Oplichters halen 30 miljoen euro binnen met bankfraude
Door corona zijn mensen extra vatbaar voor oplichters die het op hun bankrekening hebben voorzien. Betaalvereniging Nederland denkt dat mensen dit jaar via phishing, spoofing en WhatsAppfraude in totaal meer dan 30 miljoen euro kwijt zijn geraakt.
Via het ‘klassieke’ phishing werd vorig jaar al 7,9 miljoen euro gestolen van bankrekeningen, een verdubbeling ten opzichte van 2018. “Dit jaar zal het wéér fors meer zijn,” zegt Berend Jan Beugel van Betaalvereniging Nederland. Daarbij komen nog de ‘nieuwe’ fraudes waarbij slachtoffers zelf de transacties hebben gedaan. De oplichting via WhatsApp – ‘Hoi mam, ik heb een nieuw telefoonnummer, kun jij een rekening voor me betalen?’ – en door ‘spoofing’ komt volgens Beugel nu al uit op 20 miljoen euro.
“Dat leiden we af uit data van de politie en de Fraudehelpdesk. WhatsApp-oplichting zien we al langer, maar spoofing is echt iets van dit jaar. Criminelen doen zich dan voor als de bank. Ze bellen met het nummer van de bank, via software kun je dat simuleren, en vragen om je geld naar een zogenaamde kluisrekening over te maken in verband met de veiligheid. Slachtoffers worden misleid om zo zelf hun hele banksaldo over te boeken.’’
Venster op de buitenwereld
Vaak is de e-mail van de slachtoffers van spoofing al gehackt. Uit de e-mail is een schat aan persoonlijke informatie te halen en met die kennis proberen de oplichters als ‘bankmedewerker’ vertrouwen te winnen. De crimineel is niet uit op één nepbetaling, maar op het gehele banksaldo.
De Betaalvereniging ziet een verband met corona. De mobiele telefoon is voor veel mensen meer dan ooit het venster op de buitenwereld. Er wordt naar hartenlust gekocht en betaald via de mobiele telefoon en laptop. “Na april is spoofing enorm toegenomen,” zegt Beugel. “We hebben het sterke vermoeden dat dat komt doordat we veel thuiszitten en minder direct contact met elkaar hebben, en juist veel via bijvoorbeeld sms, WhatsApp en Instagram. Fraudeurs proberen via de digitale communicatiemiddelen in te breken en mensen te misleiden.”
Antibacteriële pas
Bij bijvoorbeeld fraude met bankpassen wordt corona misbruikt. Mensen krijgen telefoontjes met het verzoek om de pas op te sturen, omdat er een ‘antibacteriële’ pas wordt geleverd.
Het zijn niet alleen malafide eenmalige betalingen waarmee mensen worden opgelicht. Bij spoofing wordt niet zelden de hele rekening geplunderd. En ook slagen fraudeurs er nog steeds in om via phishing codes los te peuteren om de bankieren-app van een slachtoffer op de eigen telefoon te zetten waarna het volledige saldo op de betaalrekening en daaraan gekoppelde spaarrekening wordt overgemaakt naar de criminelen.
