Op het programma: ‘Keitjes op de Dam verbeteren; invoegen met cement zodat je hier ook kunt lopen op damesschoenen.’ Goed punt. Zo willen de Juffers ook een fietsdiploma invoeren voor toeristen, want ‘dat scheelt ergernis en valpartijen’.

Als het lokale activisme niet bestond, zou Van Oudenallen het hebben uitgevonden. Ooit schopte ze het kortstondig tot onafhankelijk lid van de Tweede Kamer, waar ze vooral bekend werd doordat ze in het vragenuurtje hardnekkig volhardde in het niet herkennen van minister Hans Hoogervorst.

Nu zijn het de Amsterdamse Juffers, vernoemd naar de vrouwelijke schildersgroep De Amsterdamse Joffers – in samenwerking met de Verkeersgroepen Amsterdam, een club waarmee Van Oudenallen al veel langer ten strijde trekt. Interessante combinatie. De partij vindt zijn fundament in het kunst- en cultuurbeleid én het verkeer- en parkeerbeleid.

‘Honderd jaar na de invoering van het vrouwenkiesrecht,’ schrijft de partij, ‘verzoeken de dames om op hen of andere dames te stemmen.’

Probleempje: in 2005 becijferde de gemeentelijke accountantsdienst dat zij ruim 21.000 euro uit het fractiebudget van Mokum Mobiel had besteed aan het inwinnen van adviezen bij haar eigen bedrijf Studio Dreams Come True. Het zou straks zomaar tot vervelende vragen kunnen leiden – deze keer niet door Van Oudenallen, maar áán Van Oudenallen.

Op 21 maart goed voorbereid naar de stembus? Like onze Facebookpagina Amsterdam Kiest om niets meer te missen.

Stemadvies nodig? Vul de Kieswijzer van Het Parool in.

In 2014 deed Ron Smit met zijn Basisinkomen Partij (BiP) al eens mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Amsterdam: 602 stemmen. Voor een zetel moeten dat er dit jaar toch echt zeven- tot achtduizend worden. Maar Smit houdt goede moed. "We gaan het in elk geval proberen."

De BiP streeft, de naam geeft het al een beetje weg, naar een basisinkomen: 1500 euro netto voor iedereen van 18 jaar of ouder.

De Basisinkomen Partij, schrijft de Basisinkomen Partij, 'maakt deel uit van het project om de realiteit in al haar vormen te veranderen - door aan te tonen dat het geldsysteem de voornaamste oorzaak is van alles wat rot is aan deze realiteit'.
Landelijk beleid, geeft Smit grif toe. Maar in Amsterdam wil de partij vast beginnen met een doorkijkje naar de gedroomde toekomst: regelarme bijstand en 150 euro extra per maand voor de lage inkomens.

Gratis geld voor iedereen? De BiP: ­'Armoede is een gebrek aan geld. De kosten van de Dienst Armoede­bestrijding kunnen beter direct worden uitgekeerd aan de minima in plaats van huisbezoeken bij de minima te houden onder het mom van armoedebestrijding.'

Zie daar maar eens een speld tussen te krijgen.

Een greep uit de rest van het programma: voor een 'makkie' (alternatieve munt uit de Indische Buurt) zwemmen in het Flevoparkbad, gratis expositieruimte voor kunstenaars, een maximumprijs voor koophuizen, deugdelijke aarding rond stopcontacten in oude huizen, cannabis vrij en invoering van een stadsimker ter bescherming van de bijen.

Mooie partij. Gezellig ook. Voor wie mee wil praten zijn er 'huiskamerbijeenkomsten bij ons thuis'. Koffie en thee is aan­wezig en deelname is gratis.