Praten over seks op school: ‘Niet langer alleen bloemetjes en bijtjes behandelen’

Sinds 2012 moeten scholen aandacht besteden aan seksualiteit, waaronder seksuele diversiteit. Iedere school is vrij om hier zelf invulling aan te geven en dat pakt in de praktijk niet overal bevredigend uit. Ook geldt de plicht niet voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs en op het mbo, terwijl juist jongeren van deze leeftijd aangeven behoefte te hebben aan uitgebreide en diverse voorlichting.

Dus roepen jongeren, docenten, onderwijsorganisaties en expertisecentra het kabinet vandaag in een manifest op om betere seksuele vorming in het onderwijs mogelijk te maken: ‘Recente gebeurtenissen rond seksuele grensoverschrijding laten zien hoe belangrijk het is dat jongeren leren elkaars wensen en grenzen te respecteren. Met begrip voor diversiteit en met als uitgangspunt seksueel plezier.’

Alleen over veilige seks

Het gaat om een initiatief van kenniscentrum Rutgers, samen met 37 jongerenorganisaties en maatschappelijke belangenclubs. “Jongeren geven aan belangrijke informatie te missen. Ze beoordelen hun lessen seksuele vorming met een 5,8 en vinden dat de voorlichting zich beperkt tot praktische zaken als veilige seks,” vertelt expert seksuele vorming Luc Lauwers van Rutgers. “Dat is ook niet zo gek, want in het voortgezet onderwijs geeft de biologiedocent vaak de lessen seksuele vorming. Dan ligt de focus vanzelf meer op de fysieke aspecten.”

Volgens het manifest is het noodzakelijk om relaties, (online) seksualiteit, gender- en seksediversiteit en seksuele weerbaarheid concreet uit te werken in de kerndoelen en eindtermen van het onderwijs: wat moet een leerling weten om zijn opleiding af te ronden? Verder moet er extra aandacht komen voor mbo’ers, die volgens het pamflet extra kwetsbaar zijn op seksueel gebied.

Onlogisch en oneerlijk

Lauwers: “Nu ligt de verantwoordelijkheid vooral bij de individuele school en docent en wij vinden dat onlogisch en oneerlijk. De overheid moet zorgen dat er voldoende tijd en budget wordt vrijgemaakt voor goede seksuele vorming, dat er ruimte is voor bij- en nascholing en dat het thema ook verplichte stof wordt op de lerarenopleidingen. Zo worden de docenten van de toekomst al voorbereid op de nieuwe praktijk.”

Minister Wiersma van basis- en voortgezet onderwijs: “Dit onderzoek geeft aan dat jongeren behoefte hebben om het over meerdere aspecten van seksualiteit te hebben. Daar helpt de school goed bij, naast de belangrijke rol van ouders bij seksuele voorlichting.” Volgens de minister krijgen leraren hiervoor ook ondersteuning van bijvoorbeeld stichting School en Veiligheid. “Daarnaast zijn we, samen met het onderwijs, aan het aanscherpen wat jongeren moeten leren, ook op dit vlak. Zodat les hierover op elke school is gegarandeerd.”