Maand na aardbeving blijven Amsterdammers hulp bieden: ‘De situatie is schrijnend’

Tweeëntwintig busjes vol kleding vertrokken een paar dagen na de verwoestende aardbeving van 6 februari vanuit Boost in de Transvaalbuurt – een ontmoetingsplek voor nieuwkomers en andere Amsterdammers – naar het rampgebied in Syrië. “Heel bijzonder dat dit binnen zo’n korte tijd is georganiseerd door onze gemeenschap,” zegt coördinator Karin Arendsen.

Niet alleen bij Boost, maar op veel plekken in Amsterdam konden in de week na de ramp kleren en spullen worden gedoneerd. Op de landelijke actiedag van Giro555 werd in de hele stad geld ingezameld. Er waren benefietconcerten en sommige Amsterdammers vertrokken naar het rampgebied om te helpen.

Een maand na de eerste aardbeving leeft de ramp nog sterk onder de Turkse en Syrische gemeenschap in Nederland. Arendsen: “Wij organiseren binnenkort een bijeenkomst voor mensen die daar behoefte aan hebben. Binnen de Syrische gemeenschap is veel verdriet, vooral omdat er minder hulp naar hun land gaat. En er zijn vraagtekens: wat gaat er gebeuren met de ingezamelde goederen?”

Lokale besturen

Uitzoeken wat er met de donaties gebeurt, is ook voor Mustafa Ayranci – voorzitter van de Turkse arbeidersvereniging HTIB – een volgende stap. “Het is geweldig dat er zoveel geld is ingezameld,” zegt hij. “En ja; het leven gaat door, dus het is logisch dat de aandacht afzwakt. Daarom is het nu vooral belangrijk om ervoor te zorgen dat het geld ook daadwerkelijk goed terecht komt.” Volgens Ayranci moet er samengewerkt worden met lokale en regionale besturen in Turkije, in plaats van met de grote landelijke organisaties. “Zo weten we beter waar de donaties naartoe gaan.”

Sommige organisaties kozen ervoor de ingezamelde spullen direct te doneren aan Afad (de Turkse rampenbestrijdingsdienst, red.), andere gaven rechtstreeks aan Turkse gemeenschappen. “Wij hebben de ingezamelde kleren direct bij de mensen in de Turkse provincie Hatay afgeleverd,” vertelt Mahmut Aktan van het Alevitisch Centrum Amsterdam. “Er is daar nog steeds amper hulp op gang gekomen.” Aktan is er, net als veel anderen, van overtuigd dat gebieden waar de AKP van president Erdogan veel steun heeft, voorrang krijgen terwijl oppositiegebieden geen tot weinig hulp ontvangen.

Ook Taner Can, die door Het Parool werd gevolgd tijdens zijn reis naar Turkije, ziet dat Hatay nog veel hulp kan gebruiken. “Miljoenen mensen zijn dakloos en er is een groot waterprobleem. De hulp tot nu toe was fijn, maar het is nog niet genoeg geweest.”

Creatieve oplossingen

Om die reden organiseert Can vrijdag een benefietconcert in zijn restaurant Caña IJburg. Ook United International Democrats (UID), waar onder meer kleding, slaapzakken en generatoren werden ingezameld, gaan door met actievoeren. Aanstaande zondag wordt er een benefietontbijt georganiseerd bij evenementenlocatie Rhone in West. “We moeten blijven helpen,” zegt initiatiefnemer Nurcan Özay. “De eerste tijd was echt heftig, maar de situatie is nog steeds schrijnend. Nu moet het land opgebouwd worden.”

Volgens Amsterdammer Degi ter Haar, die naar Samandag afreisde om te helpen, is er vooral behoefte aan containerwoningen. “Tenten zijn fijn, maar ook koud en minder comfortabel.” Hij pleit voor creatieve, nieuwe oplossingen. “Kunnen we niet bijvoorbeeld met een groep mensen een paar campers kopen en die naar Turkije rijden?”

Zusterstad

Can gaat volgende week weer terug naar Samandag. Hij wil de mogelijkheden onderzoeken, misschien een stichting opzetten. “Ik ben met een plan bezig om het team te vergroten en meer vrijwilligers vanuit Amsterdam die kant op te krijgen.”

Dat ziet Ayranci ook wel zitten. “Dit gebied heeft jaren van ondersteuning nodig,” zegt hij. “Dit is niet binnen een paar weken opgelost. Het zou mooi zijn als burgemeester Halsema het initiatief neemt om, samen met andere Europese hoofdsteden, een zusterverband aan te gaan met een getroffen Turkse stad. Daar zouden Amsterdammers dan heen kunnen in het kader van de heropbouw.”

Luister naar onze wekelijkse podcast Amsterdam wereldstad: