Brandweer: 'Brand in TunFun had tien levens kunnen kosten'
Als er brand zou zijn uitgebroken in het ondergrondse speelparadijs TunFun, dat onlangs moest sluiten vanwege problemen met de brandveiligheid, had dat tien levens kunnen kosten, met name van kinderen. Dat blijkt uit een risicoanalyse van de brandweer.
In de risicoanalyse, die in handen is van Het Parool, schetst de brandweer een scenario waarbij brand uitbreekt in de keuken, die centraal in de speelhal ligt.
Vooral de vluchtroutes en het feit dat TunFun een enorme ondergrondse ruimte is waar de rook zich makkelijk verspreidt, brengen grote risico's met zich mee.
Sommige kinderen zouden niet weten waar ze naartoe zouden moeten vluchten en ouders zouden in paniek hun kroost gaan redden, aldus het rapport, met dodelijke slachtoffers door verbranding en verstikking tot gevolg.
Kortsluiting
Het speelparadijs huist sinds 2003 in een voormalige verkeerstunnel onder het Mr. Visserplein en heeft jaarlijks 130.000 bezoekers. De brandweer maakte de risicoanalyse in opdracht van de gemeente, die op het punt stond een beslissing te nemen over een nieuw meerjarig huurcontract voor TunFun.
De brandweer constateerde meerdere gebreken. Er lagen brandbare spullen opgeslagen in de vluchttrappenhuizen en de speeltoestellen en inrichting zouden niet brandwerend genoeg zijn.
Ook waren er onlangs lekkages geweest, die de kans op brand door kortsluiting vergroten. De gemeente liet naast de brandveiligheid ook de elektrische installatie onderzoeken door een extern bedrijf. Die bleek in slechte staat.
145 gebreken
Er werden 145 gebreken geconstateerd, voornamelijk door achterstallig onderhoud, ernstige vervuiling en amateuristisch aangelegde of vervangen onderdelen. In twee stoppenkasten werden dode muizen gevonden en door isolatiefouten was er op sommige plekken kans op brand of elektrocutie.
Exploitant Edward van der Marel kreeg na de inspectie twee weken de tijd de brandveiligheid op orde te krijgen. Dat lukte niet, waardoor TunFun op 25 april op last van de gemeente de deuren moest sluiten (zie kader).
Destijds in orde
De uitkomsten van de risicoanalyse roepen de vraag op hoe TunFun al vijftien jaar met toestemming van de gemeente - die naast vergunningverlener ook eigenaar is van de ruimte - open kon zijn, terwijl er blijkbaar zoveel mis is met de veiligheid.
Uit documenten die zijn opgevraagd door Het Parool blijkt dat brandweer Amsterdam-Amstelland in november 2017 in opdracht van de gemeente nog een brandveiligheidscontrole heeft gedaan in TunFun. Toen was alles in orde.
Verrast
Van der Marel was daarom verrast door uitkomsten van de analyse. Hij is zich ervan bewust dat er verbeterpunten zijn, maar een groot deel van de kritiek hoorde hij toen voor het eerst.
"In de vijftien jaar dat TunFun open is, is er weinig aan de opzet en inrichting veranderd. Ik heb de gemeente en de brandweer in al die jaren vaak over de vloer gehad en gewoon een exploitatievergunning gekregen. Hoe kan het dan nu ineens zo onveilig zijn dat ik de deuren moet sluiten?"
Volgens een woordvoerder van stadsdeel Centrum heeft dat ook te maken met de manier van beoordelen. De gemeente en brandweer deden eerder alleen 'reguliere controles op basis van voorschriften in de vergunning'. Nu ging het om een risicoanalyse omdat de gemeente een besluit moest nemen over de verlenging van het huurcontract van TunFun.
"De risicoanalyse is veel uitgebreider dan een reguliere controle en kijkt verder dan de wettelijke voorschriften. Het is een nieuwe manier van beoordelen die nog niet lang wordt gebruikt. Met de kennis van nu hadden we de risicoanalyse ook liever eerder laten doen."
'Bizar'
Volgens een woordvoerder van de brandweer werd eerder nooit rekening gehouden met het scenario dat er brand zou kunnen uitbreken in TunFun, omdat er weinig of geen brandbare materialen zouden zijn. Bij de risicoanalyse bleek dat anders te zijn dan eerder werd aangenomen.
Brandveiligheidsexpert Peter van de Leur noemt dat 'bizar'. "Alle kunststoffen, zoals plastic en schuimrubber zijn brandbaar, de meeste zijn zelfs gemakkelijk brandbaar. Als er ontstekingsbronnen zijn, bijvoorbeeld onderdelen van een elektrische installatie, kan er brand uitbreken."
Hoe staat het er nu voor met TunFun?
Exploitant Edward van der Marel stelt dat hij de investeringen om de brandveiligheid in TunFun op orde te krijgen wel had willen doen, maar dat de gemeente geen schriftelijke toezegging wilde doen over de verlenging van het huurcontract voor minimaal vijf jaar.
Daardoor zijn de investeringen volgens hem een te groot financieel risico. Ondertussen hebben zich al meerdere potentiële kopers gemeld, waarvan vastgoedbeheerder Nedstede de meest concrete is.
Nog voordat TunFun van de gemeente de deuren moest sluiten, was Van der Marel al met Nedstede in gesprek over een eventuele overname. Na de plotselinge sluiting liet Nedstede weten TunFun voor 1 euro over te willen nemen, in plaats van de eerder geboden 1 miljoen euro.
Van der Marel stelt daarmee wel akkoord te willen gaan, maar weigert akkoord te gaan met de door Nedstede plots gestelde aanvullende voorwaarden: dat hij moet opdraaien voor allerlei extra kosten.
Als er niet snel een oplossing komt, zit er voor Van der Marel niets anders op dan het faillissement aan te vragen. Dan zal een curator bepalen wat er met TunFun gebeurt.
