Catshuisberaad geklapt - Wilders trekt zich terug
Het coalitieoverleg over aanvullende bezuinigingen van zo'n 14 miljard euro is stukgelopen. PVV-leider Geert Wilders verliet zaterdagmiddag het Catshuis. Hij concludeerde hij, na overleg met zijn fractie, de afspraken niet voor zijn rekening te willen nemen. Premier Mark Rutte en vicepremier Maxime Verhagen haalden hard uit naar Wilders. De gedoogconstructie is na vandaag verleden tijd.
Volgens premier Rutte was het akkoord bijna rond. Gisteravond werden de laatste besluiten genomen. Na vanochtend zijn achterban te hebben geconsulteerd, besloot Wilders toch niet te kunnen instemmen met het totaalpakket. 'Ik kan mijn kiezer recht in de ogen kijken, ik heb mijn rug recht gehouden', zei Wilders die het bezuinigingspakket 'onacceptabel' noemde.
Rutte toonde zich zwaar teleurgesteld. Volgens de premier staan de partijen uit de gedoogconstructie met lege handen, omdat de 'politieke wil' ontbrak bij de PVV. Hij beschuldigde de partij ervan de afspraken uit het gedoogakkoord, dat ook 'bij tegenwind' zou worden samengewerkt, te hebben geschonden.
Vrijdag ontvingen de onderhandelaars van VVD, CDA en PVV, na zeven weken overleg in het Catshuis, de berekeningen van het Centraal Planbureau over de gevolgen van de bezuinigingsmaatregelen voor onder meer koopkracht en werkgelegenheid. Zaterdagmiddag rond 1 uur zetten ze hun gesprek voort, maar niet lang daarna verliet Wilders het beraad. De andere onderhandelaars bleven in het Catshuis achter.
Een ingewijde noemt de gang van zaken 'verrassend'. Volgens hem vielen de CPB-berekeningen 'erg mee' en waren de koopkrachteffecten beperkt. En voor zover er uitschieters waren voor bepaalde koopkrachtgroepen, zouden die goed te repareren zijn geweest.
Bronnen in de VVD en het CDA tonen zich overvallen door het vertrek van Wilders. Met het pakket dat op tafel lag was hij eerder akkoord gegaan, zegt een bron. Over de inhoud van het pakket wilde niemand iets zeggen, behalve dat het naast bezuinigingen ook hervormingen bevatte.
EU-limiet
Hoe het nu verder moet is onduidelijk. Nederland moet in 2013 het begrotingstekort onder de EU-limiet van 3 procent brengen, maar daar lijkt door de ontwikkelingen van zaterdag niets van terecht te komen. 'Maar met Wilders weet je het nooit', zegt een bron.
Wat de gevolgen zijn voor het minderheidskabinet van CDA en VVD is nu nog niet helemaal duidelijk. Mogelijk dienen nu ook de ministers het ontslag in bij de koningin en volgen er nieuwe verkiezingen. Die zouden dan waarschijnlijk na de zomervakantie plaatsvinden. De RVD heeft nog niet officieel medegedeeld dat de gesprekken zijn mislukt.
