Ngo’s: hele modewereld betrokken bij dwangarbeid Oeigoeren

Circa één op de vijf katoenen kledingstukken wereldwijd is geproduceerd met behulp van Oeigoerse dwangarbeiders. Die schatting doet een internationale coalitie van meer dan 180 mensenrechtenorganisaties.

De berekening is het resultaat van een simpele rekensom. China is de grootste katoenproducent ter wereld, schrijft de coalitie. Het leeuwendeel van dat katoen — 84 procent — komt uit de regio Xinjiang, het gebied van de Oeigoeren. 

“De kans is groot dat merken en winkels profiteren van mensenrechtenschendingen in de Oeigoerse regio, waaronder dwangarbeid,” stelt de mensenrechtencoalitie. “Dat risico bestaat met name in de kledingsector, daar ligt de focus van het dwangarbeidprogramma in de regio.” De ngo’s, waaronder Human Rights Watch en Uyghur Support Group Nederland, doen een oproep aan kledingbedrijven om geen katoen uit het gebied te gebruiken.

De mensenrechtenorganisaties stellen dat een groot aantal bedrijven gebruikmaakt van katoen uit Xinjiang, waaronder C&A, Adidas, Tommy Hilfiger en Calvin Klein. De bedrijven ontkennen tegenover The Guardian gebruik te maken van het katoen, of zeggen hun beleid binnen een jaar aan te passen. 

Repressief bewind

De laatste maanden komt er steeds meer naar buiten over het repressieve bewind van China tegenover de Oeigoeren. Een lange baard, het dragen van een hoofddoek of het bezoeken van een buitenlandse website: het zou voldoende zijn om in een heropvoedingskamp te belanden. 

Dat laatste gebeurt dan ook veelvuldig. Internationale mensenrechtenorganisaties schatten dat 1 tot 1,8 miljoen Oeigoeren opgesloten zitten in heropvoedingskampen, zo’n 10 procent van alle in Xinjiang woonachtige Oeigoeren. Afgelopen weekend nog kwamen dronebeelden naar buiten van — waarschijnlijk — een gevangenenvervoer. Op de beelden (zie onder) zitten vastgeketende en geblinddoekte mannen voor goederenwagons te wachten op een transport.

China ontkent alle aantijgingen over mogelijke mensenrechtenschendingen. De Chinese ambassadeur in het Verenigd Koninkrijk, Liu Xiaoming, stelde dat ‘Oeigoeren vredig en harmonieus samenleven met andere etnische groepen’. Ook van massale sterilisatie van Oeigoerse vrouwen — een van de veronderstelde misstanden — is volgens de ambassadeur geen sprake, al kan hij ‘incidenten’ niet uitsluiten. “In ieder land zijn er incidenten.”