Rijk mag onbewaakte spoorovergangen sneller sluiten
Het kabinet wil sneller ingrijpen bij gevaarlijke onbewaakte spoorwegovergangen. Daarom krijgt het Rijk de bevoegdheid om onbewaakte overgangen te sluiten als gemeenten en grondeigenaren het niet eens worden over sluiting.
Nu is het nog zo dat alleen gemeenten kunnen besluiten om een onbewaakte overweg dicht te gooien. Vaak moet er eerst overeenstemming zijn met een grondeigenaar. In 2018 adviseerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid om het Rijk meer macht te geven. Dat gaat nu gebeuren, zo heeft het kabinet vrijdag besloten.
Vanaf volgend jaar kan de minister of staatssecretaris van Infrastructuur besluiten dat een overweg moet worden beveiligd of dat deze dicht moet. Ook kan de bewindspersoon bepalen dat een gemeente moet meebetalen aan het veilig maken of opheffen van de overweg. Daarvoor wordt de spoorwegwet veranderd.
‘Levensgevaarlijke kruispunten’
“Onbewaakte overwegen zijn niet meer van deze tijd”, zegt staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur), die vrijdag ook heeft verteld dat ze een nieuwe baan heeft. “Het zijn levensgevaarlijke kruispunten voor iedereen die er gebruik van maakt. Daarom wil ik van de onbewaakte overgangen af. Hiervoor heeft de regering in deze kabinetsperiode al 194 miljoen euro beschikbaar gesteld. Door nu ook de spoorwegwet aan te passen, hoop ik dat we nog sneller alle onbewaakte overwegen kunnen sluiten of beveiligen.”
De maatregel volgt na een reeks van ongevallen de afgelopen jaren, ook zeer recent nog. Zo overleden begin juni nog twee mensen bij een aanrijding met een auto op de onbewaakte spoorovergang in het Friese dorp Boazum op het traject Leeuwarden en Sneek. Beide slachtoffers zaten in de auto die geschept werd door de trein. De machinist en twee andere inzittenden kwamen met de schrik vrij. En op zondagmiddag 7 maart werd in het Twentse Zenderen een bezorger geschept door een langsrazende goederentrein.
NS greep ook al in
ProRail en NS pleiten zelf ook al jaren voor meer bevoegdheden voor het Rijk om gevaarlijke overwegen aan te pakken. Medio maart maakte NS nog bekend 137 onbewaakte overwegen versneld aan te pakken omdat ze nog gevaarlijker bleken dan vooraf al bekend. Ook krijgt de voorkant van NS-treinen een opvallender kleur verf. Dit omdat er vaak zwaar landbouwverkeer passeert. De spoorwegen maakten de maatregel bekend bij de presentatie van een uitvoerig onderzoeksrapport (samen met ProRail, red.) over het ongeval bij het Drentse Hooghalen vorig jaar.
Een NS-sprinter van Zwolle naar Assen botste toen met circa 130 km per uur op een kiepwagen met 15 ton zand. De bestuurder had de trein mede door het slechte weer niet opgemerkt en stond nog deels op de onbewaakte overweg. De 58-jarige machinist kwam daarbij om het leven.
Opheffen of beveiligen
Nederland kent op dit moment nog 219 onbewaakte spoorovergangen. Dat zijn overwegen die niet worden beveiligd door spoorbomen, lichten en geluidssignalen, maar waar overstekers zélf moeten uitkijken of er een trein aankomt.
Het ministerie van Infrastructuur en ProRail willen de onbewaakte overwegen daarom zo snel mogelijk opheffen of beveiligen. Gesprekken hierover met gemeenten, omwonenden, grondeigenaren en gebruikers van de overwegen kosten vaak veel tijd en leiden soms tot juridische en bestuurlijke strijd, zo laat Van Veldhoven weten.
