Tegen de lamp gelopen bij vuurwerkcontrole: ‘Je weet dat je het risico loopt om gepakt te worden’

Hoeveel pech kan Mees (18) uit Udenhout hebben? Met zijn vader Hans heeft hij net een kleine voorraad knallers en pijlen in België ingeslagen. Als hij direct naar huis was gereden, had hij het waarschijnlijk nog gehaald. Maar op verzoek van zijn vader maakt hij nog een klein ommetje. Hans wil nog even laten zien waar hij geregeld fietst. De omgeving rond het plaatsje Poppel is prachtig, maar laat op die weg nu net een vuurwerkcontrole worden gehouden. Of de toezichthouders van de Inspectie Leefomgeving en Transport even in de kofferbak mogen kijken, klinkt het als het duo aan de kant is gezet. Zoon Mees kan wel door de grond zakken. Hij weet wat er ligt: voor zo’n zestig euro aan knallers en pijlen die hij met oud en nieuw wilde afsteken maar nu zijn verboden.

De controleur van de Inspectie Leefomgeving en Transport onderwerpt de tassen aan een nauwkeurige inspectie en bevestigt wat de jongen al vermoedde: alleen kindervuurwerk is dit jaar in Nederland toegestaan en daar voldoet de inhoud niet aan.

In beslag

Hans en Mees zijn de klos maar hebben toch nog een beetje geluk. De hoeveelheid is zo weinig dat ze het aanbod krijgen het vuurwerk vrijwillig in te leveren. Dan komen ze er vanaf met een waarschuwing. Gaan ze daarmee niet akkoord, dan neemt de inspecteur het alsnog in beslag en volgt een boete.

Vader Hans hoeft daarover niet lang na te denken. Hij staat het met alle liefde af. Een nette oplossing, vindt hij. Want natuurlijk wisten hij en zijn zoon dat ze het vuurwerk niet mochten halen in het buitenland nu er in Nederland een verkoop- en afsteekverbod geldt. “Ik geef er ook niets om, maar mijn zoon wel. Hij zit het hele jaar al opgesloten, dus dit pleziertje gunde ik hem wel, maar dan weet je ook dat je een risico loopt om gepakt te worden. Ik ga in elk geval niet meer terug om een nieuwe voorraad te halen,” zegt hij.

Vader en zoon zijn zeker niet de enigen die dachten nog even snel wat vuurwerk in te kunnen slaan. Nadat het kabinet een vuurwerkverbod had afgekondigd, bleek al dat Nederlanders massaal de Belgische grens overgingen om oud en nieuw met een hoop vuur en lawaai uit te kunnen luiden. Tijdens de controle vandaag is dat niet anders en staan lange rijen voor de winkels, met name in ‘vuurwerkwalhalla’ Baarle-Hertog.

De inspecteurs kunnen onmogelijk iedereen controleren, maar nemen in totaal toch nog zo’n 350 kilo in beslag. Al moet vuurwerkcoördinator Reinder Auwema bekennen dat hij dat soms doet met een beetje pijn in het hart. “Er zitten fonteintjes bij waar we als inspectie echt niet wakker van liggen, zeg ik eerlijk. Wanneer we zwaar illegaal vuurwerk aantreffen, is dat een heel ander verhaal. Maar we hebben nu eenmaal afgesproken dat we dit jaar geen vuurwerk in Nederland afsteken. En wat niet mag, kunnen we niet door de vingers zien.”

Om het leed iets te verzachten geven de inspecteurs daarom geen boetes wanneer mensen het vrijwillig afstaan en maar een kleine hoeveelheid (minder dan 25 kilo) bij zich hebben. Ze zijn dan alleen het aankoopbedrag kwijt.

Signaal

Auwema heeft overigens niet de illusie dat er met deze controles helemaal geen vuurwerk meer het land in komt. Hij beseft heel goed dat het niet heel lang duurt voordat kopers weten dat ze aan de grens controleren en gaan omrijden. Daarbij, fervente vuurwerkliefhebbers hebben al weken hun voorraad in huis. Maar al het vuurwerk tegenhouden is ook niet het doel van deze controle. “Het belangrijkste is dat we het signaal afgeven dat we geen vuurwerk in ons land willen hebben dit jaar.”

Nog belangrijker is het dat hij en zijn collega’s aan het eind van de dag weer veilig thuis zijn, drukt Auwema hen op het hart voordat ze aan de controles beginnen. Want een dag als deze kan heftige reacties oproepen bij vuurwerkkopers, weten ze nog van vorig jaar. Toen probeerde een bestuurder een kofferbak dicht te doen op het moment dat een inspecteur er een kijkje in nam. Het was volgens Auwema moeilijk vast te stellen of dat expres ging of niet en gelukkig liep het goed af, maar de inspecteurs houden sindsdien overal rekening mee.

Tot heftige reacties komt het tijdens deze controle niet. Wel tot veel teleurgestelde gezichten. Al is er toch nog één 6-jarig kind heel blij als blijkt dat het ingekochte Belgische vuurwerk vooral bestaat uit sterretjes. Dat mag altijd.