Deze jonge Amsterdammers kampen met hoge schulden

Schulden heb je zo, zegt Judith Pullen, schuldhulpverlener bij maatschappelijk dienstverlener Doras. Bovendien is Amsterdam niet goedkoop. En als je ouders je nooit prioriteiten hebben leren stellen - om bijvoorbeeld eerst de huur over te maken voordat je een nieuwe telefoon aanschaft - is het als jongere moeilijk verstandig met geld omgaan.

De afgelopen jaren heeft Pullen het aantal jonge cliënten bij haar zien stijgen. En ze maakt zich zorgen. Gemiddeld hebben Amsterdamse jongeren die in het rood staan, 5890 euro schuld, zo bleek dinsdag. Maar er is een grote groep voor wie 6000 euro schuld een lachertje is. Zij staan veel meer in het rood. "Dat zijn de ernstige gevallen, van wie je zelden hoort, omdat er grote schaamte heerst."

Alleenstaande moeders
Pullen heeft jonge cliënten met schulden tot 80.000 euro. Veel van haar cliënten zijn alleenstaande moeders. Een kwetsbare groep, die geen gat in de hand heeft, maar de ene na de andere betalingsachterstand krijgt door stomme pech, met schuldeisers variërend van de belastingdienst tot zorgverzekeraars.

Overigens zijn het niet alleen laagopgeleiden die in de schuldhulp komen. Ook studenten weten Pullen te vinden. Ze pleit voor verplichte budgetlessen op school. "De toekomst wordt lastiger als je zo jong in de schulden belandt."

Sonailis Fernandes-Honoly (27) uit Zuidoost
Moeder van zes kinderen, werkt in de thuiszorg, getrouwd, schuld van 70.000 euro.

"Ik betaalde met mijn studiefinanciering de boodschappen voor het hele gezin, maar daardoor vergat ik mijn vaste lasten te betalen. Als er geen boodschappen in huis waren, ging ik schuiven met geld om boodschappen te kunnen kopen. Het ging een tijdje goed, maar daarna bergafwaarts.

In Nederland kun je snel in de schulden raken. De huur, de zorgverzekering, gas, water en licht, telefoon, het gaat maar door. Je wilt toch liever dat je kinderen eten, dan dat je de zorgverzekering betaalt. Als ze niet eten, worden ze hoe dan ook ziek.

Ik ben zelf een doorzetter. Ik wil niet dat mijn kinderen meemaken wat ik meemaak, dus ik leer ze met geld omgaan. Ik geef de oudste soms wat zakgeld en vertel dat ze dat niet aan snoep moet uitgeven, maar moet sparen.

Ik geef nu voorlichting aan jongeren over schulden bij MaDi in Zuidoost. Dan vertel ik altijd: eerst de vaste lasten betalen! Van wat er overblijft, kun je chillen."

Ninice Belfor, 24 uit Oost
Kok, vrijgezel, schuld van meer dan 2500 euro

"Er is drie jaar geleden met mijn rekening gefraudeerd en ik kon niet bewijzen dat ik het geld niet zelf had uitgegeven. Het ging om 2500 euro. De politie en de bank konden niets doen.

Ik kan er wel boos om worden, maar wat heeft het voor zin? Door die schuld kon ik ook de zorgverzekering niet meer betalen, terwijl ik ziek werd. De schuld is inmiddels meer, maar ik weet niet precies hoeveel.

Het duurde lang voordat ik een uitkering aanvroeg, want ik vond dat ik moest werken, maar fysiek was het eigenlijk te zwaar. Zo werden de schulden steeds hoger. Het was behoorlijk irritant om een schuld te hebben die niet jouw schuld is.

Ik geef geen geld uit aan dure dingen. Soms geef ik voorlichting aan jongeren en vraag ik ze: wat is belangrijk? Een zorgverzekering of luxe dingen? Ze zeggen hun ziektekostenverzekering op, maar kopen toch merkkleding. Ik probeer ze dan te vertellen dat je van dure spullen en van schulden niet gelukkig wordt."

Jennifer (29) uit Amsterdam-Noord
Alleenstaande moeder, schuld van bijna 20.000 euro

"Ik zat zonder werk, raakte zwanger, en probeerde te solliciteren, maar dat ging niet makkelijk met een grote toeter. Mijn verzoek om bijstand werd afgewezen en de kosten stapelden zich op. Nog voor mijn kind er was, had ik al 3000 euro schuld. En dat liep alleen maar verder op door incassokosten.

Schuldeisers legden beslag op mijn rekening, maar ik had een baby en die heeft toch luiers nodig? Toen ik eenmaal een uitkering kreeg, moest ik rennen naar de bank, voordat er dan weer beslag werd gelegd.

Het heeft lang geduurd voordat ik om hulp vroeg. Ik vond dat ik het zelf wel kon regelen. Ik durfde er ook niet over te praten: een schuld hebben heeft een stigma, het voelt als falen. Terwijl dit niet gaat om Wehkampschulden, ik had gewoon geen geld.

De stad is duur, mijn huur is hoog. Deurwaarders begrijpen je situatie niet. Ik stelde voor om tien euro per maand te betalen, maar dat accepteren ze dan niet.

Toen ik eindelijk vertelde dat ik schulden heb, bleek dat veel mensen in hetzelfde schuitje zitten."

Jennifer wilde niet met haar ­achternaam of foto online.