217 families raakten huis kwijt, Kinderombudsman kritisch
In 2016 zijn 217 Amsterdamse families hun huis kwijtgeraakt en in de noodopvang beland. De Kinderombudsman is kritisch.
De gemeente en woningcorporaties moeten veel meer doen om te voorkomen dat gezinnen dakloos worden, vindt Anne Martien van der Does, Kinderombudsman van Amsterdam.
In de jaarbeschouwing over 2016 kraakt ze harde noten. De gemeente schiet vooral tekort in het vroeg ingrijpen bij schulden om te voorkomen dat gezinnen vanwege huurachterstand hun huis kwijtraken. Er wordt te weinig gekeken naar de behoeften van een gezin.
Noodgedwongen gescheiden
In haar verslag staan 119 klachten - 'het topje van de ijsberg' - over jeugdzorg, wonen en onderwijs. De gemeente is te 'verkokerd', vindt Van der Does. "Drie wethouders zijn hierbij betrokken, die van Zorg, Jeugd en Wonen. Niemand heeft het totaalplaatje."
Schulden en het illegaal verhuren via Airbnb zijn de voornaamste redenen waarom mensen hun sociale huurwoning kwijtraken. Ook door scheiding of huiselijk geweld verliezen gezinnen hun huis.
Het aantal gezinnen dat dakloos werd en in de noodopvang belandde, steeg in Amsterdam in 2016 met 30 procent naar 217. Het gaat om 374 kinderen. Nog eens 960 gezinnen dreigen hun huis te worden uitgezet.
Van der Does vindt dat er eerder moet worden ingegrepen. "Je kunt beter mensen helpen vóórdat ze hun huis kwijt zijn." Wie eenmaal zijn woning kwijt is, komt moeilijk aan een nieuwe sociale huurwoning. Dat kosten voor noodopvang en daaruit voortvloeiende problemen zijn te voorkomen door schuldhulpverlening, dringt niet tot de gemeente door, zegt Van der Does.
119
In het jaarverslag over 2016 van de Amsterdamse Kinderombudsman Anne Martien van der Does staan 119 klachten.
Ze zegt steeds ergere gevallen te zien. Soms leven ouders en kinderen noodgedwongen gescheiden, de een bij oma, de ander bij vrienden. "Kinderen zijn de dupe."
Weten gezinnen zelf een oplossing te vinden door tijdelijk in een andere gemeente te wonen, dan wreekt het systeem zich. "Ze verliezen de binding met de stad en krijgen geen urgentieverklaring voor een nieuw huis meer."
'Geen enkel kind op straat'
De vereniging van woningbouwcorporaties AFWC zegt zich te herkennen in de zorgen van de Kinderombudsman. "We proberen koste wat het kost ontruimingen te voorkomen, maar dat is niet altijd mogelijk," zegt Anneke Verboom, adviseur schuldenproblematiek.
30%
Het aantal gezinnen dat in de noodopvang belandde, steeg in 2016 met 30 procent, naar 217.
Bovendien zijn urgentieverklaringen voor een nieuwe sociale huurwoning een 'kostbare maatregel'. "Iedereen vindt zijn situatie urgent, zeker met het enorme woningtekort in Amsterdam."
Corporaties overwegen vrije sectorwoningen tijdelijk aan dakloze gezinnen te verhuren. Dan hoeven ze niet naar de noodopvang of als daar geen plek is, naar een hotel - wat ook geregeld gebeurt. Uitgangspunt is dat geen enkel kind op straat komt te staan. Probleem is dat de gemeente het verschil in huur moet betalen. Van der Does vindt dit soort voorstellen juist effectief. "Opvang in hotels of in noodopvang is duurder."
De gemeente kon nog niet inhoudelijk reageren vanwege vakantie van de verantwoordelijke wethouders. Het rapport wordt bestudeerd en een reactie volgt later, aldus een woordvoerder.
Lees het interview met Anne Martien van der Does: 'Een kind kan er niets aan doen, maar is wel de dupe'
960
Nog eens 960 gezinnen dreigen hun huis te verliezen.
Eerst bij oma in huis
In haar rapport beschrijft de Kinderombudsman de situatie van een moeder en haar twee kinderen die na haar scheiding dakloos raken. Ze kunnen tijdelijk bij oma in Almere logeren, maar dit gaat op een gegeven moment niet meer goed. In Almere is geen gezinsopvang. Bovendien is het sociale netwerk van de moeder in Amsterdam, omdat ze daar haar hele leven heeft gewoond.
De gemeente vindt echter dat de vrouw geen 'regiobinding' meer heeft, en daardoor niet in aanmerking komt voor noodopvang of een urgentieverklaring in Amsterdam. Feitelijk werkt het tegen de vrouw dat zij zelf tijdelijk een oplossing heeft gevonden. Tegelijkertijd is het de praktijk dat gezinnen die zich melden bij de noodopvang eerst wordt gevraagd of zij tijdelijk ook buiten Amsterdam terechtkunnen.
De Kinderombudsman hielp de vrouw en haar kinderen aan een noodopvangplek in Amsterdam.
