Nieuws
KNMI ziet: de Nederlandse lente wordt steeds zonniger
Het is duidelijk waar te nemen: de afgelopen jaren was er meer zon in het voorjaar. De afgelopen tien jaar steeg de zonnestraling in de Nederlandse lentemaanden met bijna 5 procent. Dat stelt het KNMI in De staat van ons klimaat 2022. Schonere lucht is één verklaring.
Vorig jaar was ‘het jaar met de meeste zonnestraling sinds het begin van de metingen in 1965’, aldus het meteorologisch instituut in De Bilt in de jaarlijkse samenvatting van het Nederlandse weer. Vooral tijdens de zomer en lente van 2022 baadde Nederland in het zonlicht, met 17 procent meer zonnestraling dan normaal.
Opwarming nóg sneller
Dat is goed voor mensen met zonnepanelen, maar heeft ook een keerzijde: Nederland warmt nóg sneller op. Sinds begin vorige eeuw is ons land 2,3 graden opgewarmd, bijna twee keer zo veel als het wereldgemiddelde. Extra zonnestraling leidt tot meer verdamping, verdroging en een groter neerslagtekort.
Als oorzaak voor de grotere zonnestraling noemt het KNMI een afname in de bewolking. Dat komt doordat hogedrukgebieden in de lente en zomer vaker voorkomen, en dat hangt weer samen met de uitstoot van broeikasgassen, aldus klimaatwetenschapper Peter Siegmund van het KNMI.
Terugdringen van luchtvervuiling speelt ook een rol. Stof- en roetdeeltjes uit verkeer en industrie kaatsen zonlicht terug. Daarnaast stimuleren ze de condensvorming waaruit wolken ontstaan. Maar de luchtverontreiniging is sinds eind vorige eeuw flink aangepakt. Een studie van de Universiteit van Leipzig bevestigde vorig jaar: schonere lucht versterkt de opwarming van de aarde.
Europa snelst met milieubeleid
De Duitse meteoroloog Johannes Quaas schat dat 15 tot 50 procent van de huidige opwarming is te verklaren door schonere lucht. Europa is het continent dat het snelst opwarmt, en dat als eerste milieubeleid heeft ingezet om de luchtkwaliteit te verbeteren.
Het broeikaseffect is wel dominant, stelt het KNMI. “Vooral in de jaren 90 had de schonere lucht zeker invloed, de laatste jaren verklaar ik vooral uit klimaatverandering,” zegt Siegmund. Hoelang de toename van zonnestraling nog zal duren, is niet te voorspellen.