Dagboek Anne Frank als strip: 'We wilden haar gevoel voor humor bewaren'

Anne Frank kreeg in het Achterhuis veel kritiek over zich heen van de andere onderduikers. Die kritiek is verwoord in één tekening met in de tekstballonnen kreten als: 'Waarom kun je niet wat meer als je zus zijn?', 'Waarom moet je je altijd zo aanstellen?' en 'Margot zou dat nooit doen.' Anne is afgebeeld met grote open ogen en open mond. Ze houdt haar beide handen voor de oren.

Het is een van de prachtige afbeeldingen in het nieuwe stripboek over het dagboek Het Achterhuis van Anne Frank. Het boek is gemaakt door de Israëlische filmregisseur Ari Folman en illustrator David Polonsky, beiden bekend van de animatiedocu Waltz with Basir over de Libanese Burgeroorlog in de jaren tachtig.

Volwassen kijk op de wereld
Folman schrijft in zijn nawoord dat hij lang heeft nagedacht over het verzoek van het Anne Frank Fonds in Basel om Annes dagboek te verstrippen. Toen hij het dagboek herlas, was hij, als vader van opgroeiende kinderen, verbijsterd over de diepgang van Annes opmerkingen en haar volwassen kijk op de wereld.

Veel van Annes wijze citaten zijn letterlijk terug te vinden in het stripboek: 'Je leert de mensen pas goed kennen als je een keer echte ruzie met ze gemaakt hebt. Pas dan kun je hun karakter beoordelen!'

Folman en Polonsky hebben bij het verstrippen een selectie moeten maken, anders hadden ze een stripboek van 3500 pagina's gehad.

Groot gevoel voor humor
Ze besloten alle onderwerpen die Anne bezighielden aan bod te laten komen, zoals haar gedachtes over jongens, de verslechterde omstandigheden van Joden, de ingewikkelde relatie met haar moeder en die met haar 'perfecte' zus Margot, haar verliefdheid op Peter en de politieke ontwikkelingen in de wereld die ze op de voet volgde.

"We hebben geprobeerd haar grote gevoel voor humor te bewaren, haar sarcasme en haar obsessie met eten," aldus de makers van het stripboek.

Ze hebben soms wat vrijheden genomen maar ook complete pagina's van haar dagboekteksten onveranderd opgenomen. Zoals: 'Ik stopte de gekste onzin in de tas, maar ik heb er geen spijt van. Ik geef meer om herinneringen dan om jurken.'

In het boek staat ook een getekende doorsnede van het onderduikpand waarop de jonge lezers kunnen zien hoe het in elkaar stak.

Taartjeswinkel
Anne verhaalt over de fantasieën van de acht onderduikers als ze weer naar buiten zouden kunnen komen. Het zijn stripjes binnen het stripboek. Annes moeder zit voor een tafel vol kopjes koffie, mevrouw Van Daan (Peters moeder) eet een taartjeswinkel leeg, Annes vader zoekt de doodzieke meneer Voskuijl op, een van de helpers van het Achterhuis en Anne ziet zichzelf terug in haar klas. Ze zou zo dolgraag weer naar school gaan.

Ook de achterdocht van magazijnmedewerker Van Maaren komt aan bod, evenals de inbraak op de Prinsengracht. Het stripboek eindigt met de laatste pagina in Annes dagboek op 1 augustus 1944 die handelt over 'tegenspraak van binnen en tegenspraak van buiten'.

In het nawoord vertellen de makers van het stripboek hoe het met alle onderduikers afliep.

Het Achterhuis in de bewerking van Ari Folman en David Polonsky. Uitgeverij Prometheus, €19,99.