Politiek leiders ‘geschokt en bezorgd’ na raketinslag Polen

‘Het is nu belangrijk om vast te stellen wat er precies gebeurd is,’ schrijft premier Rutte op Twitter. ‘We volgen de situatie op de voet.’ Eerder op de avond reageerden ook andere regeringsleiders al op de berichten uit Polen.

Volgens lokale media zijn in het plaatsje Przewodów, vlakbij de grens met Oekraïne, dinsdag twee Russische raketten ingeslagen. Daarbij vielen twee doden. Het zou gaan om verdwaalde Russische raketten die bedoeld waren voor Oekraïne.

Het incident is precair omdat Polen is aangesloten bij de Navo. In de westerse defensiealliantie zijn de bondgenoten verplicht elkaar te helpen bij een aanval.

Navo-familie

De Oekraïense president Volodimir Zelenski noemt de inslag van de raketten in Polen ‘een klap voor de gezamenlijke veiligheid’. Veel Navo-bondgenoten hebben het incident op Pools grondgebied reeds veroordeeld.

De Verenigde Staten noemen de meldingen over een mogelijke Russische raketinslag in Polen ongelooflijk zorgwekkend. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington zegt in nauw contact te staan met partners over de berichten, melden Amerikaanse media.

De Belgische premier Alexander De Croo laat weten: ‘België staat achter Polen. We maken allemaal deel uit van de Navo-familie, die meer dan ooit verenigd en uitgerust is om ons allemaal te beschermen.’

‘Ik stuur mijn condoleances aan onze Poolse wapenbroeders,’ schrijft de Letse minister van Defensie Artis Pabrik op Twitter. ‘Het criminele Russische regime vuurde raketten af die niet alleen gericht waren op Oekraïense burgers, maar die ook op Navo-grondgebied in Polen zijn geland. Letland staat volledig achter Poolse vrienden en veroordeelt deze misdaad.’

Vanuit de Europese Unie (EU) wordt vooralsnog terughoudend gereageerd. De buitenlandchef van de EU probeert scherper te krijgen wat in Polen precies is voorgevallen. Josep Borrell ‘overlegt met zijn gesprekspartners’ over de mogelijke inslagen van een Russische raket in het EU-land, laat zijn woordvoerder weten.

Artikel 5

Zelenski roept op tot actie naar aanleiding van de raketinslagen. ‘Hoe langer Rusland zich onschendbaar waant, hoe meer bedreigingen er zijn voor iedereen binnen het bereik van Russische raketten. Het afvuren van raketten op Navo-grondgebied is een raketaanval op de collectieve beveiliging! Dit is een zeer significante escalatie. Wij moeten handelen!’, aldus de Oekraïense leider.

Zelenski refereert aan het bekende artikel 5 uit het Navo-verdrag dat voorschrijft dat een aanval op één van de dertig lidstaten een aanval op alle lidstaten is. De VS en Europa zouden in dit geval in een rechtstreekse oorlog met Rusland gezogen kunnen worden. Tot nu toe is het slechts één keer voorgekomen dat artikel 5 daadwerkelijk ingeroepen werd. Dat was na de aanval op de Twin Towers in New York op 11 september 2001. Polen heeft vooralsnog geen beroep gedaan op artikel 5.

Vanuit Rusland wordt ondertussen stellig ontkend dat het raketten op Polen heeft afgevuurd. Rusland noemt de meldingen ‘een doelbewuste provocatie om de spanningen verder op te voeren’.

Tweede Kamer

De ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne en raketinslagen in Polen zorgen ook voor veel bezorgdheid in de Tweede Kamer.

Sjoerd Sjoerdsma van coalitiepartij D66 condoleert via Twitter ‘onze Poolse vrienden’ voor hun verliezen. ‘We staan zij aan zij met Polen. Deze gruwelijke misdaad, deze Russische raketaanval, moet worden veroordeeld.’

Coalitiegenoot VVD’er Ruben Brekelmans twittert: ‘Snelle opheldering is nodig. In de tussentijd het hoofd koel houden.’ CDA’er Derk Boswijk spreekt over ‘zorgelijke berichten. Er moet zo snel mogelijk duidelijkheid komen over deze zeer ernstige situatie.’

Tom van der Lee van GroenLinks vindt dit ‘erg zorgwekkend’. ‘Hopelijk was ’t echt onbedoeld en wordt dat ook erkend door de Russische regering, inclusief een genoegdoening.’

Volt-leider Laurens Dassen: ‘Zorgwekkende ontwikkeling in Polen met mogelijke Russische raketten. Er moet snel duidelijkheid komen over wat er gebeurd is. Nu is terughoudendheid belangrijk.’

Luister naar onze wekelijkse podcast Amsterdam wereldstad: