Uberchauffeurs in optocht naar het hoofdkantoor: ‘Ze gebruiken ons als slaven’

“Uber gebruikt ons als slaven!” Taxichauffeur Al Khaid (57) leunt tegen zijn auto op het NDSM-plein in Noord. Hij staat tussen tientallen taxi’s, sommige met en sommige zonder blauw nummerbord, waaraan rode FNV-vlaggetjes wapperen. “Ik ben al dertig jaar taxichauffeur,” roept hij over het plein, “maar het gaat te ver. We hebben veel te lang gewacht.” Onder luid getoeter en gejoel rijdt hij het plein af.

Zeker tachtig Uberchauffeurs reden gisterochtend in een stoet van Amsterdam-Noord naar het Nederlandse hoofdkantoor van Uber aan de Mr. Treublaan in Oost. Ze eisen een hoger salaris, maar bovenal willen ze serieus worden ­genomen. Volgens vakbond FNV deden meer dan honderd chauffeurs aan de actie mee.

Verkapt ontslag

“Het is genoeg,” zegt een 53-jarige chauffeur, die net als twee collega’s naast hem anoniem wil blijven. Ze vrezen reprimandes als ze met naam en toenaam in de krant hun zegje doen. Op de foto zetten mag, maar wel met maskers. “Uber kan ons zo blokkeren van de app,” zegt er een. “Dan worden we vier weken geschorst. Mensen zijn bang om in actie te komen.”

Een directe stop op blokkades is een van de ­belangrijkste eisen, die vakbond FNV samen met de chauffeurs heeft opgesteld. Veel van de chauffeurs die gisteren aanwezig waren, hebben zo’n blokkade meegemaakt, na een klacht of het annuleren van te veel ritten. “De chauffeurs worden niet aangehoord, maar meteen verwijderd uit de app,” zegt Amrit Sewgobind van FNV. “Eigenlijk is dat een verkapt ontslag op staande voet.”

Ook willen de bestuurders een gesprek met topman Maurits Schönfeld, een centraal telefoonnummer waarop ze Uber kunnen bereiken en inzage in hun individuele data, zoals ritten en verdiensten. Het is niet de eerste keer dat de chauffeurs actievoeren, maar de opkomst was niet vaak zo hoog. “Voorheen waren we niet zo verenigd,” zegt een 32-jarige chauffeur. “Zeker 99 procent is ontevreden. We werken onder mensonterende omstandigheden, voor een habbekrats.”

Wel of geen arbeidsrelatie

Het conflict tussen Uber en de chauffeurs loopt al jaren. Vakbond FNV zegt dat chauffeurs niet worden behandeld als echte zelfstandigen, maar dat Uber ze ook niet in dienst neemt en ­betaalt volgens de cao. “Ze moeten een keuze maken,” zegt de 25-jarige Samuel. “En als ze ons echt als zzp’ers zien, dan moeten ze ons daarnaar betalen.”

In september 2021 oordeelde de rechtbank dat de taxichauffeurs in feite in dienst zijn bij Uber. Hoewel het bedrijf beweert slechts een ‘platform’ te zijn dat tussen klant en zelfstandige ­rijder bemiddelt, heeft de wijze waarop dat gebeurt volgens de rechters alle elementen van een normale arbeidsrelatie. Tegen die uitspraak is Uber in hoger beroep gegaan.

“Ik vind het heel erg dat de overheid niet ingrijpt,” zegt een 43-jarige bestuurder. “Niemand kan Uber raken, de VVD en Neelie Kroes staan achter het bedrijf.” Ze voelen zich machteloos, zeggen hij en zijn collega’s, daarom zijn ze hier. De lange dagen, de slapeloosheid – ze werken tien tot twaalf uur – en de druk om zoveel mogelijk mensen te vervoeren, breken hen op.

En intussen int Uber een commissie van 25 procent. “Niet eerlijk,” beamen Mohammed Ismael (40) en Safwan Mawazini (38). Ismael: “Uber zorgt alleen voor zichzelf.”

Goedkoopste optie

Stoppen bij Uber om aan de slag te gaan als ­‘reguliere’ taxichauffeur, is volgens de meesten geen optie. “Uber heeft de markt kapot­gemaakt,” zegt een 37-jarige chauffeur. “Gewone taxichauffeurs hebben ook een Uberapp. En uiteindelijk kiezen mensen voor de goedkoopste optie. We hebben geen keus.”

Bij het hoofdkantoor is onder meer een live-verbinding met een gelijktijdige actie in Engeland. Volgens Uber verdienen de chauffeurs al meer dan onder een cao. “Ze zijn er het afgelopen jaar maar liefst gemiddeld 35 procent op vooruitgegaan,” reageert een woordvoerder. “Het is belangrijk dat er naar chauffeurs wordt geluisterd. Terwijl wij met hen in gesprek zijn, is FNV bezig met een campagne vol onwaarheden, waarbij volledig wordt voorbijgegaan aan het feit dat 94 procent van de chauffeurs niet in loondienst wil.”

Luister naar onze wekelijkse podcast Amsterdam wereldstad: